Australië op de Olympische Spelen

Van Wikipedia

AUS

Australië is, samen met Griekenland, één van de twee landen die heeft deelgenomen aan alle Olympische Zomerspelen. In 1908 en 1912 nam Australië samen met Nieuw-Zeeland deel aan de Spelen onder de naam Australazië. Op de Winterspelen heeft Australië voor het eerst deelgenomen in 1936, sindsdien was het op elke Winterspelen aanwezig behalve in 1948 in St. Moritz.

Op deze pagina vindt u een overzicht van de belangrijkste prestaties van de Australische sporters op de Olympische Spelen, inclusief medaillespiegels.

Zie ook Australazië op de Olympische Spelen

[bewerk] Zomerspelen

Teddy Flack, de eerste Australische deelnemer en winnaar van een Olympische medaille

[bewerk] Athene 1896

Teddy Flack was de eerste Australische deelnemer aan de Olympische Spelen en meteen ook de enige die deelnam aan de Spelen van 1896. Hij won goud op zowel de 800m als de 1500m. Bovendien won hij ook brons bij het tennis als dubbelpartner van de Brit George S. Robertson. In 1896 waren er slechts 5 ploegen ingeschreven voor het dubbelspel.
Australië gebruikte de Union Jack als officiële vlag.

[bewerk] Parijs 1900

Australië nam deel aan de Zomerspelen 1900 met 3 sporters die alle drie medailles wonnen:
- Freddy Lane won tweemaal goud bij het zwemmen, allebei op dezelfde dag. Eerst won hij de 200m vrije stijl, later ook de 200m obstakelrace die enkel in 1900 in Parijs op de Seine werd gehouden. Hij was ook favoriet op de 100m vrije stijl, maar deze werd op het laatste moment door de organisatoren geannuleerd.
- Donald Mackintosh won 2 medailles, een gouden en een bronzen. Beiden bij het schieten. Het IOC erkende deze nummers echter niet als officiële Olympische disciplines, zodat ze officieel niet meetellen in de medaillestanden.
- In het atletiek kaapte Stanley Rowley 3 bronzen medailles weg, zowel op de 60m, de 100m als de 200m. Op de 5000m team-race won hij samen met 4 Britten goud. Ze versloegen hierbij de Franse ploeg die ook meteen de enige tegenstander was. Stanley Rowley liep de race niet eens uit maar werd toch als mede-winnaar gehuldigd. Ook deze medaille wordt officieel niet aan Australië toegekend.

[bewerk] St Louis 1904

Tot op heden waren dit de enige Olympische Zomerspelen waarna Australië zonder medailles naar huis terugkeerde. Het Australisch team bestond dan ook slechts uit twee deelnemers:

Corrie Gardner zorgde voor het beste resultaat. Hij eindigde 6e op de 110 m horden en 9e in het verspringen.
Leslie McPherson reisde af naar St Louis, maar trok zich terug uit competitie toen bleek dat de horden lager waren dan degenen op welke hij getraind had.

[bewerk] Londen 1908

Australië nam samen met Nieuw-Zeeland deel aan de Olympische Spelen onder de naam Australazië.

[bewerk] Stockholm 1912

Ook dit keer werd er één team afgevaardigd onder de noemer Australazië.

[bewerk] Antwerpen 1920

Na twee gezamenlijke deelnames met Nieuw-Zeeland vaardigde Australië dit keer zelf 13 atleten af naar Antwerpen. Onder hen 1 vrouw.
Australië behaalde twee zilveren medailles:

George Parker eindigde tweede in de 3000 m snelwandelen.
Frank Beaurepaire, Henry Hay, William Herald en Ivan Stedman zwommen naar de tweede plek in 4 x 200 m vrije slag. In de eerste ronde zwom Keith Kirkland mee in de plaats van Frank Beaurepaire.

Dezelde Frank Beaurepaire, reeds tweemaal medaillewinnaar in 1908, slaagde er bovendien in om ook brons te zwemmen op de 1500m vrije slag.
Zijn zus Lily Beaurepaire nam deel aan de 100m en 400m vrije slag, maar haalde geen medaille.
Een andere opvallende Australische deelnemer was hordenloper Wilfred Kent-Hughes. Hij zou later de voorzitter worden van het organiserend comité van de spelen in Melbourne (1956).

[bewerk] Parijs 1924

De Australische afvaardiging, bestaande uit 34 mannelijke deelnemers, slaagde erin om opnieuw zes medailles mee te nemen naar hun thuisland.
Allereerst waren er drie gouden medailles:

Anthony Winter in het hink-stap-springen.
Dick Eve bij het duiken van de hoge toren.
Andrew Charlton zwom naar goud op de 1500m vrije slag. In de finale verpulverde hij meteen ook het wereldrecord van Arne Borg, die tweede eindigde.

In het zwemmen werden er nog drie medailles binnengehaald:

Dezelfde Andrew Charlton behaalde brons op de 400m vrije slag.
De zilveren plak in de 4 x 200m vrije slag ging ook dit keer naar Australië. Frank Beaudelaire, Andrew Charlton, Maurice Christie en Ivan Stedman waren dit keer de zwemmers van dienst.
De onvermijdelijke Frank Beaudelaire zwom ook naar zijn derde bronzen plak op de 1500m vrije slag (net als op de spelen van 1908 en 1920). Hiermee was hij de eerste Australische sporter die erin slaagde om medailles te halen op drie verschillende Olympische Spelen.

[bewerk] Amsterdam 1928

Australië haalt, ondanks de beperkte delegatie van 19 atleten, toch opnieuw 4 medailles binnen. De drie medaillewinnaars worden, elk in hun sport, toch wel gerekend tot de grootste Australische atleten ooit:

Henry 'Bobby' Pearce behaalde de gouden plak in het roeien. In de kwartfinale deed Pearce toch wel iets zeer uitzonderlijk: in het midden van de race stopte hij met roeien om zo een familie eenden te laten passeren. Pearce was echter zo sterk dat hij de race nog won. Henry Pearce droeg trouwens ook de Australische vlag tijdens de openingsceremonie.
Andrew 'Boy' Charlton won ook dit keer weer eremetaal. Zowel op de 400m vrije slag als op de 1500 m vrije slag zwom hij naar de zilveren plak.
Wielrenner Edgar 'Dunc' Gray haalde een bronzen medaille in de 1000 m tijdrit.

Historisch was anderzijds wel het aantreden van Edith Robinson. Ze was de eerste Australische vrouw die deelnam aan een atletiekonderdeel van de Olympische Spelen. Zowel op de 100m als op de 800m geraakte ze niet in de finale.

[bewerk] Los Angeles 1932

De Australische vlag werd dit keer gedragen door vijfvoudig medaillewinnaar Andrew Charlton. Door ziekte slaagde hij er niet in om 3 Spelen na elkaar een medaille binnen te halen.
Ditmaal vaardigde Australië slechts 12 atleten af naar de Spelen. Toch werden er opnieuw vijf medailles weggekaapt, waaronder driemaal een gouden plak:

Henry 'Bobby' Pearce slaagde erin om zijn titel te verlengen in het roeien.
Edgar 'Dunc' Gray deed zelfs nog beter dan in Amsterdam. Na een bronzen plak was nu het goud in de 1000m tijdrit voor hem weggelegd. Meteen was dit ook het eerste Australisch wielergoud op de Spelen.
Clare Dennis, amper zestien jaar, was de jongste vrouwelijke gouden medaillewinnaar in Los Angeles. Op de 200m schoolslag liet ze net de Japanse Hideko Maehata achter zich.

Philomena Mealing haalde zilver op de 100m rugslag bij vrouwen.
In het vrij worstelen bij de licht zwaargewichten slaagde Eddie Scarf erin om brons te behalen. Meteen ook het eerste eremetaal in deze sport voor Australië.

[bewerk] Berlijn 1936

Dit keer mocht Edgar Gray als vlaggendrager fungeren.
Op uitzondering van de Spelen in 1904 haalde Australië het slechtste resultaat ooit: er werd, ondanks een afvaardiging van 33 atleten, slechts 1 bronzen medaille behaald:

John Metcalfe behaalde brons in het hink-stap-springen. De winnaar Naoto Tajima moest het eerdere wereldrecord van Metcalfe verbeteren en haalde met een sprong van 16m dan ook goud binnen. Metcalfe nam ook nog deel aan het hoogspringen, waar hij slechts twaalfde eindigde.

[bewerk] Londen 1948

De Australische delegatie telde dit maal 77 deelnemers, waaronder 9 vrouwen.
Anderzijds werd er voor het eerst in 9 sporten deelgenomen. In 4 ervan werd er eremetaal behaald.
Op deze eerste naoorlogse Spelen werden maar liefst 13 medailles behaald:

2 maal goud:

John Winter in het hoogspringen.
Merv Wood in het roeien (in de skiff).

6 maal zilver:

Theodore Bruce in het verspringen.
George Avery in het hink-stap-springen.
Beatrice Lyons zwom naar goud op de 200m schoolslag bij de vrouwen.
Richard Garrard haalde de tweede stek in het vrije stijl worstelen bij de weltergewichten.
John Marshall zwom naar zilver op de 1500m vrije slag.
Ook Joyce King, June Maston, Betty McKinnon en Shirley Strickland spurtten naar een zilveren medaille op de 4 x 100m bij de vrouwen.

4 maal brons:

Shirley Strickland haalde ook twee bronzen medailles binnen: ééntje op de 100m spurt en een tweede op de 80 m horden.
Ook John Marshall hield het niet bij zijn zilveren plak. Op de 400m vrije slag eindigde hij als derde.
Joseph Armstrong haalde brons in het vrije stijl worstelen bij de zwaargewichten.

Na deze Spelen behaalde Australië geen enkele medaille meer in het worstelen.
De vlag werd gedragen door Les McKay, speler van het waterpoloteam. Het was trouwens de eerste keer dat Australië deelnam aan het Olympisch waterpolotornooi.

[bewerk] Helsinki 1952

De Australische delegatie telde 85 atleten, waaronder 15 vrouwen.
Voor het eerst werd Australië vertegenwoordigd in het schermen en op de moderne vijfkamp.
Er werden elf medailles behaald, waaronder voor het eerst ook zes gouden.

Atletiek

Marjorie Jackson behaalde voor het eerst sinds Teddy Flack nog eens een Atletiek-titel. Ze won zowel de 100m als de 200m.
Shirley Strickland werd Olympisch kampioen op de 80m horden. Op de 100m werd Strickland ook nog eens derde.
Australië had een goede 4x100 ploeg met oa Marjorie Jackson en Shirley Strickland. Een foutieve stokwissel, waarbij Jackson de stok overnam van Winsome Cripps en deze liet vallen, verhinderde een derde gouden medaille voor Marjorie Jackson. Op dat moment liep Australië ruim aan de leiding.

Wielrennen

Hier behaalde Australië 2 gouden en 1 zilveren medaille.

Russell Mockridge behaalde goud op de 1000m tijdrijden en samen met Lionel Cox won hij ook goud op de 2000m tandem. Opmerkelijk was toch dat Mockridge deze twee gouden medailles op dezelfde namiddag behaalde.
Dezelfde Cox behaalde ook zilver op de 1000m sprint.

Roeien

Merv Wood, eerder al aan het feest in 1948 (en vlaggendrager tijdend de openingsceremonie dit maal) roeide dit keer naar zilver in de skiff.
De Australische ' 8 met stuurman' behaalde een mooie bronzen plak.

Gewichtheffen

Verdi Barberis haalde met zijn bronzen plak bij de lichtgewichten de eerste Australische medaille in het gewichtheffen binnen.

Zwemmen

John Davies zwom naar goud op de 200m schoolslag.

[bewerk] Melbourne 1956

Aan de spelen in eigen land namen maar liefst 325 Autralische atleten deel, waaronder 46 vrouwen.
In de medaillestand behaalde Australië een derde plaats, de hoogste ranking ooit.
Er werden in totaal 35 medailles behaald.
Voor de eerste maal werd er ook een voetbalelftal en een basketploeg afgevaardigd.

Atletiek

Opvallendste figuur was de 18-jarige Betty Cuthbert. Ze sprintte eerst naar goud op zowel de 100m als de 200m. Enkele dagen later haalde ze een derde spurtmedaille binnen. Samen met Shirley Strickland, Norma Croker en Fleur Mellor werd de 4 X 100 m - aflossing gewonnen. Het thuispubliek noemde haar prompt de 'Golden Girl'.
Dezelfde Strickland had eerder al de 80m horden gewonnen. In totaal behaalde ze 7 Olympische medailles.
Er werden ook twee zilveren atletiekmedailles behaald:

David Lean, Graham Gipson, Kevan Gosper en Leon Gregory op de 4 X 100 m - aflossing bij de mannen
Chilla Porter in het hoogspringen bij de mannen

Tot slot tekenden we nog zesmaal brons op in de diverse atletieknummers:

Marlene Mathews liep zowel op de 100m als de 200m naar brons.
Hec Hogan deed hetzelfde op de 100m bij de mannen.
John Landy op de 1.500m.
Allan Lawrence op de 10 km.
Norma Thrower op de 80m horden.

Zwemmen

Murray Rose zwom op 17-jarige leeftijd liefst drie keer naar het goud:

Eerst won hij in een nieuw wereldrecord samen met John Devitt, Jon Henricks en Kevin O'Halloran de 4 X 200 m vrije slag.
Enkele dagen later won hij de 400m en de 1500m vrije slag, twee keer voor de neus van de Japanner Tsuyoshi Yamanaka

Ook Dawn Fraser behaalde drie medailles in het zwemmen bij de vrouwen:

Samen met Lorraine Crapp, Faith Leech en Sandra Morgan werd de 4 x 100 m vrije slag gewonnen.
Op de 100 m vrije slag zwom Dawn eveneens naar goud, terwijl ze op de 400m vrije slag moest tevreden zijn met zilver.

Lorraine Crapp won trouwens de 400m en haalde zo ook haar tweede gouden medaille binnen. Op de 100m klokte ze als tweede af achter Fraser.
Faith Leech maakte het Australisch feestje op de 100m vrije slag trouwens compleet door naar de bronzen plak te zwemmen.
Ook bij de 100m vrije slag bij de mannen was het podium trouwens volledig Australisch: Jon Henricks won voor John Devitt en Gary Chapman.
Andere zwem-medailles werden behaald door:

David Theile won de 100m rugslag.
John Monckton eindigde tweede in datzelfde nummer.

Roeien

Stuart MacKenzie eindigde tweede in de skiff.
Merv Wood behaalde zijn derde Olympische medaille. Samen met Murray Riley haalde hij brons in de 'dubbel twee'.
De Australische '8 met stuurman' behaalden opnieuw de bronzen plak.

Joey Browne en Tony Marchant wonnen de 2km met de tandem.
John Scott en Roland Tasker zeilden naar zilver met hun Sharpie.
Voorts was er nog brons voor:

Douglas Buxton, Devereaux Mytton en Jock Sturrock in de 5 1/2 klasse in het zeilen.
Kevin Hogarth bij de weltergewichten in het boksen.
Walter Brown en Dennis Green in de K2 op de 10 km kajak.
Richard Ploog in de 1.000 m sprint scratch (wielrennen).

[bewerk] Rome 1960

Australië vaardigde dit keer 214 atleten af, waaronder 30 vrouwen.
Dit keer eindigde de Aussies vijfde in de medaillestand, goed voor 8 gouden, 8 zilveren en 6 bronzen medailles.

Herb Elliot won met meer dan 20m voorsprong en in een nieuwe wereldrecord de 1.500m (atletiek).
Neal Lavis, Lawrence Morgan, Bill Roycroft slaagden erin om, ondanks een zware val van Roycroft goud binnen te halen in de military voor teams.
In de individuele military was het goud voor dezelfde Morgan, het zilver voor Lavis.
De overige gouden medailles werden behaald in het zwemmen:

Dawn Fraser won opnieuw de 100m vrije slag bij de vrouwen.
Ook Murray Rose won voor een tweede opeenvolgende keer goud op de 400m vrije slag.
John Devitt (100m vrije slag mannen).
John Konrads (1500 vrije slag mannen).
David Theile verlengde zijn titel op de 100m rugslag.

Voorts werden in het zwemmen nog 5 zilveren medailles behaald:

Murray Rose zwom zichzelf naar een tweede plek op de 1500m vrije slag.
Terry Gathercole, Neville Hayes, Geoffrey Shipton en David Theile eindigden tweede in de 4x100m wisselslag, een nummer dat voor het eerst gezwommen werd op de OS.
Neville Hayes behaalde nog een tweede zilveren plak (200m vlinderslag).
Alva Colqhoun, Lorraine Crapp, Dawn Fraser en Ilsa Konrads in de 4x100m vrije slag.
Dawn Fraser zwom samen met Janice Andrew, Rosemary Lassig en Marilyn Wilson naar haar derde medaille op deze spelen. (4x100m wisselslag)

Een bronzen (zwem)medaille was er nog voor:

John Konrads (400m vrije slag).
Dezelfde John Konrads haalde net als Murray Rose nog een derde medaille binnen (samen met John Devitt en David Dickson op de 4x200m vrije slag).
Ook Janice Andrew haalde nog een tweede medaille binnen op de 100m vlinderslag.

Op de atletiekpiste werden nog drie medailles behaald:

Noel Freeman wandelde naar zilver tijdens de 20km snelwandelen.
Brenda Jones liep ook naar zilver op de 800m.
David Power werd derde op de 10000m.

Tenslotte werden er ook nog twee bronzen medailles behaald in het boksen:

Oliver Taylor bij de bantamgewichten.
Anthony Madigan bij de halfzwaargewichten.

[bewerk] Tokio 1964

Tijdens deze eerste Spelen op Aziatische bodem slaagden de Aussies erin om 18 medailles te behalen, waaronder 6 gouden.
De vlag werd gedragen door schermer Ivan Lund die al aan zijn vierde Olympische spelen deelnam.
De ster was ongetwijfeld Dawn Fraser die haar derde Olympische titel zwom op de 100m vrije slag. Enkele dagen later behaalde ze nog zilver op de 4x100m vrije slag, meteen ook haar achtste Olympische medaille.
Betty Cuthbert zorgde anderzijds ook voor een verrassing door een 4e gouden Olympische atletiekmedaille te behalen, dit keer op de 400m.
Peter O'Donnell, James Sargeant en William Northman zeilden naar goud in de 5 1/2 meter klasse. Northman was meteen de oudste winnaar in Tokio en blijft tot vandaag de oudste Australisch Olympisch kampioen aller tijden.
Voorts waren er nog 3 gouden medailles in het zwemmen:

Ian O'Brien (200m schoolslag).
Kevin Berry (200m vlinderslag).
Robert Windle (1.500m vrije slag).

Deze Spelen vielen er ook 2 zilveren medailles op te tekenen voor de Australische delegatie:

Michelle Brown in het hoogspringen.
Lynette Bell, Dawn Fraser, Janice Murphy en Robyn Thorn (4x100m vrije slag)

Australië kaapte ook enkele bronzen medailles weg in twee nieuwe sporten:

Theodore Boronovskis in de open gewichtsklasse jdo.
Hockey bij de mannen.

Allan Wood zwom zowel op de 400m als 1.500m vrije slag naar de derde stek.
Voorts tekenden we nog brons op voor:

David Dickson, Peter Doak, John Ryan, en Robert Windle in de 4x100m vrije slag.
David Dickson, Kevin Berry en Ian O'Brien behaalden een tweede medaille. Samen met Peter Reynolds eindigden ze derde in de 4x100m wisselslag.
Ron Clarke (10km atletiek).
Marilyn Black (200m atletiek).
Judith Pollock (400 m atletiek).
Pamela Kilborn (80m horden).

[bewerk] Winterspelen

Garmisch-Partenkirchen 1936

Voor het eerst nam een Australiër deel aan de Winterspelen. Kenneth Kennedy nam deel aan de 500m, 1500m en 5000m schaatsen. Zijn beste resultaat was een 29e plaats op de 500m.
De Australiër Frederick McEvoy was aanvoerder van de Britse 4-mansbob die een bronzen medaille behaalde. Hiermee was hij de eerste Australische Winterkampioen maar hij behaalde deze medaille voor Groot-Brittannië.

Turijn 2006

Australië behaalde 2 medailles, beiden bij het freestyleskiën.
- Bij het freestyleskiën won Dale Begg-Smith goud op de moguls met een score van 26.77.
- Alisa Camplin behaalde met een score van 191.39 een bronzen medaille bij de Aerials.

[bewerk] Medailles

jaar	Goud	Zilver	Brons	Total
Australië op de Olympische Zomerspelen
1896	2	0	1	3
1900	2	0	3	5
1904	0	0	0	0
1920	0	2	1	3
1924	3	1	2	6
1928	1	2	1	4
1932	3	1	1	5
1936	0	0	1	1
1948	2	6	5	13
1952	6	2	3	11
1956	13	8	14	35
1960	8	8	6	22
1964	6	2	8	16
1968	5	6	6	17
1972	8	7	2	17
1976	0	1	4	5
1980	2	2	5	9
1984	4	8	12	24
1988	3	6	5	14
1992	7	9	11	27
1996	9	10	24	43
2000	16	25	17	58
2004	17	16	16	49
Totaal	118	122	148	388
Gemiddeld	4,21	4,43	5,29	13,93