Aton
Van Wikipedia
Aten, iten | |||||
Aton in hiërogliefen |
|||||
Cultuscentrum | Achetaton, Tell el Amarna | ||||
Gedaante | Zonneschijf met armen | ||||
Dierlijke verschijning | |||||
Associaties | Zonnegod, elite-god | ||||
Griekse god | |||||
Achnaton onder de stralen van Aton |
Aton is de naam van de zonnegod, die de 'ketter'-koning Echnaton tot hoofdgod van het oude Egypte probeerde te verheffen. Het woord aton (y.t.n, ook wel iten, aten) betekende oorspronkelijk gewoon 'zon' of zonneschijf. Nu werd in Egypte al heel lang een zonnegod vereerd. Eerst was dat Ra, die al in het oude rijk vooral onder de Ve dynastie de belangrijkste godheid werd. Later werden de vorsten van Thebe de baas en zij waren vereerders van Amon (y.m.n, ook imen, amen), de 'verborgen' god. Allengs werd hij gelijk gesteld aan Ra en zo ontstond de versmelting Amon-Ra. In het Nieuwe Rijk was Amon-Ra de belangrijkste godheid. De priesters van Amon-Ra werden steeds machtiger en eisten steeds meer van het geld van de staat op. Naar Aton werd in die tijd soms wel verwezen, maar als godheid stelde hij niet veel voor. Onder Achnatons vader Amenhotep III begon dat wat te veranderen en werd ook Aton wel als aspect van de zonnegod vereerd.
Echnaton bracht daar grote verandering in. Hij liet alle tempels van andere goden sluiten en bouwde in Amarna zelfs een geheel nieuwe hoofdstad Achet-aton (lett. "de horizon van Aton") genoemd, om zich geheel aan de Aton-dienst te wijden. Hij was daarvan de enige priester en trok zo alle macht aan zich. Na een aantal jaren mislukte zijn hervorming totaal en ging Egypte terug naar het oude. Nadien werd van Aton niet veel meer vernomen. In de tijd van Horemheb werden de sporen van de Amarna-tijd zo goed mogelijk uitgewist.
{{{afb_links}}} | Godheden in de Egyptische mythologie | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
---|---|---|---|
Aker - Amaunet - Ammit - Amon - Amon-Re - Anat - Anhur - Anubis - Anuket - Apedemak - Apepi - Apis - Atoem - Aton - Baäl - Bastet - Bes - Buchis - Chepri - Chons - Geb - Harmachis - Hapi - Hathor - Heh - Heket - Horus - Horuszonen - Imhotep - Isis - Khnum - Maät - Mentoe - Min - Miysis - Mnevis - Moet - Nefertem - Neith - Nekhbet - Nephthys - Noet - Osiris - Ptah - Ra - Reshef - Satet - Sekhmet - Selket - Serapis - Sesjat - Seth - Sjoe - Sobek - Sokaris - Sopdet - Tabh - Tatenen - Tefnut - Thoth - Toëris - Wadjet |