Grammatica
Van Wikipedia
De term grammatica is de benaming voor de studie, beschrijving en verklaring van de systematiek van een taal, te weten van de beregeling en de principes die de innerlijke structuur van woorden en zinnen van een taal definiëren. Grammatica is daarnaast ook de benaming voor een (studie)werk waarin een beschrijving wordt gegeven van de grammaticale structuur van een taal.
Inhoud |
[bewerk] Taalkundig ontleden
Woorden kunnen aan de hand van hun hoofdfunctie en hun combineerbaarheid met andere woorden worden gegroepeerd in woordsoorten. Het op deze wijze benoemen van woorden noemt men taalkundig ontleden, taalkundig benoemen, of woordbenoemen:
- zelfstandige naamwoorden of substantief
- bijvoeglijke naamwoorden of adjectief(-ven)
- bijwoord of adverbium en
- voornaamwoorden
- werkwoorden
- voegwoorden
- lidwoorden
- voor- en achterzetsels
- telwoorden
- tussenwerpsels
[bewerk] Redekundig ontleden
Los daarvan kunnen zinsdelen worden benoemd naar hun functie binnen de zin. Dit noemt men redekundig ontleden of zinsontleden:
- onderwerp
- gezegde (naamwoordelijk of werkwoordelijk)
- persoonsvorm
- lijdend voorwerp
- meewerkend voorwerp
- belanghebbend voorwerp
- voorzetselvoorwerp
- handelend voorwerp
- ondervindend voorwerp
- bepaling van gesteldheid
- bijwoordelijke bepaling
- bijvoeglijke bepaling
[bewerk] Soorten zinnen
Niet alleen woorden, maar ook deelzinnen kunnen een functie binnen de (complete zin) vervullen, zie deelzinnen (hoofd- en bijzinnen).
[bewerk] Metatalen
Behalve bij de studie van natuurlijke taal worden de begrippen grammatica, syntaxis en semantiek ook gebruikt voor formele en computertalen. Om de grammatica van een taal (zowel natuurlijke als computertalen) formeel te beschrijven zijn metatalen ontwikkeld. Een voorbeeld hiervan is de Backus-Naur Form (BNF). In de taalkunde is ook hier het werk van Chomsky baanbrekend geweest.
