Pangea
Van Wikipedia
Pangea (verouderde spellingswijze Pangaea) is het paleocontinent dat bestond tijdens het einde van het Perm en het Trias, 250 tot 210 miljoen jaar (Ma) geleden, waaruit alle huidige continenten ontstaan zijn. De naam Pangea is een samenvoeging van de Griekse woorden pan (alles) en gaia (aarde). Pangea werd omgeven door één oceaan, de Panthalassa, naar het Griekse thalassa (zee). Pangea was één grote landmassa die op den duur door de platentektoniek opgebroken werd.
Algemeen wordt aangenomen dat Pangea niet het eerste supercontinent was dat opbrak. Het supercontinent Rodinië zou ongeveer 1 miljard jaar geleden gevormd zijn, en 600 miljoen jaar geleden begonnen zijn uiteen te vallen. Uiteindelijk werd uit deze losse paleocontinenten Pangea gevormd, dit gebeurde tijdens de Hercynische orogenese. Veel gebergten die bij de vorming van Pangea gevormd werden bestaan nog steeds, voorbeelden hiervan zijn de Oeral en de Appalachen.
De mantel is vandaag de dag nog steeds heet op de plaats waar Pangea lag en drukt de aardkorst daar omhoog. Het gevolg is dat Afrika enkele tientallen meters hoger ligt dan de overige continenten.
Gedurende de Jura begon Pangea uiteen te vallen. Allereerst vormde zich een driearmige rift tussen wat de continenten Afrika, Zuid-Amerika en Noord-Amerika zouden worden. Door vulkanische activiteit ontstond een bekken dat later de Atlantische Oceaan zou worden. Pangea werd eerst in twee paleocontinenten gesplitst, Laurazië en Gondwana (Zuid-Amerika bleef nog enige tijd onderdeel van Gondwana). Daarna splitsen beide paleocontinenten zich verder tot de continenten van vandaag de dag.
Door de enorme landmassa die Pangea besloeg was het binnenland geheel omsloten door bergketens en volkomen afgesloten van de Panthalassa. Een groot deel van het continent was dan ook bedekt met een superwoestijn waar nauwelijks leven voorkwam. Met het opbreken van Pangaea werden veel van deze gebieden weer leefbaarder en nam de biodiversiteit toe.
[bewerk] Pangea volgens het creationisme
Volgens creationisten viel het openbreken van Pangea samen met de catastrofes tijdens de zondvloed. De bijbel noemt namelijk eveneens dat tijdens de zondvloed 'de aardkorst openbrak'. Volgens deze mensen dreven de continenten in het begin zeer snel uit elkaar. De verplaatsing die wij vandaag de dag meten (1-15 centimeter per jaar) zou de laatste beweging zijn van de duw die het tijdens de zondvloed kreeg.
[bewerk] Kritiek
Het is erg onwaarschijnlijk, dat op een willekeurig moment, op een willekeurige planeet, met een willekeurige verdeling tussen land en zee, al het land verzameld is in één grote massa. Het is veel waarschijnlijker dat er naast het "bekende" Pangea nog andere continenten hebben bestaan. Stel, je hebt een vel ruitjespapier en je mag 35% van de vakjes inkleuren. Dat is het land. De rest van de vakje is oceaan. Als je de vakjes willekeurig inkleurt, hoe groot is dan de kans dat alle ingekleurde vakjes elkaar raken?