Elisabeth in Beieren

Van Wikipedia

Elisabeth Gabriele Valérie Marie (Possenhofen, 25 juli 1876 – Laken, 23 november 1965), prinses van België, prinses von Wittelsbach, hertogin in Beieren, hertogin van Brabant was als echtgenote van Koning Albert I de derde koningin der Belgen.

Inhoud 1 Wittelsbachse Stamboom 2 Eerste Wereldoorlog 3 Tweede Wereldoorlog 4 Socialiste, Communiste 5 Elisabethwedstrijd 6 Zie ook 7 Bronvermelding

[bewerk] Wittelsbachse Stamboom

Ze was een dochter uit het tweede huwelijk van Karel Theodoor in Beieren (1839-1909). In zijn eerste huwelijk met Sofie van Saksen (huwelijk in 1865, zij overlijdt in 1867) heeft hij twee kinderen. Met Marie-José, hertogin van Bragança (1857-1943) huwt hij in 1874.Hij is Hertog in Beieren van 1888 tot 1909. De vader van Elisabeth is antiklerikaal en liberaal.

Zij hebben 4 kinderen, Elisabeths zus, Marie Gabrielle in Beieren huwde met Rupprecht van Beieren, die kroonprins was.

Elisabeth is het metekind en nicht van keizerin Sissi.De jonge Elisabeth leerde Albert kennen op de begrafenis van haar tante Sophie in Beieren; zij was de bekende zus van Sissi, die in een brand omkwam. Albert vertegenwoordigde als kroonprins zijn tante Koningin Maria-Hendrika en zijn moeder de gravin van Vlaanderen. Elisabeth is de 3de Duitstalige vrouw aan het Belgische hof.

Op 2 oktober 1900 trouwt Elisabeth met prins Albert. Het paar heeft drie kinderen: Leopold (1901-1983), die later Koning Leopold III werd, Karel (1903-1983), toekomstig regent en Marie-José (1906-2001).

[bewerk] Eerste Wereldoorlog

In maart 1915 gebruikt zij voor het eerst de term IJzeren gordijn. Elisabeth doelt hiermee op de scheiding die er op dat ogenblik - midden in de Eerste Wereldoorlog - bestaat tussen haar en haar geboorteland. Zij calqueert militaire kaarten van haar man, koning Albert I, en speelt deze door aan de Duitsers ^[1]. Zij onderneemt ook, op eigen houtje, vredesinitiatieven ^[2]. Elisabeth wordt erg populair door haar leidend aandeel in het werk van het Rode Kruis en de verpleging van soldaten.

[bewerk] Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog komt zij 'discreet' tussenbeide bij het redden van joden ^[3]. Publieke protesten laat zij niet horen. Dit hoogstwaarschijnlijk om haar zoon, koning Leopold III, te beschermen; anders dreigt deze het land uitgezet te worden door de Duitsers ^[4].

Hoe ze haar tussenkomsten kan bewerkstelligen is moeilijk te achterhalen. Misschien wel dankzij haar goede contacten - zowel vóór ^[5] als tijdens ^[6][7] WO II - met de osteoloog en SS-Gruppenführer Dr Karl Gebhardt. Gebhardt (geb. 1897) was de persoonlijke geneesheer van Heinrich Himmler en voorzitter van het Duitse Rode Kruis. Hij werd op de processen van Neurenberg tot de doodstraf veroordeeld en opgehangen te Landsberg op 2 juni 1948.

[bewerk] Socialiste, Communiste

In hartje koude oorlog reist koningin Elisabeth naar Polen (1955), de Sovjet-Unie (1958), Joegoslavië en China (1961). Het bezoek van zo'n hoge Westerse personaliteit betekent een welkome propagandastunt voor deze regimes. De Amerikanen zijn uiteraard woedend. De vorstin krijgt onmiddellijk de titel de rode oma of de rode koningin, ook in België is er heel wat commotie rond deze stunt van de vorstin.

[bewerk] Elisabethwedstrijd

Koningin Elisabeth was zeer kunstminnend. Zijzelf was violiste, haar leraar was Eugène Ysaÿe. In 1951 stichtte zij de - naar haar genoemde - Koningin Elisabethwedstrijd, in navolging van het in 1937 gestichte Internationaal Concours Eugène Ysaÿe. De Koningin Elisabethwedstrijd wordt nog steeds jaarlijks in België ingericht, afwisselend voor piano, viool en zang. Artiesten van over de hele wereld nemen hieraan deel. Koningin Fabiola (de weduwe van Koning Boudewijn) is na de dood van Koningin Elisabeth beschermvrouw geworden van deze kunstwedstrijd.

[bewerk] Zie ook

• Het Belgische vorstenhuis

Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Elisabeth in Bayern op Wikimedia Commons.

[bewerk] Bronvermelding

1. ↑ Jacques Noterman, De val van Albert I, Leuven, 2004, p. 72
2. ↑ Ibidem, p. 72-73
3. ↑ J. Velaers en H. Van Goethem, Leopold III, de koning, het land, de oorlog, Tielt, 1994, p. 794-798
4. ↑ Ibidem, p. 1000
5. ↑ Albert De Jonghe, Hitler en het politieke lot van België, Antwerpen, 1972, p. 102-103
6. ↑ Ibidem, p. 100-101
7. ↑ Velaers en Van Goethem, p. 318, 326, 381