Schilde
Van Wikipedia
![]() |
|
---|---|
![]() ligging binnen het arr. Antwerpen in de provincie Antwerpen |
|
Wapen | Vlag |
![]() |
![]() |
Geografie | |
Gewest | ![]() |
Provincie | ![]() |
Arrondissement | Antwerpen |
Geografische ligging | 51°14′N, 4°35′E |
Oppervlakte | 35,99 km² |
Bevolking (Bron: NIS) | |
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
19.576 (01/07/2006) 49,15% 50,85% 544 inw./km² |
Leeftijdsopbouw 0–19 jaar 20–64 jaar 65 jaar en ouder |
(01/01/2006) 22,64% 57,48% 19,88% |
Buitenlanders | 8,54% (01/07/2006) |
Economie | |
Werkloosheidsgraad | 5,90% (01/01/2006) |
Gemiddeld inkomen | 16.691 euro/inw. (2003) |
Politiek | |
Burgemeester | Yolande Avontroodt (VLD) |
Bestuur | VLD, CD&V |
Zetels VLD CD&V Vlaams Belang Groen! |
25 11 7 6 1 |
Deelgemeenten met postcode | |
Postcode | Deelgemeente |
2970 2970 |
Schilde 's-Gravenwezel |
Overige info | |
Zonenummer | 03 |
NIS-code | 11039 |
Politiezone | Voorkempen |
Webadres | www.schilde.be |
Schilde is een plaats en gemeente in de provincie Antwerpen. De gemeente ligt in het Schijnbekken en telt ruim 19.500 inwoners waarvan ruim 13.100 inwoners wonen in de deelgemeente Schilde en ruim 6400 in deelgemeente 's-Gravenwezel.
Inhoud |
[bewerk] Schilde
Over de betekenis van de naam Schilde bestaat onenigheid. De meest aanvaarde verklaring is dat de naam evolueerde uit "Scint-Lo" wat zoveel wil zeggen als "beboste plaats aan de Scint of Schijn". De oudste vermelding van Schilde vindt men in een oorkonde uit 1145. Daarin is sprake van Radbout van Craeynem, zoon van Lambert, "Heer van Scille".
In de 12de eeuw schonk Zeger van Craeynem een deel van zijn goed te Schilde aan de abdij van Affligem. Deze abdij zou in de loop der tijd nog belangrijke goederen in de gemeente verwerven en haar stempel drukken op het parochiaal leven. De verering van Sint-Guibertus, stichter van de abdij van Gembloers, kwam via Affligem naar Schilde. Daar werd de heilige tot parochiepatroon uitgeroepen.
Met het groeiend prestige van het Hertogdom Brabant steeg de aantrekkingskracht van Schilde op adellijke geslachten. Aanvankelijk kwamen die vooral uit de omgeving van het hertogelijk hof. Vanaf het einde van de 14de eeuw kreeg de familie van de Werve Schilde in haar greep. Op twee korte onderbrekingen in de 17de en de 18de eeuw na zouden de van de Werves tot het midden van vorige eeuw Schilde in handen houden.
Na de dood van de weduwe van baron Gaston van de Werve in 1953 werd het kasteel van Schilde gesloopt en de uitgestrekte bezittingen verkocht en later verkaveld. Daarmee nam de ontwikkeling van Schilde tot residentiegemeente een hoge vlucht. De bevolking steeg van iets meer dan 4000 in 1950 tot ver boven de 10.000 in 1976. Vandaag telt Schilde (zonder 's-Gravenwezel) bijna 13.000 inwoners.
De economische ontwikkeling van Schilde kreeg een eerste impuls in 1745 toen de oude kasseiweg Antwerpen-Deurne tot hier werd doorgetrokken. Stilaan zou de dorpskern verhuizen naar de nieuwe Turnhoutsebaan. Deze beweging kreeg nog meer vaart toen in 1885 de tramlijn Antwerpen - Hoogstraten langs hier werd aangelegd. De snelverbinding kwam niet enkel de handel ten goede. Ook vele kunstenaars vonden hun weg naar het landelijke Schilde. Dankzij de naoorlogse ontwikkelingen groeide Schilde in de tweede helft van de 20ste eeuw uit tot een grote en één van de welvarendste gemeenten in de Antwerpse periferie.
Tussen 1906 en de Eerste Wereldoorlog werden in 's-Gravenwezel en Schilde twee versterkingen gebouwd van de Stelling van Antwerpen, resp. het Fort van Wijnegem en de Schans van Schilde. Deze forten werden later, tussen 1937 en 1939, verbonden door de Antitankgracht, om Antwerpen te verdedigen tegen vijandelijke tanks.
[bewerk] 's-Gravenwezel
"Wesele", wat zoveel als "bos bij de beemden" moet betekenen, was de oorspronkelijke naam van deze deelgemeente. Pas in de loop van de 14de eeuw zou men meer gaan spreken van "'s-Gravenwezel", omdat twee heren, Janne en Woutere, die de titel van graaf voerden, hier resideerden. Zoals in Schilde waren het aanvankelijk dames en heren uit de hertogelijke omgeving die in 's-Gravenwezel de scepter zwaaiden. Hun invloed verdween en stilaan kwam de gemeente in handen van Antwerpse zakenlieden die tot de adelstand waren opgeklommen. Zij hielden zich niet enkel op in het groot kasteel. De verschillende "maisons de plaisance" (Catershof, Lindenhof, Pullhof (nu onder Wijnegem), Vinkenhof, enz.) getuigen nog steeds hoe vele prominenten door 's-Gravenwezel werden aangetrokken.
Bij het begin van de 19de eeuw raakte 's-Gravenwezel in de ban van de familie Gillès (later Gillès de Pélichy) die tot 1929 burgemeesters leverde en de geschiedenis van de gemeente een eigen kleur gaf.
In de jaren '50 gebeurde in 's-Gravenwezel ook wat er in Schilde aan de gang was: grote delen adellijk bezit werden verkocht en verkaveld. De "invasie" kon beginnen.
De parochie 's-Gravenwezel kreeg gestalte dankzij de arbeid van broeders uit de abdij van Ename aan de Schelde. In 1318 verkocht deze instelling haar goed aan het Sint-Michielsklooster te Antwerpen. Vanaf dan zouden Paters Norbertijnen hun invloed in de parochie doen gevoelen. Pas met de Franse revolutie kwam hieraan een einde.
In 1850 zag de Congregatie van de Christelijke Scholen van het Heilig Hart van Maria, een nieuwe orde, het levenslicht. Het "pensionaat van 's-Gravenwezel" kende een grote uitstraling en trok jonge meisjes aan uit heel de Kempen. Vandaag is de school geëvolueerd tot een modern instituut.
Ook de gemeente onderging de laatste decennia een grondige gedaanteverwisseling en behoort nu tot de welvarendste uit het Vlaamse land. Gelukkig bleef er behoorlijk wat groen bewaard en zijn er her en der prachtige hoekjes te bewonderen. De sfeer van weleer kan men gaan opsnuiven in het heemkundig museum "De Drie Rozen" waar honderden voorwerpen van eigen bodem worden tentoongesteld.
[bewerk] Evolutie van het inwoneraantal
[bewerk] 19e eeuw
Jaar | 1806 | 1816 | 1830 | 1846 | 1856 | 1866 | 1876 | 1880 | 1890 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inwoneraantal | 736 | 916 | 1028 | 1179 | 1223 | 1238 | 1427 | 1532 | 1746 |
Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12 |
[bewerk] 20e eeuw tot aan herinrichting gemeenten
Jaar | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1947 | 1961 | 1970 | 1976 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inwoneraantal | 1900 | 2228 | 2393 | 2832 | 3762 | 6991 | 8562 | 10.256 | |
Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12 tot en met 1970 + 31/12/1976 |
[bewerk] Na de gemeentelijke herinrichting
Jaar | 1977 | 1980 | 1985 | 1990 | 1995 | 2000 | 2005 | 2006 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inwoneraantal | 15.658 | 16.546 | 17.236 | 18.521 | 19.348 | 19.562 | 19.618 | 19.572 |
Opmerking:Inwoneraantal op 01/01 - Bron:NIS |
{{{afb_links}}} | Gemeenten in de provincie Antwerpen | ![]() |
{{{afb_groot}}} |
---|---|---|---|
Aartselaar - Antwerpen - Arendonk - Baarle-Hertog - Balen - Beerse - Berlaar - Boechout - Bonheiden - Boom - Bornem - Borsbeek - Brasschaat - Brecht - Dessel - Duffel - Edegem - Essen - Geel - Grobbendonk - Heist-op-den-Berg - Hemiksem - Herentals - Herenthout - Herselt - Hoogstraten - Hove - Hulshout - Kalmthout - Kapellen - Kasterlee - Kontich - Laakdal - Lier - Lille - Lint - Malle - Mechelen - Meerhout - Merksplas - Mol - Mortsel - Niel - Nijlen - Olen - Oud-Turnhout - Putte - Puurs - Ranst - Ravels - Retie - Rijkevorsel - Rumst - Schelle - Schilde - Schoten - Sint-Amands - Sint-Katelijne-Waver - Stabroek - Turnhout - Vorselaar - Vosselaar - Westerlo - Wijnegem - Willebroek - Wommelgem - Wuustwezel - Zandhoven - Zoersel - Zwijndrecht |