Rift
Van Wikipedia
Een rift is een gebied waarin spreiding plaatsvindt; de plaatbeweging is divergent, uit elkaar bewegend. Onder invloed van dit proces worden sedimentaire bekkens gevormd, die grabens genoemd worden. De hogergelegen delen worden horsten genoemd.
Inhoud |
[bewerk] Eigenschappen
Riftbekkens zijn gebieden waar extensie plaatsvindt. Doordat de platen op dat punt uit elkaar bewegen, ontstaat ruimte waardoor afschuivingsbreuken gevormd worden en bekkenvorming het gevolg is. De plaatbewegingen worden gestuurd door convectie in de asthenosfeer, onder het aardoppervlak. De lithosfeer (die bestaat uit de korst en het meest ondiepe deel van de mantel) wordt dunner en er vindt opstuwing van heet en vast of gesmolten mantelgesteente plaats. Dit leidt uiteindelijk tot de vorming van vulkanische ruggen die nieuwe oceanische korst produceren.
Riftbekkens worden doorgaans gekenmerkt door de vorming van basaltisch uitvloeiingsgesteente, evaporieten,
[bewerk] Voorkomen
Door de geologische geschiedenis heen zijn op verschillende plekken riftbekkens ontstaan, die nu nog in de ondergrond worden teruggevonden. Wellicht het duidelijkste voorbeeld van een oceanische rift, is de Mid-Atlantische rug. Binnen continenten vindt ook riftvorming plaats, waarvan het bekendste voorbeeld de Oost-Afrikaanse slenk is. De rijn geeft de Frans-Duitse grens aan, deze vallei is van oorsprong ook een rift vallei, ontstaan bij de vorming van de Alpen.
[bewerk] West-Europa
Tijdens het Laat-Perm, in West-Europa Zechstein genoemd, vond ruwweg over het gebied wat we nu kennen als de Noordzee, extensie en riftvorming plaats. Dit leidde tot grootschalige bekkenvorming en het ontstaan van uitgestrekte evaporietvoorkomens. Deze evaporieten (voornamelijk gipsen -na dehydratie anhydriet geworden- en steenzout) vormen een perfect afsluitingsgesteente voor Noordzeereservoirs als de Bunter Slochteren zandsteen-formatie. De riftvorming die ontstond, was gerelateerd aan het opbreken van het supercontinent Pangea, maar zette op dat moment niet door. Dit wordt in het Engels een failed rift genoemd. Later, tijdens de vroege Jura brak Pangea in West-Europa wel op en ontstond de noordelijke proto-Atlantische Oceaan.