Jakob (aartsvader)
Van Wikipedia
Jakob of Jacob (Hebreeuws: יעקב-Ja'akow Arabisch يعقوب Yaʿqūb), later ook Israël genoemd, is in de Tenach en het Oude Testament de derde aartsvader, de kleinzoon van Abraham en de zoon van Isaäk en Rebekka. Hij is de stamvader van de Israëlieten, wier twaalf stammen uit zijn twaalf zoons ontstaan zijn. Het Bijbelboek Genesis bevat in de hoofdstukken 25-50 zijn volledige levensgeschiedenis, met een scherpe karaktertekening. Ook komt hij verschillende malen in de Koran voor.
Jakob was er een van een tweeling, de andere helft was zijn broer Esau, die als eerste ter wereld kwam. Maar Jakob hield bij zijn geboorte de hiel van Esau vast en dat was de reden waarom hij Jakob werd genoemd, wat 'hij volgde' betekent en ook het woord 'hiel' bevat.
Alhoewel Esau dus was voorbestemd om Isaäk op te volgen had God van tevoren reeds meegedeeld dat de zaken anders lagen en Jakob de opvolger zou zijn.
De Bijbel vertelt twee episodes waarin Jakob de eerste positie verwerft: na afloop van een jachtpartij waaraan Esau had deelgenomen (Esau was in tegenstelling tot zijn broer een man die van jagen hield, Jakob was meer een huiselijk type) gaf Jakob zijn vermoeide en hongerige broer een kop linzensoep, mits hij als ruil het eerstgeboorterecht kreeg. Esau ging daarmee akkoord. Enige tijd later vermomde Jakob zich, met hulp van zijn moeder Rebekka, door zich te bekleden met geitenvellen en wist zo zijn slechtziende vader Isaäk te bedriegen door net te doen alsof hij Esau was en aldus de zegen voor het eerstgeboorterecht te ontvangen. Esau kwam hier later achter en werd zo woedend dat Jakob in allerijl moest vluchten naar zijn oom Laban in Mesopotamië.
Onderweg had Jakob een droom waarin hij engelen via een ladder op en neer zag komen van de hemel en waarin de HERE God bovenaan de ladder staande het land Kanaän aan hem en zijn nageslacht beloofde; Jakob noemde die plek daarom 'Bethel' hetgeen 'Huis van God' betekent.
In Mesopotamië trouwde Jakob met de gezusters Lea en Rachel, dochters van zijn oom Laban. Dit ging echter niet zonder slag of stoot, want hij moest eerst zeven jaar werken voordat hij met de door hem gewenste Rachel zou mogen trouwen; zijn oom bedroog hem echter en liet hem eerst Lea huwen. Daarna moest hij nog eens zeven jaar voor Laban werken voordat hij uiteindelijk met Rachel kon trouwen.
Hierna keerde hij terug naar Kanaän. Aangekomen bij de Jabbok, een zijrivier van de Jordaan, liet Jakob zijn familie en personeel de beek oversteken maar zelf bleef hij nog even achter om wat zaken te regelen; hij zag er tegenop om naar de overkant te gaan omdat hij daar zijn broer Esau zou treffen en niet wist hoe deze hem zou ontvangen.
Jakob bleef daarom 's nachts op de andere oever achter en had daar een merkwaardig gevecht met een geheimzinnige man, misschien God of een engel. Dat gevecht duurde de hele nacht lang en uiteindelijk tegen het krieken van de dag liet Jakob, die als overwinnaar van het gevecht tevoorschijn was gekomen, de man gaan op voorwaarde dat hij hem zou zegenen. Aldus geschiedde en vervolgens gaf die man hem de naam 'Israël' wat 'strijder van God' betekent (Genesis 32). In het vervolg van het verhaal wordt hij afwisselend als Jakob of Israël aangeduid, in tegenstelling tot zijn grootvader Abraham, die, nadat hij een nieuwe naam kreeg, geen enkele keer meer Abram werd genoemd.
De vraag is wie deze man was: een gewoon mens was hij blijkbaar niet, maar wat was hij dan wel? Een christelijke opvatting is dat het of een engel van God is geweest of God Zelf in de zogeheten gedaante van de Engel van de HEER (dat is de Oud-Testamentische verschijning van Jezus Christus). Een Joodse interpretatie is dat het de stamgod van Esau betrof.
Het nageslacht van Jakob zou voortaan de naam 'Israël' dragen en daarom Israëlieten worden genoemd.
Jakob kreeg twaalf zonen en minstens twee dochters. Een zoon - Jozef genaamd - was zijn lievelingszoon en werd daarom door zijn broers uit jaloezie verkocht aan slavenhandelaren. Jozef kwam in Egypte terecht, wist daar op te klimmen tot de positie van onderkoning en tijdens een periode van zware hongersnood kwamen zijn broers noodgedwongen in Egypte terecht alwaar Jozef uiteindelijk zich aan hen openbaarde. Jakob trok vervolgens met heel zijn hebben en houden naar Egypte, waar hij uiteindelijk ook overleed. Voordat hij de geest gaf maakte hij duidelijk dat hij niet definitief in Egypte, maar te zijner tijd in Kanaän begraven wilde worden.
De twaalf zonen van Jakob zijn (in volgorde van leeftijd):
Jakob had minstens twee dochters, waarvan er een met name wordt genoemd:
