Multi-level marketing

Van Wikipedia

Multi-Level Marketing (MLM), helaas wordt dit ook wel netwerk marketing genoemd terwijl dat weer heel iets anders is. MLM is een zakenmodel (en:business model) waarbij diensten of producten verkocht worden doormiddel van een gelaagd systeem van vertegenwoordigers of distributeurs.Sommige MLM-systemen noemen deze personen ook wel (verkoop)consultants. Vaak gaat de gelaagde structuur gepaard met vooraf gestelde niveaus of levels, met vooraf gestelde kwantumkortingen. Het level wordt bepaald door de grootte van de gerealiseerde omzet. De omzet van een individuele vertegenwoordiger kan groeien door meer te verkopen aan eindgebruikers, of meer wederverkopers aan zich te binden. Doordat deze wederverkopers op hun beurt ook weer wederververkopers aan zich kunnen binden ontstaat een gelaagde of piramidestructuur.

Vrijwel altijd opereren MLM-organisatie volledig op een freelance basis, dat wil zeggen niemand staat in een arbeidsrechtelijke dienstbetrekking tot de moederorganisatie. De deelnemers zijn dan zelfstandige ondernemers en geen werknemers van het bedrijf.

Het idee achter multi-level marketing is dat op deze manier op goedkope wijze een groot distributienetwerk gebouwd kan worden waardoor een diepere marktpenetratie ontstaat door de werking van mond-tot-mondreclame. Doordat de distributeurs vaak aan vrienden, kennissen of bekenden verkopen genieten ze meer vertrouwen dan in een gewone winkelsituatie. Nadeel van deze vorm van verkopen voor het moederbedrijf is wel dat er minder controle over het verkoopproces kan worden uitgeoefend.

[bewerk] Investering en beloning

De distributeurs of consultants betaalden in het verleden soms een contributie of franchisevergoeding aan het moederbedrijf, dat hen in ruil hiervoor een succesformule ter beschikking stelt. Na de uitspraak van de Hoge Raad inzake piramidespelen is aan deze praktijk een eind gekomen. Wel moeten voor sommige MLM-systemen cursussen gevolgd worden en moet de potentiële wederverkoper voor deze cursussen cursusgeld betalen.

Beloning vindt plaats op provisiebasis of doormiddel van bonussen bij verkoop. Doordat verkoop aan eindgebruikers of kleinere wederverkopers voor een hoger bedrag geschiedt dan de eigen inkoopprijs, kan de distributeur marge realiseren. Soms worden distributeurs ook direct beloond voor werving van nieuwe distributeurs, maar doorgaans zal er slechts beloning volgen doordat de nieuwe distributeur additionele omzet genereert voor het cluster van de persoon die hem aanbrengt.

[bewerk] MLM en piramidespelen

Multi Level Marketing wordt wel eens vergeleken met in Nederland verboden piramidespelen. In een uitspraak van de Hoge Raad in februari 2005, met betrekking tot illegale piramidesystemen, werd het volgende daarover gezegd:

"Naast het piramidespel zoals hierboven uiteengezet, bestaan er verkoopmethoden die in bepaalde opzichten gelijkenis vertonen met piramidespelen. Deze verkoopmethoden zijn bekend onder de naam "multilevel marketing" of "netwerk marketing". Deze verkoopmethoden of vorm van marketing vallen niet onder de definitie van het begrip piramidespel en zijn derhalve niet verboden onder het regime van de Wet op de kansspelen. Bij deze vorm van marketing verwerft de koper van een product het recht om zelf ook bepaalde producten te verkopen waarmee hij een bonus, een provisie of een percentage van de omzet kan verwerven. Hetzelfde geldt voor de opvolgende kopers. Qua structuur vertoont multilevel marketing gelijkenis met een piramidespel. Het doel van deze vorm van marketing is echter wezenlijk anders dan het doel van een piramidespel. Multilevel marketing is een verkoopmethode. Een te verwerven voordeel in de vorm van een bonus, provisie of omzetpercentage dient om de verkoop van de betreffende producten te bevorderen en vormt derhalve onderdeel van het verkoopsysteem.

Bij multilevel marketing is geen sprake van het betalen van een bepaald bedrag uitsluitend teneinde het recht tot deelname aan een organisatie of het recht tot het werven van nieuwe deelnemers/kopers te verkrijgen, maar staat de verkoop van producten centraal. De deelnemer koopt producten in voor een reële prijs, teneinde ze met winst te verkopen. In tegenstelling tot bij een piramidespel is er sprake van koop in de zin van artikel 7:1 BW. De afnemer betaalt niet voor deelname, maar voor het product. De afnemers die geen producten willen of kunnen verkopen worden derhalve niet benadeeld.

Gezien het bovenstaande is er geen reden multilevel marketing te verbieden zolang het gebruikt wordt als een methode om producten te verkopen."

Met andere woorden: het verschil tussen een illegaal piramidespel en een legale Multi-Level Marketing organisatie is het feit dat bij een piramidespel de nadruk ligt op het werven van nieuwe leden/verkopers/consultants/distributeurs. In een legaal MLM systeem, worden er commissies verdiend op de verkoop van producten of de diensten aan een eind consument. Er kan geen geld worden verdiend op alleen maar het "inschrijven" van potentiële distributeurs of consultants. Wel worden er commissies verdiend over de omzet van de aangeworven distributeurs of consultants.

[bewerk] Controverses en kritiek

Ondanks dit onderscheid bestaat toch hevige kritiek op Multi-Level Marketing. Vaak vindt werving plaats op bijeenkomsten, waarbij de deelnemer van te voren niets te horen krijgt ("ik weet wat "gaafs", kom je dan en dan naar de die en die plaats in Groningen?"). Daar wordt vaak een indruk gewekt dat men hier snel rijk mee kan worden, en dat men, mits men genoeg anderen heeft geworven, niets meer hoeft te doen. Veel deelnemers zijn hier bedrogen uitgekomen, hoewel anderen beweren dat men hiervoor wel hard moet werken en niet iedereen dit doet. Ook wordt wel eens over het hoofd gezien dat een eigen bedrijf veel verplichtingen kent en dat het vaak betekent dat er in de weekends en avonden moet worden doorgewerkt. In veel gevallen gaat men pas structurele winst maken na zes tot twaalf maanden of meer, en behalen slechts een paar geluksvogels inkomens van 3500 euro per maand of meer. Er worden aan de beginnende distributeurs gouden bergen voorgespiegeld, maar er wordt niet verteld dat het merendeel der distributeurs aan het einde van het jaar moet concluderen dat de netto inkomsten nihil zijn, terwijl zij wel netto inkomsten hebben gegenereerd in de vorm van commissies die de personen in de up-lines boven hen ontvangen. Dit grote leger van down-lines doet in principe al het verkoopwerk, verdient zelf practisch niets, en 95% scheidt er in de loop van de tijd mee uit, en wordt vervangen door nieuwe distributeurs. Er bestaan websites als mlmsurvivors die uitgebreid uit de doeken doen hoezeer er voordeel wordt getrokken uit de arbeid van de down-line mlmmers, en dat praktisch iedereen de organisaties na enige tijd hard werken zonder een cent moet verlaten. In de Verenigde Staten is deze vorm van distributeurs-uitbuiting uitgevonden, en zijn er ook veel meer mensen door benadeeld dan in ons land, kijk eens naar een site die falseprofits.com heet, waar een expert zelfs voorlichting geeft in China en Sri Lanka , landen waar de overheid zich klaarblijkelijk meer bekommert om de gewone man en vrouw.

Ook worden vaak producten verkocht voor relatief hoge prijzen, of worden aan de producten (ten onrechte) geneeskundige krachten toegeschreven. Veel magneetsieraden, "helende zalfjes", potentiepillen en andere dubieuze producten in deze categorie worden via MLM verkocht. Soms worden distributeurs bovendien verplicht om betaalde cursussen van het moederbedrijf te volgen, of moeten ze zeer veel goederen inkopen waarvan het zeer onzeker is of ze ze wel kwijt kunnen.

Ten slotte bestaat het risico voor de distributeur dat hij zijn vrienden en kennissen kwijtraakt omdat zij zijn verkooppraat beu worden. Veel MLM-ondernemingen zijn dan ook meermaals geconfronteerd met rechtzaken.

[bewerk] Bekende MLM-voorbeelden

Herbalife
Amway
Forever Living Products
ACN
Euphony
Nikken
NSA
Tupperware
Oriflame
VEMMA
Intway
Vitamark
Hamburg-Mannheimer

In het geval van ACN is er in enkele landen (o.a. Australië, Finland en België) reeds (gerechtelijk) aangetoond dat het om piramide-achtige constructies gaat en zijn er restricties opgelegd. [1]

Vele NM/MLM ondernemingen zijn actief in meer dan 100 landen.