Florentine Rost van Tonningen-Heubel
Van Wikipedia
Florentine Sophie (Florrie) Rost van Tonningen-Heubel (Amsterdam, 14 november 1914 – Waasmunster, 24 maart 2007) was de echtgenote van NSB-kopstuk Meinoud Rost van Tonningen. Omdat ze na de Tweede Wereldoorlog en de dood van haar man de idealen van het nationaal-socialisme bleef ondersteunen en uitdragen, stond ze bekend als de Zwarte Weduwe.
Inhoud |
[bewerk] Jeugd
Florentine Heubel werd in Amsterdam geboren als dochter van Gustav Adolph Heubel, bankier bij de firma Jan Kol & Co (geparenteerd aan de Utrechtse Bank Vlaer & Kol), en Cornelie van Haren Noman, telg uit een patriciërsgeslacht. Het gezin telde vier kinderen, naast Florrie dochter Annie (geboren in 1906) en zonen Dolf (1904) en Wim (1910). Florrie Heubel groeide op in Hilversum, waar het gezin in hoog aanzien stond. Toen de nog jonge prinses Juliana een bezoek aan Hilversum bracht, werd Florentine Heubel samen met haar broer Wim gevraagd een partijtje tennis tegen de prinses te spelen. In de jaren dertig werden Florrie en Wim Heubel actief in de Nationale Jeugdstorm, de jeugdbeweging van de NSB. Ze studeerde op dat moment biologie aan de Universiteit Utrecht, met een bijzondere interesse in het vak dierpsychologie.
In de zomer van 1936 verbleef Heubel in verband met haar studie enige tijd in Berlijn. Ze raakte daar onder de indruk van Adolf Hitler en de 'kameraadschap, discipline en geestdriftige inzet' van de nazibeweging. Een jaar later maakte ze samen met Wim een reis naar Nederlands-Indië, waar haar oudste broer Dolf als landbouwingenieur werkte. Toen ze weer terug was in Nederland verliet ze de NSB, omdat ze van mening was dat de rassenhygiëne niet consequent genoeg in de partij werd nageleefd en ze vond dat partijleider Anton Mussert haar zorgen niet genoeg deelde. Medio 1939 ontmoette ze via haar broer Meinoud Rost van Tonningen, op dat moment al een belangrijk en invloedrijk man in de NSB. Tijdens de Duitse inval in Nederland op 10 mei 1940 bevond Heubel zich in Berlijn. Daar hoorde ze van de Duitse invasie, die ze later zou uitleggen als "de Duitsers wilden een doorgang verschaffen om dichtbij de Engelsen te komen, die vanaf Chamberlain al op twee paarden hebben gewed".
[bewerk] Huwelijk met Rost van Tonningen
Op 21 december 1940, de dag van de Winterzonnewende, trad Heubel in het huwelijk met Meinoud Rost van Tonningen. Desgevraagd had Heinrich Himmler, de Duitse Reichsführer-SS, toestemming verleend en de kwartierstaten goedgekeurd, waarmee het huwelijk het eerste SS-huwelijk werd. Het gezin Rost van Tonningen-Heubel kreeg drie zonen, Grimbert (1941), Ebbe (1943) en Herre (1945). Haar kinderen zouden later openlijk afstand nemen van de politieke standpunten van hun moeder[1]. De jongste werd geboren op 28 april 1945, de dag dat Wim Heubel vechtend voor de SS-divisie Landstorm Nederland in de buurt van Elst sneuvelde. Florentine verbleef op dat moment met haar kinderen op Terschelling. Kort daarna zou ze via Cuxhaven naar Goslar in Duitsland vluchten, waar ook haar ouders verbleven en waar de familie Heubel bezittingen had. Echtgenoot Meinoud werd op 8 mei door de Canadese geallieerden gevangen genomen.
Vlak na de oorlog kwam Meinoud Rost van Tonningen om het leven in de gevangenis van Scheveningen, waar hij in afwachting van zijn proces gevangen zat. Hij zou over de balustrade van een trap zijn gesprongen. Rost van Tonningen-Heubel heeft altijd bestreden dat haar man zelfmoord pleegde; volgens haar was hij vermoord. Diverse getuigenverklaringen van medegevangenen zouden haar visie ondersteunen. Het motief zou zijn geweest dat haar man als president van De Nederlandsche Bank te veel wist over zwartgeldtransacties van prominente personen. Het privé-archief van het echtpaar zou hiervan de bewijzen leveren. In haar boek Op zoek naar mijn Huwelijksring beschuldigde Rost van Tonningen-Heubel prins Bernhard er van – als baas van de Binnenlandse Strijdkrachten – hoofdschuldige te zijn voor de dood van haar man.
[bewerk] De Zwarte Weduwe
Na de dood van haar man bleef Rost van Tonningen-Heubel actief in diverse extreem-rechtse bewegingen. Aanvankelijk leefde ze in armoede en was ze zoals veel 'foute' landgenoten onder curatele geplaatst. Haar curator Anton Leo de Block, griffier van de Eerste Kamer, liet de drie zoons van Rost van Tonningen-Heubel onder toeziend voogdij van haar zwager Nico, die in dienst was van koningin Juliana, plaatsen. Zoon Grimbert zou later zijn moeder verlaten en bij de familie Fentener van Vlissingen intrekken.
Vanaf de vroege jaren vijftig vestigde ze zich in een villa in Velp. Ook had ze ondertussen een eigen bedrijf, Verina BV, dat handelde in verwarmingsapparatuur. In 1968 verscheen ze in de documentaire Portret van Anton Adriaan Mussert van regisseur Paul Verhoeven, de eerste keer dat ze publiekelijk aan het woord kwam. Uit het huis van de weduwe, waar vanaf de jaren zeventig besloten bijeenkomsten van gelijkgestemden plaatsvonden, werd meermalen neonazipropaganda in beslag genomen. Ook heeft men getracht haar huis in brand te steken. 'Huiszoekingen, kapotte ramen en brandstichtingen waren aan de orde van de dag', zo schrijft zij in haar boek Op zoek naar mijn huwelijksring. Meerdere malen werd ze veroordeeld wegens het verspreiden van nazi-lectuur en voor het organiseren van nationaalsocialistische bijeenkomsten. Ze onderhield contacten met de controversiële Franse hoogleraar Robert Faurisson, Gudrun Burwitz-Himmler (dochter van Heinrich Himmler) en afgevaardigden van het Vlaams Blok en de Nederlandse Volks-Unie. In haar late leven had ze veel contact met de journalist Willem Oltmans.
Zij ontving tot haar dood een weduwepensioen van de Nederlandse staat omdat haar man parlementslid is geweest. Toen dat in 1986 bekend raakte, zorgde dat voor nationale ophef. Ondanks een hoorzitting in de Tweede Kamer, behield ze het pensioen. In een interview in De Groene Amsterdammer in 1999 bleek dat achter de eeuwige trouw aan man en idealen een groot schuldgevoel schuilging. Verder verstrikte ze in haar ideologie. In 2000 verscheen ze in het VARA-televisieprogramma Het Zwarte Schaap bij presentatrice Inge Diepman. In die uitzending wist de 85-jarige weduwe zich dusdanig te verweren, dat de VARA dacht aan het schrappen van de uitzending. Rost van Tonningen verhuisde in 2001 van haar villa in Velp naar een flatwoning in Arnhem. Kort daarna verhuisde ze naar België, naar eigen zeggen 'in ballingschap' omdat het leven haar in Nederland onmogelijk werd gemaakt. Tot aan haar dood bleef ze onverminderd een bewonderaar van Hitler en een uiterst fanatieke antisemiet. Ze overleed op 24 maart 2007 in haar woonplaats Waasmunster, 92 jaar oud.
Op 30 maart 2007 werd Van Tonningen-Heubel in besloten kring begraven op Begraafplaats Heiderust in Rheden. Reeds in 1996 had ze daar een graf gekocht en een grafsteen laten maken met haar naam, geboortedatum en het opschrift 'De Waarheid maakt vrij'. De plek is omstreden; omwonenden vrezen dat het graf een trekpleister kan worden voor rechtsextremisten.
[bewerk] Trivia
- Meinout en Florrie Rost van Tonningen waren grootaandeelhouders van de elektronische voormalige winkelketen Rovato (een samentrekking van de familienaam), maar niet de stichters van dat bedrijf. Florrie is in de loop van de jaren vijftig uitgekocht en de familiebanden waren destijds al verbroken. Rovato is het huidige Radio Modern.
- De roman De Ordening (1998) van Kees van Beijnum is gedeeltelijk gebaseerd op het leven van Florrie Rost van Tonningen. Het boek werd in 2003 verfilmd door Pieter Kuijpers met Dora van der Groen als de weduwe en Angela Schijf als de jonge studente die haar archief ordent. Kort voor de première van de film gaf Rost van Tonningen aan niets van het boek en de film De Ordening te weten.[2]
- Haar kleinzoon Floris Rost van Tonningen is een van de grondleggers van Hyves.
[bewerk] Literatuur
- Op zoek naar mijn huwelijksring (1990) van F.S. Rost van Tonningen, De Krijger, Erembodegem (B) ISBN 90-72345-14-2
Bronnen en referenties: |
Referenties
|
{{{afb_links}}} | Zie ook: | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
---|---|---|---|
Portaal: Fascisme en nationaalsocialisme in Nederland · Fascisme in Nederland · Fascisme · Nationaalsocialisme |