Olympische Zomerspelen 1928
Van Wikipedia
| Spelen van de IXe Olympiade | ||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||
De spelen van de IXe Olympiade werden in 1928 gehouden te Amsterdam, Nederland. Amsterdam had eerder geprobeerd om de Olympische spelen te mogen organiseren, maar moest eerst oorlogsslachtoffer België (Antwerpen 1920) en IOC-baas De Coubertin's Parijs (1924) voor laten gaan. Voor de Spelen van 1928 werd Amsterdam verkozen boven Los Angeles. Dit waren de eerste Spelen die niet meer onder het voorzitterschap van de Coubertin verliepen. In 1925 had hij het voorzitterschap overgedragen aan de Belgische graaf Henri de Baillet-Latour.
Inhoud |
[bewerk] Hoogtepunten
- Voor het eerst werd de Olympische vlam aangestoken tijdens de Olympische spelen. Dit gebeurde in het Olympisch Stadion, niet, zoals later gebruikelijk werd door een bekende sporter, maar door een medewerker van het gasbedrijf. De estafette met de Olympische fakkel werd pas voor het eerst tijdens de Olympische zomerspelen van 1936 gelopen.
- Voor het eerst werd de landen parade geleid door Griekenland, het land waar de bakermat van de spelen ligt. De parade werd afgesloten door het gastland, een traditie die tot de dag van vandaag wordt volgehouden.
- Koningin Wilhelmina weigerde de openingsceremonie bij te wonen en liet haar man, prins-gemaal Hendrik, de Spelen voor geopend verklaren.
- Duitsland nam voor de eerste keer deel sinds het einde van de Eerste Wereldoorlog. Het stuurde een grote ploeg van 223 deelnemers en oogstte 11 medailles. In totaal waren er 46 landen aanwezig. Het deelnemersaantal lag echter lager dan in Parijs in 1924.
- Ondanks protesten stonden voor het eerst atletiek en gymnastiek op het programma voor vrouwen. Halina Konopacka uit Polen werd de eerste vrouwelijke olympische atletiekkampioen. Aan het einde van de 800 m was een deel van de deelneemsters totaal uitgeput. Daarom werden hardloopnummers langer dan 200 m niet meer in het programma opgenomen tot de Spelen van 1960.
- De afstand van de marathon werd officieel vastgesteld op 42 kilometer en 195 meter. Die marathon werd gewonnen door de Algerijn Ahmed Boughéra El Ouafi, die voor Frankrijk uitkwam.
- Johnny Weissmuller, later bekend geworden als acteur in een aantal Tarzan-films, won twee gouden medailles bij het zwemmen (100 m en 4 x 200 m vrije slag).
- Paavo Nurmi uit Finland won zijn negende gouden medaille door de 10.000m te winnen in 30.18.9. Verder haalde hij nog tweemaal zilver, op de 5000 m achter zijn landgenoot Ville Ritola en op de 3000 m steeple achter Toivo Loukola, ook een Fin. Over het algemeen deden de Finnen het uitstekend. De Finse mannen wonnen alle loopwedstrijden vanaf de 1500 meter en hielden zo hun uitstekende reputatie hoog.
- De Amerikaanse sporters deden het echter niet zo goed. Zij haalden voor het eerst sinds het heropstarten van de Spelen geen enkele medaille. De 100 en 200 meter werd gewonnen door Percy Williams, een 21-jarige Canadese student. De zwarte atleet Jack Londen baarde in de 100 meter wel opzien door startblokken te gebruiken, daar waar de andere atleten gewoon kuiltjes groeven om hun voeten in vast te zetten.
- Het Zuid-Amerikaanse voetbal beleefde zijn definitieve doorbraak doordat de regerende olympische kampioen Uruguay in de finale Argentinië versloeg. De wedstrijd eindigde in een 1-1 gelijkspel, waarna een tweede wedstrijd de beslissing moest brengen, deze werd met 2-1 gewonnen door Uruguay.
- Japan was met deze Spelen ook twee olympische kampioenen rijker: Mikio Oda won het hink-stap-springen en Yoshiyuko Tsuruta haalde goud in het zwemmen op de 200 m schoolslag.
- Het zeilen kende een koninklijke olympisch kampioen. Kroonprins Olaf van Noorwegen won in team goud in de 6 meter-klasse.
[bewerk] Nederlandse prestaties
- Nederland wist het thuisvoordeel uitstekend uit te buiten en kwam tot grootse prestaties. Er was voor het eerst goud voor Nederlandse dames: de zwemster Marie Braun en de gymnastiekploeg van trainer Gerrit Kleerekoper.
- Charles Pahud de Mortanges wint zijn eerste individuele gouden medaille. De ruiterequipe weet het goud van 1924 te prolongeren.
- Bokser Bep van Klaveren wint goud in het vedergewicht.
- Bernard Leene en Daan van Dijk worden Olympisch kampioen op het onderdeel tandem.
- Met zes gouden medailles behaalt Nederland in het inofficiële medaille klassement de achtste plaats.
- Naast de gouden medailles zijn er ook nog eerste plaatsen in het Olympische kunst toernooi op de onderdelen bouwkunst (Jan Wils voor ontwerp van het Olympisch stadion) en schilderkunst (Isaac Israëls met ruiter in rode rok).
[bewerk] Nederlandse medailles
| Winnaar | Onderdeel |
|---|---|
| Goud (6) | |
| Dames gymnastiekteam | gymnastiek |
| Marie Braun | zwemmen, 100m rugslag |
| Leene/ Van Dijk | wielrennen, tandem |
| Bep van Klaveren | boksen |
| Charles Ferdinand Pahud de Mortanges | paardensport |
| Military-team | paardensport |
| Zilver (9) | |
| Heren hockeyteam | hockey |
| Lien Gisolf | atletiek,hoogspringen |
| Gerard Bosch van Drakestein | wielrennen |
| Marie Braun | zwemmen, 400m vrije slag |
| Antoine Mazairac | wielrennen, baan 1000m sprint |
| Achtervolging-team | wielrennen, baan |
| Mietje Baron | zwemmen, 200m schoolslag |
| 8 meter klasse | zeilen |
| Gerard de Kruijff | paardensport, military |
| Brons (4) | |
| August Scheffer | gewichtheffen |
| Jan Verheijen | gewichtheffen |
| Karel Miljon | boksen |
| Ruiter-équipe dressuur | paardensport |
[bewerk] Belgische prestaties
- De Belgische ploeg haalde voor het eerst geen enkel Olympische titel, iets wat nog niet was gebeurd, met uitzondering van de Spelen van 1896 en 1904, toen België niet deelnam.
- België behaalde in totaal 1 zilveren en twee bronzen medailles
[bewerk] Belgische medailles
| Winnaar | Onderdeel |
|---|---|
| Goud (0) | |
| Zilver (1) | |
| Edmond Spapen | worstelen, Vrije stijl, bantamgewicht |
| Brons (2) | |
| Leonard Steyaert | Boksen, middengewicht |
| Heren roeiteam | Roeien, Twee met stuurman |
[bewerk] Disciplines
Tijdens de Olympische Zomerspelen van 1928 werd er gesport in 16 disciplines binnen in totaal 14 sporten:
|
|
|
[bewerk] Medaillespiegel
Zie de Olympische Zomerspelen 1928/medaillespiegel voor een volledige weergave.
| Positie | Land | Goud | Zilver | Brons | Totaal |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Verenigde Staten |
22 | 18 | 16 | 56 |
| 2 |  Duitsland |
10 | 7 | 14 | 31 |
| 3 |  Finland |
8 | 8 | 9 | 25 |
| 4 |  Zweden |
7 | 6 | 12 | 25 |
| 5 |  Italië |
7 | 5 | 7 | 19 |
| 6 |  Zwitserland |
7 | 4 | 4 | 15 |
| 7 |  Frankrijk |
6 | 10 | 5 | 21 |
| 8 |  Nederland (NL) |
6 | 9 | 4 | 19 |
| 9 |  Hongarije |
4 | 5 | 0 | 9 |
| 10 |  Canada |
4 | 4 | 7 | 15 |
| 29 |  België (BE) |
0 | 1 | 2 | 3 |
Noot: In deze medaillespiegel zijn de medailles voor de kunstprijzen niet meegerekend.
[bewerk] Poster
De officiële poster voor de Spelen van Amsterdam was een ontwerp van Jos Rovers. Er werden in opdracht van de organisatie 10.000 exemplaren van gedrukt en verspreid. De poster toont een hardlopende mannelijke atleet in wit tenue, met op de achtergrond het Olympisch Stadion met de Olympische vlag. Opmerkelijk is de onnatuurlijke houding van de atleet: zowel linkerbeen als -arm zwaait naar voren, een houding waarin het evenwicht snel verloren gaat.
Het IOC heeft de auteursrechten van de poster van Rovers nooit kunnen verwerven, ook niet bij de erven Rovers. Uit praktische overwegingen wordt in IOC-publicaties daarom een andere poster gebruikt, met de Duitse tekst Olympische Spiele en een gedeeltelijk in de Nederlandse vlag gehulde atleet met vredestak in de hand. Dat ontwerp was gemaakt voor het omslag van een Duits boek over de Spelen[1].
[bewerk] Referenties
[bewerk] Externe links
| Bronnen en referenties: |
|
| {{{afb_links}}} | Olympische Spelen | {{{afb_rechts}}} |  |
|---|---|---|---|
|
Olympische Zomerspelen: 1896 · 1900 · 1904 · 1906* · 1908 · 1912 · 1916 · 1920 · 1924 · 1928 · 1932 · 1936 · 1940 · 1944 · 1948 · 1952 · 1956 · 1960 · 1964 · 1968 · 1972 · 1976 · 1980 · 1984 · 1988 · 1992 · 1996 · 2000 · 2004 · 2008 · 2012 Olympische Winterspelen: 1924 · 1928 · 1932 · 1936 · 1940 · 1948 · 1952 · 1956 · 1960 · 1964 · 1968 · 1972 · 1976 · 1980 · 1984 · 1988 · 1992 · 1994 · 1998 · 2002 · 2006 · 2010 · 2014 N.B.: De spelen van 1906 werden georganiseerd door het IOC, maar worden op dit moment niet officieel erkend door het IOC. |
| {{{afb_links}}} | Gaststeden Olympische Zomerspelen | {{{afb_rechts}}} | |
|---|---|---|---|
|
1896: Athene (Griekenland) – 1900: Parijs (Frankrijk) – 1904: St. Louis (Missouri; VS) – 1906: Athene (Griekenland) – 1908: Londen (Verenigd Koninkrijk) – 1912: Stockholm (Zweden) – 1920: Antwerpen (België) – 1924: Parijs (Frankrijk) – 1928: Amsterdam (Nederland) – 1932: Los Angeles (Californië; VS) – 1936: Berlijn (Duitsland) – 1948: Londen (Verenigd Koninkrijk) – 1952: Helsinki (Finland) – 1956: Melbourne (Victoria; Australië) – 1960: Rome (Italië) – 1964: Tokio (Japan) – 1968: Mexico City (Mexico) – 1972: München (West-Duitsland) – 1976: Montréal (Québec; Canada) – 1980: Moskou (Rusland; Sovjet-Unie) – 1984: Los Angeles (Californië; VS) – 1988: Seoel (Zuid-Korea) – 1992: Barcelona (Spanje) – 1996: Atlanta (Georgia; VS) – 2000: Sydney (Nieuw-Zuid-Wales; Australië) – 2004: Athene (Griekenland) – 2008: Peking (China) – 2012: Londen (Verenigd Koninkrijk) |
| {{{afb_links}}} | Gaststeden Olympische Winterspelen | {{{afb_rechts}}} | |
|---|---|---|---|
|
1924: Chamonix (Frankrijk) – 1928: St. Moritz (Zwitserland) – 1932: Lake Placid (New York; VS) – 1936: Garmisch-Partenkirchen (Duitsland) – 1948: St. Moritz (Zwitserland) – 1952: Oslo (Noorwegen) – 1956: Cortina d'Ampezzo (Italië) – 1960: Squaw Valley (Californië; VS) – 1964: Innsbruck (Oostenrijk) – 1968: Grenoble, (Frankrijk) – 1972: Sapporo (Japan) – 1976: Innsbruck, (Oostenrijk) – 1980: Lake Placid, (New York; VS) – 1984: Sarajevo (Joegoslavië) – 1988: Calgary (Alberta; Canada) – 1992: Albertville (Frankrijk) – 1994: Lillehammer (Noorwegen) – 1998: Nagano (Japan) – 2002: Salt Lake City (Utah; VS) – 2006: Turijn (Italië) – 2010: Vancouver (Canada) |
