Testament (akte)
Van Wikipedia
Een testament is een meestal door een notaris opgestelde akte, waarin iemand regelt wat er na zijn/haar dood met de nalatenschap gebeurt. Met name geld, waardepapieren, onroerend goed en zeer waardevolle voorwerpen kunnen door middel van een testament door de erflater aan de erfgenamen worden toebedeeld. Ook kunnen erfstellingen worden gedaan, waarbij personen of instellingen benoemd worden tot erfgenamen.
Inhoud |
[bewerk] Nederland
[bewerk] Uiterste wil
In Nederland heeft de wetgever in het nieuw Burgerlijk Wetboek het begrip 'testament' laten vallen en vervangen door het begrip uiterste wil, dat wil zeggen de (notariële) akte. Ook een geldig in het buitenland gemaakt onderhands testament is een uiterste wil. Het begrip uiterste wilsbeschikking wordt in het nieuw Burgerlijk Wetboek gebruikt voor de inhoud van die uiterste wil.
[bewerk] Legaat
In een testament kunnen aparte legaten worden geregeld, de regeling van de nalatenschap van bepaalde voorwerpen of geldbedragen.
[bewerk] Codicil
Roerende zaken en documenten of de wijze van begrafenis of crematie kunnen eventueel ook buiten de notaris om via een handgeschreven en gedateerd codicil worden nagelaten. Voor 1 januari 2003 kon ook een executeur-testamentair in een codicil worden benoemd. Deze mogelijkheid bestaat echter sinds 1 januari 2003 niet meer: een executeur moet in een testament benoemd worden.
[bewerk] Erfstelling/legaat
Het verschil tussen een erfstelling en een legaat: bij een erfstelling erft de erfgenaam onder algemene titel, dat wil zeggen de erfgenaam erft de bezittingen èn de schulden, waarbij de schulden de waarde van de bezittingen kunnen overtreffen. Bij een legaat krijgt de legataris een bepaalde zaak of een waarde toebedeeld zónder de schulden.
[bewerk] Last
In een uiterste wil kan een bepaalde 'last' worden opgenomen. De erflater legt dan een bepaalde last op aan de erfgenamen. Bijvoorbeeld dat de erfgenamen iets moeten ondernemen of juist niet. Een last is heel dwingend: komt een erfgenaam een last niet na, dan is die persoon geen erfgenaam meer. In verband met de rechtszekerheid wordt de last daarom niet veel gebruikt en worden andere methoden gehanteerd.
[bewerk] Langstlevende
Per uiterste wil kan tevens de langstlevende-clausule worden opgenomen, dat wil zeggen dat de langstlevende echtgenoot of echtgenote het levenslange recht op vruchtgebruik blijft houden of de nalatenschap krijgt toebedeeld. De langstlevende behoeft dan tot zijn of haar dood niet uit te keren aan de kinderen, maar moet wel hun successierechten betalen aan de Belastingdienst. In een testament kunnen gevallen worden genoemd waarin de langstlevende toch de erfdelen aan de kinderen moet uitkeren, bijvoorbeeld bij hertrouwen.
[bewerk] Executeur
Voor de praktische uitvoer en afwikkeling van de nalatenschap wordt meestal per testament door de erflater een executeur aangewezen, die in het algemeen samen met de notaris de nalatenschap afwikkelt. De bekende term executeur-testamentair komt in het nieuwe erfrecht niet meer voor.
[bewerk] Boedelnotaris
Een notaris, die met de afwikkeling van een opengevallen erfenis, ook wel boedel genaamd, is belast, noemt men de boedelnotaris. Sinds de invoering van het nieuwe erfrecht kan via het boedelregister worden achterhaald, wie de boedelnotaris is in een bepaalde boedel. Het boedelregister wordt gehouden door de rechtbank waar de overledene zijn/haar laatste woonplaats heeft gehad.
[bewerk] Declaratie
Voor het opstellen van een uiterste wil stuurt de notaris in het algemeen een declaratie aan de erflater.
[bewerk] Herroepen/aanvullen
In een uiterste wil wordt veelal een mogelijk eerder opgemaakt testament geheel of gedeeltelijk herroepen; maar in een nieuwe uiterste wil kunnen ook aanvullende beschikkingen of wijzigingen worden aangebracht ten opzichte van de vorige uiterste wil, waarbij de vorige uiterste wil overigens in stand blijft.
Bij overlijden zonder dat er een testament is gemaakt, bepaalt de Nederlandse wet dat de echtgenoot de hele erfenis krijgt. De eventuele kinderen krijgen ieder recht op een evenredig aandeel in de waarde van de gehele erfenis, wat na overlijden van de langstlevende echtgenoot in als geldbedrag kan worden uitgekeerd.
[bewerk] Voorrecht van boedelbeschrijving
Een nalatenschap bevat in het algemeen bezittingen en schulden. De schulden kunnen de bezittingen ook overtreffen, en dan zijn de erfgenamen, die de nalatenschap hebben aanvaard, voor die schulden aansprakelijk. Dat is te voorkomen door een nalatenschap te aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. In dat geval hoeft de nalatenschap vervolgens niet geaccepteerd te worden. Deze manier van aanvaarden is alleen mogelijk als de erfgenaam zich nog niet heeft gedragen alsof hij/zij de nalatenschap onvoorwaardelijk heeft aanvaard (bijvoorbeeld alvast inboedel meegenomen of in de auto van de overledene rondrijden).
[bewerk] Verwerping
Een erfgenaam heeft, mits tijdig, het recht om de nalatenschap te verwerpen. Zijn aandeel in de erfenis gaat dan naar zijn mede-erfgenamen of, als die er niet zijn, de Staat. Hierbij is het belangrijk om de onthouden dat indien een erfgenaam verwerpt, van rechtswege zijn of haar afstammelingen tot de nalatenschap worden geroepen. Bij het verwerpen van een nalatenschap, bijvoorbeeld indien er schulden zijn, is het dus van het grootste belang om een nalatenschap niet alleen voor zich, maar ook voor eventuele (minderjarige) kinderen en/of kleinkinderen te verwerpen. Als voor meerdere personen verworpen dient te worden, is de gang naar de notaris vaak de aangewezen weg, daar dit tot een aanzienlijke besparing in de griffie-kosten kan leiden.
[bewerk] Uitvaart
Voor de wensen die je hebt voor je uitvaart kun je het beste een scenarium laten opstellen, omdat een testament niet direct openbaar wordt en in de Wet op de lijkbezorging onder andere vermeld staat dat een uitvaart binnen 5 dagen na overlijden moet plaatsvinden en je met een testament vaak te laat bent.
[bewerk] België
In België is het onmogelijk om de kinderen bij testament volledig te onterven. Indien er bijvoorbeeld één kind is, dan heeft dit kind steeds recht op de helft van de erfenis. Het overblijvende deel kan dan per testament nagelaten worden aan andere personen.
[bewerk] Zie ook
- Wilsverklaring
- Legitieme portie
- Scenarium