Muiden

Van Wikipedia

52° 20' NB, 5° 4' OL

Gemeente Muiden

Provincie

Noord-Holland

Hoofdplaats

Muiden

Oppervlakte
- Land
- Water

36,51 km²
14,45 km²
22,06 km²

Inwoners
Bevolkingsdichtheid

6.660 (1 januari 2007)
461 inw./km²

Geografische ligging

52°20' NB 5' OL

Geografische ligging

{{{coordinaten}}}

Belangrijke verkeersaders

A1, A6

Station(s)

{{{station}}}

Netnummer

0294

Postcodes

1398, 1399

Officiële website

www.muiden.nl

Politiek

Burgemeester (lijst)

Annemarie Worm-de Moel (CDA)

Bestuur

{{{bestuur}}}

Zetels
{{{partijen}}}

{{{zetels}}}

Muiden ( uitspraak (info·uitleg)) is een stad en gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telt 6.660 inwoners (1 januari 2007) en heeft een oppervlakte van 36,51 km² (waarvan 22,06 km² water). De grote hoeveelheid wateroppervlak komt niet alleen door de schilderachtige haven van Muiden, maar ook doordat de gemeente doorloopt over het water in het IJsselmeer.

[bewerk] Bezienswaardigheden

De hervormde kerk is een gotisch gebouw met een laat-romaanse toren. Vlak tegen Muiden ligt het Muiderslot, een in goede staat verkerend middeleeuws kasteel, dat mede bekend is geworden door zijn bouwheer graaf Floris V en de Muiderkring rond Pieter Corneliszoon Hooft.

[bewerk] Geschiedenis van de stad

De eerste, nog bekende vermelding van het plaatsje Muiden dateert uit 953. Keizer Otto I schenkt dan de nederzetting en de daar gewonnen tolgelden aan het Domkapittel te Utrecht. Het dorpje heet dan nog 'Amuda'. Dit betekent 'Monding van de A'. De 'A' is een oude naam van de Vecht. In 1122 krijgt Muiden tegelijk met Utrecht stadsrechten van keizer Hendrik V, hoewel het in het geval van Muiden wellicht alleen om enkele stedelijke rechten ging. De nederzetting kreeg vóór 1285 in ieder geval stadsrechten van het Bisdom van Utrecht. Nadat het land waarin Muiden ligt werd geschonken aan graaf Floris V van Holland, verkreeg Muiden in 1296 opnieuw stadsrechten, ditmaal van Floris V.

In 1673 werd de zeesluis in de Vecht van fort Hinderdam naar Muiden verplaatst. Het sluiscomplex werd in 1676 uitgebreid met een muur langs de monding van de Vecht, om overstromingen te voorkomen.

[bewerk] De vestingwerken

17^e eeuwse plattegrond van Muiden door Matthaeus Merian

De eerste verdedigingswerken dateren uit de eerste helft van de 15e eeuw. In 1590 worden de muren vervangen door aarden wallen met bastions naar ontwerp van Adriaen Anthonisz. ook het Muiderslot krijgt een eigen omwalling waarbij de voorburcht van het Muiderslot wegens ruimte gebrek moest worden gesloopt. Als reactie op de ontwikkelingen op het gebied van oorlogsvoering, wordt na de Frans/Duitse oorlog (1870-1871) de vesting weer gemoderniseerd. Het tracé van de vestingwal wordt veranderd en er worden een aantal bakstenen, bomvrije, onderkomens geplaatst. Markante voorbeelden hiervan zijn de kazerne aan het Vestingplein, het Muizefort (genoemd naar de muis-grijze soldaten uniformen) -een in een ravelijn ingebouwde capponière kazemat- en de holle beer. De beer is een dam in de vesting gracht die het zoute Zuiderzee water van het zoete water in de gracht moet scheiden. Zulke bouw werken komen meer voor bij vestingsteden, maar deze is uniek omdat deze beer een gang met schietgaten bevat van waaruit een inundatie sluis kon worden opengezet. Tegenover het Muiderslot, aan de overkant van de Vecht, staat de Westbatterij. Deze fortificatie dateert uit 1868 en bestaat uit een klein torenfort met daarvoor een batterij in het dijklichaam.

Muiden maakte deel uit van de (Nieuwe) Hollandse Waterlinie. Vanaf 9 januari 1901 behoorde Muiden tot de Stelling van Amsterdam. Het forteiland Pampus, gelegen binnen de gemeente Muiden, werd gebouwd in 1887/1897 en was bestemd om samen met het vuurtoreneiland bij Durgerdam en de batterij bij de Diemer Zeedijk de ingang van het IJ te beschermen.

[bewerk] Kruitfabriek

In een polder ten noorden van de trekvaart naar Diemen, even ten westen van de bebouwde kom van Muiden, werd tussen 1702 en 2004 buskruit vervaardigd. De fabriek was bekend onder de namen buskruitmolen, De Krijgsman en vanaf 1972 als Muiden Chemie.

De bouw van de buskruitmolen in 1702 was het gevolg van de verdrijving van de gevaarlijke kruitproductie uit de stad Amsterdam. De vroedschap van Muiden verleende in dat jaar een vergunning aan de Amsterdammer Reinier van Cuyk om op het grondgebied van de gemeente een kruitmolen te bouwen. In de loop van de eeuwen vonden veel Muidenaren werk in de fabriek. Tijdens de Eerste Wereldoorlog floreerde de fabriek. In 1919 werd de fabriek geliquideerd, maar in 1922 werd de productie hervat.

Gaandeweg de 20ste eeuw werd de schaal van de productie groter en groeide het stadje naar de fabriek toe. Slachtoffers en schade in Muiden bij ontploffingen leidden in toenemende mate tot verontwaardiging onder de Muidenaren. Zorgen over de veiligheid waren dan ook de belangrijkste oorzaak van de sluiting in 2004.

In de jaren 1980 werd de fabriek verdacht van illegale kruitleveringen aan Irak^[1]. Nadat die leveringen verboden werden en de kruitmarkt instortte, ging de fabriek in 1990 failliet. In 1991 werd de fabriek overgenomen en heropend door het Britse Royal Ordnance, een onderdeel van British Aerospace. Na een brand in 2001 werd besloten tot definitieve sluiting.

Explosies sinds 1883^[2]:

9 januari 1883: ontploffing richt een ravage aan op het fabrieksterrein. 13 doden. Ook in Muiden is er veel schade. De fabriek wordt herbouwd.
1886: ontploffing, 2 doden. Een deel van de fabriek wordt verwoest.
1924/1925: diverse ontploffingen, waarbij 1 dode valt bij de explosie van een kruitmolen.
17 januari 1947: ontploffing van ingezamelde granaten op het terrein van de Springstoffenfabriek: 17 doden. Grote schade in Muiden.
1948: een granaat ontploft, 1 dode.
1949: ontploffing in een kruitmolen; 1 dode.
13 juni 1963: ontploffing van de buiten het fabrieksterrein gelegen kruitopslagplaats "De Eendekooi". Geen slachtoffers.
2 juni 1966: ontploffing in de trotylfabriek. Lichtgewonden, en grote schade in Muiden.
8 december 1972: ontploffing in de droogkamer; 2 doden en 3 zwaargewonden. Grote schade in Muiden.
30 mei 1983: ontploffing van een kruitmagazijn. 3 werknemers komen om het leven.
9 september 1983: ontploffing in de sorteerderij. 1 dode.
20 augustus 2001: brand in een opslagloods voor verpakkingsmaterialen. Geen ontploffing, geen slachtoffers.