Sociaal-darwinisme
Van Wikipedia
Met sociaal-darwinisme wordt in algemene zin bedoeld het toepassen van elementen uit de biologie, met name die van de Darwinistische evolutietheorie, in andere wetenschapsgebieden, zoals de sociologie. Er is onduidelijkheid over wat het sociaal-darwinisme precies omhelst, wat bemoeilijkt wordt door het feit dat er maar weinig zelfbenoemde sociaal-darwinisten waren.
Charles Darwin zelf heeft weinig geschreven over de evolutietheorie buiten de biologie, eigenlijk is het sociaal-darwinisme daarom een verkeerde titel.
Het idee van het sociaal-darwinisme is dat mensen onderhevig zijn aan selectieprocessen. Individuen, groepen mensen (zoals sociale klassen) en rassen hebben te maken met natuurlijke selectie zoals Darwin dat heeft beschreven voor planten en dieren. Bijgevolg meenden sociaal-darwinisten dat het goed was om de zwakken in de samenleving aan hun lot over te laten. Ook is volgens sommige volgers van deze theorie de ene cultuur superieur aan de andere. Bij een botsing tussen culturen zal de superieure cultuur overwinnen, en het recht hebben de zwakkere te vernietigen. Op deze manier zou "dood hout" weggesneden worden en zal het menselijk ras er als geheel op vooruit gaan.
Darwin zelf wees dergelijke ideeën resoluut van de hand: hulp aan zwakkere soortgenoten was volgens hem juist een van de meest hoogstaande menselijke impulsen. Altruïstisch gedrag zou een belangrijke rol hebben gespeeld in de menselijke evolutie, en komt bij zeer veel diersoorten voor.
Vele politici hebben de opvattingen van de sociaal-darwinisten ge- of zelfs misbruikt. In de 19e eeuw plaatste men de Europese Westerse cultuur boven de islamitische, Afrikaanse, Indiaanse en Aziatische culturen, die men primitief of decadent vond. Dit gaf Europese landen het natuurlijk recht om de wereld te overheersen. Duitse eenheidsbewegingen en later Hitler en de nazi's stelden de Arische Germaanse cultuur boven de Slaven en de joden, waarbij Hitler het "vernietigen" zelfs zeer letterlijk nam. Sociaal-darwinisme wordt vaak in verband gebracht met deze praktijken, maar de rassentheorie binnen het nationaalsocialisme stamt in hoofdlijnen af van het werk van Gobineau. Gobineau publiceerde zijn Ongelijkheid van de Menselijke Rassen in 1853, een paar jaar voordat Charles Darwin uitkwam met De oorsprong der soorten.
