Métro Léger de Charleroi
Van Wikipedia

De Métro Léger Charleroi (letterlijk: Lichte Metro van Charleroi) of MLC is een metro- of premetro-systeem in de Belgische agglomeratie Charleroi. Het systeem is vooral bekend als een Grand Travail Inutile omdat een groot deel van het systeem wel gebouwd, maar nooit in gebruik genomen is.
Inhoud |
[bewerk] Infrastructuur
Bij alle lijnen staat de geplande lijnlengte en aantal geplande stations aangegeven.
[bewerk] Centrale Ring
Lengte: 4.3 km - Stations: 8/9
Gepland als een centrale ring met 8 stations vanwaar de 8 lijnen aftakten, is momenteel slechts ¾ afgebouwd en in exploitatie, van station Sud, via Beaux-Arts en Waterloo (in de plannen Nord geheten) tot Parc. Verder is de lijn voorbij Sud richting Tirou en vanaf Parc via Tirou richting Sud in ruwbouw aanwezig. Tussen Sud en Tirou is alleen de verbinding over de Samber niet gerealiseerd.
Stations:
Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Sud | metro | in exploitatie | vrije baan | ja | ? | 21 juni 1976 | |
Vilette | metro | in exploitatie | viaduct | ja | ? | 21 juni 1976 | |
Ouest | metro | in exploitatie | ondergronds | ja | ? | 30 juni 1980 | |
Beax-Arts | metro | in exploitatie | ondergronds | ja | ? | 24 mei 1983 | Direct na het station richting Ouest / Piges: viaduct. |
Waterloo | metro | in exploitatie | ondergronds | ja | ? | 28 augustus 1992 | In de oorspronkelijke plannen Nord genoemd |
Janson | metro | in exploitatie | ondergronds | ja | ? | 30 augustus 1996 | |
Parc | metro | in exploitatie | ondergronds | ja | ? | 30 augustus 1996 | |
Gepland: Via metrostation Tirou richting Sud. In 2006 wordt een verbinding met bovengrondse tramhalte Ecluse gerealiseerd. | |||||||
Tirou | metro | ongebruikt | ondergronds | ja | ? | - | Onduidelijk is of het station al gebouwd is, en zoja, slechts in ruwbouw of volledig. Vanaf Parc is een hek te zien, echter de tunnel gaat na het hek nog verder. Na Tirou was een viaduct over de Samber en aansluiting op station Sud gepland. |
Ecluse | tram | niet gebouwd | rijweg/vrije baan | nee | - | verwacht: 2006 | Tussen Parc en Ecluse zal de baan door het verloop van de weg bovengronds komen. |
Tirou | tram | niet gebouwd | rijweg/vrije baan | nee | - | verwacht: 2006 | |
Gepland: Na metrostation Tirou aansluiting op metrostation Sud (via een viaduct over de Samber). In 2006 wordt, via een ander tracé, de aansluiting tussen tramhalte Tirou en metrostation Sud gemaakt. |
[bewerk] Gilly
Lengte: 4 km - Stations: 5
Deze lijn is geheel in ruwbouw aanwezig, maar alleen de 3 stations vanaf Waterloo (waar de lijn aftakt van de Centrale Ring) tot Gilly zijn in exploitatie. Vanaf Gilly tot Soleilmont is alleen de ruwbouw aanwezig.
Stations:
Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Aansluiting op de centrale ring in station Waterloo. | |||||||
Samaritaine | metro | in exploitatie | ondergronds | ja | ? | 28 augustus 1992 | |
Gazomètre | metro | in exploitatie | ondergronds | ja | ? | 28 augustus 1992 | |
Gilly | metro | in exploitatie | ondergronds | ja | ? | 28 augustus 1992 | Na station Gilly overgaand in viaduct. |
Marabout | metro | ruwbouw | vrije baan | ja | ? | verwacht: 2007 | |
Sart Culpart | metro | ruwbouw | vrije baan | ja† | ? | nooit | |
Soleilmont | metro | niet gebouwd | vrije baan | nee† | ? | verwacht: 2007 |
†Op de oorspronkelijke plannen staan twee stations na Gilly: Marabout en Soleilmont. De STIC en de NMVB hadden echter ruzie over de naam van Station Soleilmont, de NMVB noemde dit station Sart-Culpart. Het geplande (en gebouwde) station Soleilmont is het station dat nu Sart-Culpart heet. Een nieuw station Soleilmont is in studie, als dit gebouwd wordt dan vervalt het nu in ruwbouw aanwezig zijnde station Sart-Culpart.
[bewerk] Châtelet
Lengte: 6.8 km - Stations: 8
Deze lijn, ook wel Chatelineau of Centenaire genoemd, is grotendeels in ruwbouw aanwezig, maar nooit in exploitatie genomen. Vanaf de aftakking (tussen Waterloo en Samaritaine van de lijn naar Gilly) zijn sporen aanwezig tot voorbij station Centenaire, en is de lijn klaar voor onmiddellijke exploitatie (na eerst hersteld en ontgroend te zijn). Verder is de lijn tot voorbij station Corbeau in ruwbouw aanwezig.
Stations:
Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Aansluiting op de centrale ring in de tunnel tussen Waterloo en Samaritaine, direct na de aftakking overgang op viaduct. | |||||||
Neuville | metro | volledig afgebouwd | viaduct | ja | ? | - | |
Chet | metro | volledig afgebouwd | viaduct | ja | ? | - | Het station is een viaduct, maar het spoor ligt aan beide zijden op een dijk. |
Pensée | metro | volledig afgebouwd | ondergronds | ja | ? | - | Het station ligt aan de monding van een korte tunnel. |
Centenaire | metro | volledig afgebouwd | ondergronds | ja | ? | - | |
Champeau | metro | ruwbouw | vrije baan | ja | ? | - | Tussen Champeau en Corbeau ligt een lange tunnel. |
Corbeau | metro | ruwbouw | vrije baan | ja | ? | - | Na Corbeau begint een lange tunnel die abrupt eindigt in een heuvel. |
Trieux | metro | niet gebouwd | vrije baan/viaduct | ja | - | - | |
Châtelet | metro | niet gebouwd | viaduct | ja | - | - |
[bewerk] Couillet
Lengte: 4.3 km - Stations: 5
Met de aanleg van deze lijn is nooit begonnen.
Stations:
Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Aansluiting op de centrale ring in het viaduct tussen Sud en Tirou. | |||||||
Detombay | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - | |
Hauchies | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - | |
Coucou | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - | |
Couillet | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - | |
Loverval | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - |
[bewerk] Mont sur Marchienne
Lengte: 3.2 km - Stations: 5
Met de aanleg van deze lijn is nooit begonnen.
Stations:
Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Aansluiting op de centrale ring in het viaduct tussen Sud en Vilette. | |||||||
Beaussart | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - | |
Beau Site | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - | |
Tombe | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - | |
Goutteaux | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - | |
Essarts | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - |
[bewerk] Fontaine-l'Evêque
Lengte: 9.2 km - Stations: 11
Deze lijn is, als enige van de MLC, geheel in exploitatie. Vanaf station Beaux-arts, waar de lijn van de centrale ring aftakt, tot aan Pétria wordt de lijn als metro geëxploiteerd. Vanaf Station Pétria in Fontaine-l'Evêque tot in Anderlues wordt de lijn als tramlijn geëxploiteerd. Dit laatste stuk wordt wel de laatste buurttram van België genoemd, omdat dit de laatste geëxploiteerde tak van het oude NMVB-net is.
Stations:
Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Aansluiting op de centrale ring bij in het viaduct bij Beaux-Arts. | |||||||
Piges | metro | in exploitatie | viaduct | ja | ? | 30 juni 1980 | Vrijwel direct na het station: tunnel |
Dampremy | metro | in exploitatie | ondergronds | ja | ? | 24 mei 1983 | Het station vormt de monding van de tunnel uit Piges |
Trefilerie | metro | niet gebouwd | viaduct | ja | - | - | Het station is niet gebouwd, de baan door het station wel. |
Providence | metro | in exploitatie | viaduct | ja | ? | 22 augustus 1992 | |
naamloos | metro | in ruwbouw aanwezig | vrije baan | nee | ? | 22 augustus 1992 | Dit station is gebouwd onder de spoorlijn Charleroi-La Louvière. Oorspronkelijk was hier een transferium gepland, dit is nooit afgebouwd. |
De Cartier | metro | in exploitatie | ondergronds | ja | ? | 22 augustus 1992 | In de oorspronkelijke plannen heette dit station Marchienne, naar de plaats Marchienne-au-Pont |
Moulin | metro | in exploitatie | viaduct | ja | ? | 22 augustus 1992 | |
Morgnies | metro | in exploitatie | vrije baan | ja | ? | 24 mei 1983 | |
Leernes | metro | in exploitatie | vrije baan | ja | ? | 24 mei 1983 | |
Paradis | metro | in exploitatie | viaduct | ja | ? | 24 mei 1983 | |
Fontaine | metro | in exploitatie | ondergronds | ja | ? | 22 augustus 1992 | Tussen Fontaine en Pétria ligt een tunnel van 840m. |
Pétria | metro | in exploitatie | vrije baan | ja | ? | 25 mei 1986 | |
Coron du Berger | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | nee | ? | ? | |
Surchiste | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | ? | |
Route de Thuin | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | ? | |
Jonction | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | ? | |
Rue de la Station | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | ? | |
Monument | tram | in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | ? |
[bewerk] Roux en Courcelles
Lengte: 7.5 km - Stations: 9
Met de aanleg van deze lijn is nooit begonnen.
Stations:
Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Aansluiting op de centrale ring via station Piges, aftakkend tussen Piges en Dampremy | |||||||
La-Haut | metro | niet gebouwd | ondergronds/vrije baan | ja | - | - | |
Gohissart | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Monni | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Bassee | metro | niet gebouwd | vrije baan/viaduct | ja | - | - | |
Marais | metro | niet gebouwd | viaduct/vrije baan | ja | - | - | |
Hubes | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Nolichamps | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Rainwelz | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Lido | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - |
[bewerk] Lodelinsart en Gosselies (Gepland)
Lengte: 8.7 km - Stations: 12
Met de aanleg van deze lijn is nooit begonnen, hoewel vanaf station Waterloo wel zo'n 50 meter spoor aanwezig is, in gebruik om eventueel gestrande metrostellen te stallen.
Stations:
Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Aansluiting op de centrale ring via station Waterloo. | |||||||
Bayemont | metro | niet gebouwd | vrije baan/viaduct | ja | - | - | |
Marteau | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - | |
Bon-Air | metro | niet gebouwd | ondergronds | ja | - | - | |
Marine | metro | niet gebouwd | ondergronds/vrije baan | ja | - | - | |
Puissant | metro | niet gebouwd | vrije baan/ondergronds | ja | - | - | |
Brulotte | metro | niet gebouwd | ondergronds/vrije baan | ja | - | - | |
Spinoy | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Chef-lieu | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Carosse | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Bois-Lombu | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Gosselies | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Faubourg | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - |
[bewerk] Gosselies (bestaand)
Er bestaat een oude dubbelsporige tramlijn vanaf Gosselies die over het midden van de Brusselsesteenweg tot aan station Piges loopt. Deze lijn wordt enkel gebruikt voor het transport van de trams vanaf het depot te Jumet naar het geëxploiteerde metronet. Over deze lijn vindt dus geen reizigersvervoer plaats.
Haltes:
Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Aansluiting op centrale ring voorbij station Piges | |||||||
Planche | tram | baan aanwezig, niet in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | |
Deschassis | tram | baan aanwezig, niet in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | |
Bon-Air | tram | baan aanwezig, niet in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | |
Saint-Antoine | tram | baan aanwezig, niet in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | |
Rue Puissant | tram | baan aanwezig, niet in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | |
Chaussée de Gilly | tram | baan aanwezig, niet in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | |
Rue de Bertaux | tram | baan aanwezig, niet in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | |
Dépôt de Jumet | tram | baan aanwezig, niet in exploitatie | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | |
Priba 2000 | tram | onbekend | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | |
Carrosse | tram | onbekend | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | |
Monument | tram | onbekend | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | Alleen in noordelijke (uitwaartse) richting. |
Calvaire | tram | onbekend | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | Alleen in noordelijke (uitwaartse) richting. |
Rue des Marlaires | tram | onbekend | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | Alleen in noordelijke (uitwaartse) richting. |
City Nord | tram | onbekend | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 | Alleen in zuidelijke (inwaartse) richting. |
Dépôt | tram | onbekend | rijweg/vrije baan | ja | ? | verwacht: 2006 |
[bewerk] Ransart
Lengte: 4.6 km - Stations: 6
Met de aanleg van deze lijn is nooit begonnen.
Stations:
Naam | Type | Staat | Locatie | Oorspronkelijk gepland | Bouwdatum | Openingsdatum | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Aansluiting op de geplande premetrolijn naar Gosselies bij station Puissant. | |||||||
Rogier | metro | niet gebouwd | ondergronds/vrije baan | ja | - | - | |
Houbouis | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Trianoy | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Philosophe | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Aeroport | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - | |
Heppignies | metro | niet gebouwd | vrije baan | ja | - | - |
[bewerk] Exploitatie
Op het net zijn de volgende lijnen in exploitatie:
- Lijn 54: Van Gilly via Waterloo en Beaux-Arts tot Sud v.v..
- Lijn 55: Van Gilly via Waterloo tot Parc v.v..
- Lijn 88: Van Parc via Waterloo en Beaux-Arts tot Pétria, verder als tramlijn tot Monument in Anderlues v.v..
- Lijn 89: Van Sud va via Beaux-Arts tot Pétria, verder als tramlijn tot Monument in Anderlues v.v..
Deze lijnen worden allen door de TEC Charleroi geëxploiteerd.
[bewerk] Rollend materieel
[bewerk] Materieel voor reizigersvervoer
Métro Léger de Charleroi gebruikt de trams van het type Light Rail Véhicule, gebouwd door de toenmalige Belgische tramfabrikant La Brugeoise et Nivelles. De trams van Charleroi (reeks 6100) waren oorspronkelijk quasi indentiek aan die van de Kustlijn, (reeks 6000) behalve het feit dat de Kusttrams eenrichtingstrams zijn, in tegenstelling tot de trams van Charleroi die tweerichtingstrams zijn.
De trams voor Métro Léger de Charleroi werden door La Brugeoise et Nivelles vanaf 1981 geleverd. Niet alle trams werden rechtstreeks geleverd, sommige hadden eerst aan de Kust gereden vooraleer ze naar Charleroi kwamen. Momenteel zijn er nog 2 trams van de reeks 6100 aan de kust: de 6102 die dienst doet als depannage- en sleeptram, en de 6131, die als wisselbank dienst doet en dus volledig ontmanteld is.
In 2006 waren er 41 rijvaardige trams voor reizigersexploitatie. Zo heeft de 6103 op 8 april 1981 aan de kust een zwaar ongeval gehad in dichte mist. Tijdens een demonstratierit voor potentiële kopers uit het Midden-Oosten, worden zowel voertuig 6102 als 6103 ingezet. Die dag hangt er echter dichte mist, en de 6102 botste met hoge snelheid op de stilstaande 6103. Als herstelling wordt de voorkast van de 6102 vervangen door de onbeschadigde voorkast van de 6103. Na dit ongeval is het voertuig ook niet naar Charleroi gebracht, maar definitief gestald in Oostende.
[bewerk] Dienstmaterieel
Kenmerkend voor metro/trambedrijf van Charleroi is groot aantal werkwagens (in verhouding tot aantal gewone trams). In 2006 waren er elf werkwagens, allemaal van het type SJ (gemoderniseerde type S van de voormalige Buurtspoorwegen).
[bewerk] Geschiedenis
Vroeger had Charleroi een gewoon stadstramnet. De stadstram van Charleroi werd door de NMVB uitgebaat. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, in 1944 en 1945, werden 25 moderne tweeassige trams met metalen koetswerk voor het stadstramnet aangeschaft. Daarmee had Charleroi na de Tweede Wereldoorlog vrij modern wagenpark, zeker in vergelijking met Gent of Antwerpen, waar nog 40 à 50 jaar oude trams met houten opbouw dienst deden.
Toch werd het net tussen 1958 en 1974 geleidelijk afgebroken.
In 1985 kwam de tram terug naar Charleroi, nu onder de vorm van premetro. Sommige delen van het oude net werden in het nieuwe net geïntegreerd.
[bewerk] Toekomstplannen
Voor de nabije toekomst (2006-2007) zijn er 3 projecten gepland:
[bewerk] Centrale Ring
De centrale ring tussen stations Parc en Sud zal voltooid worden als tramlijn. Het oorspronkelijke tracé met tunnel en viaduct wordt verlaten. De metrotunnel zal door het natuurlijke verval van de weg ter hoogte van de Rue de Montigny bovengronds komen en dan als tramlijn over de Pont Neuf de Samber kruisen, en dan langs de rivier tot het station Sud gebouwd worden. Ook zal er een nieuw busstation gebouwd worden. Twee nieuwe tramhaltes, Ecluse en Tirou, zullen gebouwd worden.
Kosten van bouw, inclusief busstation: 20,5 miljoen euro.
[bewerk] Gosselies
De bestaande tramlijn naar Gosselies over de Brusselsesteenweg zal in exploitatie genomen worden. De weg zal eerst heringericht worden om de trams een vrije baan te geven, en de trams zullen op elke kruising voorrang krijgen. Ook zal er een transferium gebouwd worden. In de toekomst wordt het ziekenhuis Bon Air in Lodelinsart gebouwd, dit zal een belangrijke vervoersstroom opbrengen. Na het station Piges worden 15 tramhaltes gebouwd.
Kosten van (re)activatie en ombouw: 40 miljoen euro.
[bewerk] Soleilmont
De lijn naar Soleilmont is nu in gebruik tot station Gilly, en in ruwbouw aanwezig tot voorbij stations Marabout en Sart-Culpart. Een nieuw eindstation Soleilmont zal gebouwd worden en de bestaande ruwbouw wordt afgewerkt. Te Soleilmont wordt een transferium gebouwd.
Kosten van bouw, inclusief transferium: 16 miljoen euro
[bewerk] Overige plannen
Een aftakking naar Brussels South Charleroi Airport, is mogelijk via het depot in Jumet. Hoewel deze aftakking een logische keuze lijkt sinds de opleving van het vliegveld, sinds de komst van Ryanair, is deze tak niet in de huidige plannen opgenomen.
De bestaande metrolijn richting Châtelineau zal niet in exploitatie genomen worden omdat dit te duur is.
[bewerk] Externe links
- Officiële site van de TEC (in het Frans, Duits, Engels en Nederlands)
- Urbanrail.net (in het Engels)
- [1]. [2], [3] en [4] Verkenning van de verlaten arm Soleilmont van de MLC
- [5] Vaktijdschrift Verkeer en Vervoer: Charleroi, nachtmerrie voor verkeersplanners
Bronnen en referenties: |
|