VHF Omnidirectional Range station
Van Wikipedia
De afkorting VOR staat voor VHF Omnidirectional Range station. VOR is een nauwkeurig radionavigatiehulpmiddel voor de luchtvaart. VOR-grondstations zenden op een frequentie in het VHF-bereik tussen 108.0 en 117.975 MHz rondom een signaal uit. Op een speciaal daarvoor bestemd instrument (VOR-indicator) in de cockpit van een vliegtuig kan voortdurend worden gezien op welke radiaal (1-360 graden) van het VOR-radiobaken het vliegtuig zich bevindt.
VOR-stations hebben meestal een zendvermogen van 50 tot 100 watt. De reikwijdte is afhankelijk van het toegepaste zendvermogen en de opstelling van het station. Heuvels en andere obstakels tussen het VOR-station en het vliegtuig kunnen het signaal afschermen en/of de nauwkeurigheid negatief beïnvloeden. In de praktijk komen reikwijdtes van 40 tot 150 NM voor.
De meeste VOR's zijn gecombineerd met DME en worden VOR-DME genoemd. Met DME kan de piloot aflezen wat de afstand in zeemijlen tot het radiobaken is en of het vliegtuig zich verwijdert van het baken of het nadert.
In Nederland bevinden zich tien VOR-DME-stations (zie onderstaand overzicht). Het systeem van luchtwegen boven Nederland is grotendeels gebaseerd op de positie van de VOR's in het land.
Een VORTAC is een radionavigatiebaken waarbij VOR en TACAN op één locatie zijn geplaatst. Dit gebeurt soms op luchthavens met een gedeelde militaire/civiele functie. Een voorbeeld is de VORTAC Frankfurt (FFM), die bij de Luchthaven Frankfurt am Main staat. Op Nederlands grondgebied bevinden zich geen VORTAC's.
[bewerk] Werking VOR-indicator
- Met de OBS-selector wordt de radiaal ingesteld. De ring rond de indicator draait en de ingestelde radiaal verschijnt bij de punt van de pijl.
- De wijzer kan gezien worden als de radiaal waarop men wenst te vliegen; het puntje in het midden (op de afbeelding onder de wijzer) de positie van het vliegtuig ten opzichte van de radiaal. Elke streep komt overeen met een afwijking van de radiaal van een vastgesteld aantal graden. De wijzer draait rond de punt van de pijl bovenaan. Op de afbeelding staat de wijzer verticaal: de positie van het toestel wijkt niet af van de ingestelde radiaal.
- Rechts is een TO / FROM - indicator. Het driehoekje wijst nu naar FROM, wat betekent dat het vliegtuig, als het de radiaal boven in beeld aanhoudt, van het baken af vliegt.
Opmerking: de positie die de VOR-indicator aangeeft, is uitsluitend afhankelijk van de positie van het toestel ten opzichte van het baken en niet van de koers (heading) van het toestel.
[bewerk] VOR-DME-stations in Nederland
In dit overzicht zijn alle VOR-DME's vermeld die in Nederland staan. Met 'Identificatie' wordt de drieletterige code bedoeld die door elk station automatisch in morse wordt uitgezonden.
Naam | Identificatie | Frequentie (MHz) | Coördinaten | Bijzonderheden |
---|---|---|---|---|
Den Helder | HDR | 115.55 | Noord 52° 54.42' Oost 4° 45.95' |
Bij Vliegveld de Kooy |
Eelde | EEL | 112.4 | Noord 53° 08.8' Oost 6° 40.0' |
4 NM ten noordoosten van Groningen Airport Eelde |
Spijkerboor | SPY | 113.3 | Noord 52° 32.4' Oost 4° 51.2' |
-- |
Amsterdam | AMS | 113.95 | Noord 52° 19.97' Oost 4° 42.33' |
-- |
Schiphol | SPL | 108.4 | Noord 52° 19.93' Oost 4° 44.99' |
Op Luchthaven Schiphol, tevens ATIS |
Pampus | PAM | 117.8 | Noord 52° 20.1' Oost 5° 05.5' |
Staat niet op het eiland Pampus maar bij Muiden |
Rekken | RKN | 116.8 | Noord 52° 07.99' Oost 6° 45.83' |
Bij Rekken |
Rotterdam | RTM | 110.4 | Noord 51° 58.4' Oost 4° 28.9' |
Bij Rotterdam Airport, tevens ATIS |
Haamsteede | HSD | 114.15 | Noord 51° 43.36' Oost 3° 51.49' |
Geen DME. Bij Scharendijke |
Maastricht | MAS | 108.6 | Noord 50° 58.32' Oost 5° 57.63' |
8 NM noordoostelijk van Maastricht Aachen Airport |
Deze gegevens zijn niet bedoeld voor operationeel gebruik.