Ruimtestation
Van Wikipedia
|
|
Een ruimtestation is een ruimtevaartuig dat bedoeld is om voor korte of langere tijd te worden bemand, waarbij de bemanning in een apart ruimtevaartuig van en naar het ruimtestation reist.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Sinds het begin van de ruimtevaart in de jaren 50 worden er al plannen voor ruimtestations gemaakt. Voorheen was er al sprake van ruimtestations in science fiction verhalen sinds de tijd van Jules Verne. Na de oorlog werden er door o.a. Werner von Braun voorstellen gedaan voor reusachtige draaiende wielen in een baan om de Aarde waarin kunstmatige zwaartekracht zou heersen. Ze zouden als tussenstation moeten fungeren tussen de Aarde en de maan en planeten. Omdat deze plannen meer geld zouden kosten dan het Amerikaanse Congres toewees werden deze 'ruimtewielen' in de ijskast gezet en het Apolloproject opgezet dat astronauten rechtstreeks naar de maan kon brengen. Na het Apollo tijdperk waren er nog plannen genoeg om grote ruimtestations te bouwen zoals bv. voorgesteld in de jaren 70 door de Amerikaanse natuurkundige Gerard O'Neil. Maar door het onwillige Congres werd daarentegen steeds minder geld toebedeeld om deze plannen te verwezenlijken. Wat reste was het magere Skylab en de Russische Mir. Heden zijn er geen grote plannen meer en werkt men alleen nog aan het relatief bescheiden ISS.
[bewerk] Heden
In de praktijk zijn ruimtestations onbemand gelanceerd, hoewel het theoretisch mogelijk is om ruimtestations met bemanning en al te lanceren. Tot op heden draai(d)en alle ruimtestations in een lage baan om de aarde, op een hoogte van maximaal 440 kilometer. Behalve dat hier minder energie voor de lancering nodig is blijven ze ook binnen het relatief stralingsarme gebied binnen de Van Allen-gordels, zodat de bewoners minder aan kosmische straling blootgesteld worden. Het is echter wel mogelijk om ze in een hogere baan om de aarde te laten draaien, of zelfs rond een ander hemellichaam. Het is ook mogelijk om ze in een punt in de ruimte te plaatsen waar de zwaartekracht van twee hemellichamen elkaar als het ware opheft, de zogenaamde Lagrangepunten.
De eerste ruimtestations zijn in hun geheel gelanceerd, de latere zijn in gedeelten gelanceerd en in de ruimte samengesteld. Ruimtestations zijn in de praktijk niet ontworpen om op de aarde of op een ander hemellichaam te landen. Ze keren aan het eind van hun levensduur terug in de atmosfeer, en vallen daar uiteen. Dat kan gecontroleerd gebeuren, zodanig dat de eventuele brokstukken die de reis door de dampkring overleven terecht komen in een onbewoond deel van de aarde (meestal het zuidelijke deel van de Grote Oceaan). In de praktijk is het echter enkele keren gebeurd dat brokstukken van een ruimtestation in bewoond gebied terecht kwamen.
[bewerk] Overzicht van ruimtestations
| naam | natie | lancering | bijzonderheden |
| Saljoet 1 | Sovjet-Unie | 19 april 1971 | Eén keer bemand, 23 dagen lang |
| Saljoet 2 | Sovjet-Unie | 3 april 1973 | Militair (codenaam: Almaz). Kon niet worden gestabiliseerd. Nooit bemand. |
| Skylab | Verenigde Staten | 14 mei 1973 | Samengesteld uit ongebruikt Apollo materiaal. Drie keer bemand. Stortte ongecontroleerd neer boven Zuid-Australië. |
| Saljoet 3 | Sovjet-Unie | 24 juni 1974 | Militair (codenaam: Almaz 2). Één keer bemand. |
| Saljoet 4 | Sovjet-Unie | 26 december 1974 | Twee keer bemand. |
| Saljoet 5 | Sovjet-Unie | 22 juni 1976 | Militair (codenaam: Almaz 3). Twee keer bemand. |
| Saljoet 6 | Sovjet-Unie | 29 september 1977 | Eerste ruimtestation waar twee ruimtevaartuigen aan konden koppelen. Vijf "permanente" bemanningen, elf "visite" bemanningen. |
| Saljoet 7 | Sovjet-Unie | 19 april 1982 | Vergelijkbaar met Saljoet 6. Zes "permanente" bemanningen, vier "visite" bemanningen. |
| Mir | Sovjet-Unie/ Rusland |
19 februari 1986 (eerste module) |
Uit meerdere modulen samen gesteld. Is bezocht door tientallen bemanningen. Negen keer bezocht door Space Shuttle. Op 23 maart 2001 gecontroleerd neergestort boven zuidelijk deel van Grote Oceaan. |
| Internationaal ruimtestation (ISS) | internationaal (16 landen) |
20 november 1998 (eerste module) |
In aanbouw. Permanent bemand sinds 2 november 2000. |
[bewerk] Externe links
- Mir
- op website Energia:
http://www.energia.ru/english/energia/mir/mir.html - Shuttle-Mir programma op website NASA:
http://spaceflight.nasa.gov/history/shuttle-mir/
- op website Energia:
- International Space Station
- op website NASA:
http://spaceflight.nasa.gov/station/ - op website ESA:
http://www.esa.int/export/esaHS/iss.html - op website Energia:
http://www.energia.ru/english/energia/iss/iss.html
- op website NASA:
