Dengue
Van Wikipedia
| Dengue | |
 |
|
|
|
|
| ICD-10 | A90-A91 |
| ICD-9 | 061 |
Dengue (ook bekend als knokkelkoorts) is een virale infectieziekte die wordt overgebracht door muggenbeten, van de soort Aedes aegypti. Er zijn vier verschillende verwante virussen bekend (van de groep flavivirus) die een vergelijkbaar ziektebeeld kunnen geven; na het doormaken van een infectie met een van de vier is men voor die variant levenslang immuun. Er ontstaat echter geen kruisimmuniteit tegen de overige drie virussen. Er zijn integendeel zelfs aanwijzingen dat een infectie met een van de andere virussen dan juist ernstiger kan verlopen. Dengue is een ziekte in opkomst; de mens is het voornaamste virusreservoir, en de kans op overdracht van het virus neemt toe als veel mensen dicht op elkaar wonen en muggen makkelijk toegang hebben.
Inhoud |
[bewerk] Besmetting
De ziekte wordt overgedragen door Aedes aegypti (denguemug), zelden door Aedes albopictus, en een tweetal andere soorten die het virus overbrengen naar mensen. Deze mug, die behalve dengue ook nog andere ziekten kan overbrengen, is te herkennen aan zijn zwart-wit gestreepte pootjes (vandaar ook de benaming tijgermug).
[bewerk] Symptomen
Plotse koorts, met zware hoofdpijn, pijn in gewrichten en spieren, en soms een uitslag, die uit helderrode petechiën bestaat en meestal op de onderbenen en de borst begint. Er kan ook een maagdarmontsteking bestaan met misselijkheid, overgeven en/of diarree.
In sommige gevallen zijn de symptomen veel milder, en kan de ziekte, als er geen uitslag optreedt, worden miskend als griep of een andere virusinfectie. Op deze manier wordt de ziekte soms overgedragen door mensen die terugkeren uit tropische landen. Patiënten zijn alleen besmettelijk zolang ze nog koorts hebben.
De klassieke dengue duurt ongeveer 6-7 dagen, met een kleine koortspiek tegen het eind ('bifasisch temperatuurverloop'). De hoeveelheid bloedplaatjes blijft dalen tot de temperatuur weer normaal is, en tegen het einde van de koorts komen ook de huidafwijkingen opzetten.
In gevallen van hemorrhagische dengue (met bloedingen) treedt ook hoge koorts op, met bloedingsneiging door trombocytopenie en indikking van het bloed. Een klein percentage van deze gevallen raakt in shock; dit 'dengue shocksyndroom' (DSS) heeft een hoge mortaliteit.
[bewerk] Diagnose
De gewone dengue wordt meestal klinisch gediagnosticeerd. Voor hemorrhagische dengue is er een WHO-definitie: aan alle vier voorwaarden moet worden voldaan. Hemorragische dengue:
- koorts
- bloedingsneiging (stuwbandtest leidt tot petechiën, spontane blauwe plekken, bloedende slijmvliezen of tandvlees, injectieplaatsen, bloed in diarree of braaksel)
- trombocytopenie < 100/mm3
- tekenen van hyperpermeabiliteit van de vaatwand: hematocriet >20% hoger dan verwacht, effusies, laag plasma-eiwit, hypovolemie.
Er zijn aanwijzingen dat de hemorrhagische vorm dengue eerder optreedt door een tweede infectie bij iemand die eerder een dengue-aanval door een ander dengue-virus heeft doorgemaakt.
[bewerk] Behandeling
Alleen symptomatisch en ondersteunend. De patiënt moet voldoende drinken, en eventueel extra vocht krijgen via een infuus als dit niet lukt. Er bestaat geen vaccin en ook geen medicatie tegen dengue.
[bewerk] Preventie
Belangrijke voorzorgsmaatregelen zijn; inspuiten/insmeren met anti-muggenmiddel (met DEET) en het dragen van bedekkende kleding op plaatsen waar veel muggen zijn. Het nut van slapen onder een klamboe staat ter discussie, omdat de muggen overdag actief zijn.
[bewerk] Risicogebieden
De risicogebieden voor dengue komen min of meer overeen met die voor malaria. In Europa en Noord-Amerika komt de ziekte van nature niet voor, behalve in Mexico en Texas. In Midden-Amerika en de Caribische eilanden, Afrika en Zuid-Amerika rond de evenaar, India, Zuidoost-Azië, de Filipijnen en Noordoost-Australië is de ziekte endemisch.
[bewerk] Externe links
WHO site over dengue
