Longkanker
Van Wikipedia
Longkanker is een verzamelnaam voor een aantal kwaadaardige tumoren uitgaande van de longen. De belangrijkste typen zijn:
- bronchuscarcinoom
- niet-kleincellig carcinoom
- kleincellig carcinoom
- mesothelioom, een tumor uitgaande van het longvlies, deze ontstaat met name na blootstelling (tientallen jaren eerder) aan asbest.
De belangrijkste oorzaak van longkanker is roken, vooral van sigaretten. Daarnaast vindt men in de longen vaak tumoren die zijn uitgezaaid van andere plaatsen, bijvoorbeeld prostaat- of borstkanker.
Slechts een klein percentage (minder dan 25%) van de patiënten met longkanker komt in aanmerking voor een operatie. Hierbij wordt een deel van een long of een gehele long weggenomen. Vaak is operatie niet meer mogelijk omdat pas in een laat stadium klachten ontstaan. De ziekte is dan vaak al uitgezaaid naar de lymfklieren of naar andere organen. Operatie heeft dan geen zin meer.
Bij ongeveer de helft van de patiënten komt de ziekte na een operatie binnen 5 jaar terug. De vooruitzichten zijn in het algemeen slecht. Na het stellen van de diagnose overlijdt zo’n 60% van de patiënten binnen een jaar, 80% binnen 2 jaar en 90% binnen 4 jaar. De vijfjaars-overleving van alle soorten longkanker samen ligt op minder dan 10%.
In 2003 werd de diagnose longkanker in Nederland bij meer dan 6000 mannen en bijna 3000 vrouwen gesteld. De incidentie bij mannen is de afgelopen 20 jaar gedaald en bij vrouwen juist gestegen. Deze trends worden waarschijnlijk verklaard door trends in rookgewoonten.
Inhoud |
[bewerk] Longkanker veroorzaakt door roken
[bewerk] Actief roken
In 87% van de gevallen van longkanker is roken de oorzaak. Roken werkt sterk risicoverhogend. Vrouwen die roken hebben ongeveer 12 keer zoveel kans op het krijgen van longkanker als vrouwen die nooit gerookt hebben (Shopland et al., 99 ). Voor mannen is die kans zelfs 22 keer hoger. De latentietijd tussen roken en longkanker is gemiddeld twintig tot dertig jaar. Zo is de huidige daling van de sterfte aan longkanker bij mannen vooral het gevolg van de daling in het roken die al enkele decennia geleden is ingezet. Ook de duur van de blootstelling is van belang. Zo lijkt de duur van het roken een groter risico op het krijgen van longkanker te hebben dan het aantal gerookte sigaretten (Peto, 986). Het risico neemt weer af als de blootstelling wordt weggenomen (men stopt met roken). [1]
[bewerk] Passief roken
Passief roken is meeroken door de rook van sigaretten (van de omgeving) in te ademen. Waarschijnlijk verhoogt het inademen van de rook van anderen ook het risico op longkanker. Mensen die zelf niet roken maar regelmatig blootgesteld worden aan passief roken hebben waarschijnlijk een 1,3 hogere kans om longkanker te krijgen dan mensen die niet roken en niet blootgesteld worden aan passief roken.
[bewerk] Kanker veroorzaakt door asbest
Tengevolge van blootstelling aan asbest kan een kwaadaardige tumor van het borstvlies, mesothelioom, ontstaan. De kans op het ontstaan van deze vorm van kanker is afhankelijk van de concentratie en de duur van de blootstelling aan asbestvezels; naarmate de blootstelling aan asbestvezels groter is, neemt de kans om borstvlieskanker te krijgen, toe. De ernst van de ziekte is niet afhankelijk van de mate van blootstelling.
Bij longkanker als gevolg van asbestblootstelling kennen we latentietijden van 20 tot 30 jaar. Deze lange latentietijd maakt het moeilijk om uitspraken te doen over het aantal door asbest veroorzaakte gevallen van kanker. Geschat wordt dat asbestgerelateerde borstvlieskanker in Nederland ongeveer 350 keer per jaar voorkomt.
[bewerk] Behandeling
De meest toegepaste behandelingen bij longkanker zijn:
- operatie (chirurgie)
- bestraling (radiotherapie)
- chemotherapie (behandeling met celdelingremmende medicijnen)
Het is gebruikelijk dat mensen met longkanker een combinatie van de genoemde behandelmethoden krijgen. De keuze en de volgorde van de verschillende behandelingen is onder meer afhankelijk van de kenmerken van de tumor, het stadium van de ziekte en van de leeftijd waarop longkanker wordt geconstateerd.
[bewerk] Referenties
[bewerk] Externe links
- Brochure longkanker (KWF)
- Brochure borstvlieskanker (KWF)
- Brochure Roken en kanker (KWF)
- Longkanker Informatiecentrum Informatie over longkanker en een lotgenotenforum
- KennisRing: Longkanker
- Webportaal op initiatief van KWF Kankerbestrijding, de vereniging van Integrale Kankercentra (VIKC) en de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK)
