WordPerfect
Van Wikipedia
WordPerfect | |
---|---|
{{{screenshot}}} |
|
|
|
Ontwikkelaar | Corel |
Meest recente versie | X3 / januari 2006 |
Laatse bèta versie | / |
Besturingssysteem | Windows |
Categorie | tekstverwerking |
Licentie | |
Website | WordPerfect Website |
WordPerfect (kortweg WP) is de naam van een softwarepakket waarmee op diverse computersystemen en -platforms teksten kunnen worden gemaakt.
WordPerfect was omstreeks 1990 wereldwijd de populairste tekstverwerker voor een DOS-PC. Vanaf de introductie van Windows (versie 3.1) met daarin de TrueType-fonts, raakte WordPerfect langzaam maar zeker uit de gratie. De agressieve marketing en prijsstelling van Microsofts Word, de bevoorrechte positie van Microsoft bij de productie van Windows-programma's en de verspreiding van geruchten over fouten in WordPerfect hebben daar ook aan bijgedragen; rond 1992 zakte de prijs van de tekstverwerkers in Nederland van (omgerekend) circa € 700 naar minder dan € 150 tijdens de campagne Nederland stapt over. Alhoewel het pakket het meest bekend is van zijn DOS- en Windows-versies, draaide het op diverse besturingssystemen en computers, zoals Unix, VMS, Data General, System/370, AmigaOS, Atari, OS/2 en NeXTSTEP. Daardoor was het voor de uitgifte van StarOffice / OpenOffice het eerste multi-platform-kantoorpakket.
De makers van WordPerfect hebben in de negentiger jaren meerdere malen geprobeerd van het product meer te maken dan alleen een tekstverwerker. Niet alleen werden steeds meer functies aan het pakket toegevoegd, zoals grafische en opmaakfuncties. Verder werd er extra functionaliteit aan de suite toegevoegd, zoals e-mail en documentbeheer. Dit leidde tot het ontstaan van het pakket WordPerfect Office.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis en het gebruik van WP op verschillende platformen
[bewerk] WordPerfect voor DOS
WordPerfect werd oorspronkelijk ontwikkeld door Bruce Bastian and dr. Alan Ashton. Beiden richtten in 1979 het Mormoonse bedrijf Satellite Software International, Inc. op dat gelegen was te Orem, Utah in de VS. Nadien werd het bedrijf hernoemd tot WordPerfect Corporation. De eerste publieke versie van WP werd oorspronkelijk ontwikkeld voor Data General-minicomputers, waarna het 1982 beschikbaar werd gemaakt voor het IBM PC-platform. Deze eerste versie voor DOS kreeg de naam WordPerfect 2.20. De doorbraak van de tekstverwerken volgde in 1986 met WordPerfect 4.2, vanwege de geavanceerde tekstverwerkingsmogelijkheden voor die tijd (sommige functies van WP 4.2 zijn heden ten dage nog altijd niet terug te vinden in concurrerende tekstverwerkers): automatische paragraafnummering (belangrijk voor bedrijven) en de verwerking van lange voetnoten (belangrijk voor bedrijven en de academische wereld). Door deze mogelijkheden veroverde WP de positie van marktleider ten nadele van WordStar. In tegenstelling met WordStar dat enkel gebruik maakte van de Ctrl-toets, gebruikte WordPerfect voor bijna elke functie een combinatie van de Ctrl-, Alt- en Shift-toetsen, in combinatie met andere toetsen. Dit verhoogde het gebruiksgemak door een eenvoudigere interface.
In 1989 werd WordPerfect 5.1 gelanceerd, de meest succesvolle versie in de lange geschiedenis van de tekstverwerker, met onder meer rekenblad-achtige functies en de mogelijkheid om figuren in documenten te voegen. WordPerfect 6 draaide in tegenstelling tot de andere DOS-versies in een grafische modus, die op een WYSIWYG-wijze lettertypes en teksteffecten (vet, cursief en onderlijnen) weergaf, daar waar deze in vorige versies traditioneel door verschillende kleuren of achtergronden van de letters werden aangegeven.
[bewerk] De overgangsperiode
WordPerfect nam pas laat de beslissing om een Windows-versie te ontwikkelen. Zo hebben de programmeurs van WordPerfect rond 1991 geprobeerd WordPerfect onder Windows precies zo te laten werken als WordPerfect 5.1 voor DOS. Daarentegen werd Word vanaf de grond opgebouwd voor Windows en had Microsoft Word 2.0 op dat moment al ontwikkeld. Het strikte vasthouden van de makers van WP aan de toetsenbordcombinaties van de DOS-versies van de tekstverwerker in tegenstelling met een grafische interface die gecentraliseerd was rond menu's en bediend werd met de muis, bleek voor veel nieuwe gebruikers van Windows juist een handicap. Voor WordPerfect betekende dit het begin van de terugval in marktaandeel.
WordPerfect veranderde in de overgangsperiode in de eerste helft van de jaren 1990 verschillende malen van eigenaar. Deels door een gebrek aan visie voor het programma, bevatten enkele van de eerste Windows-versies nogal wat programmeerfouten. Bovendien had Microsoft toen een agressieve marketingcampagne op touw gezet (die een rechtszaak wegens monopolievorming opleverde), die ervoor zorgde dat de verkopen van WP daalden. Deze klap is het niet meer te boven gekomen, alhoewel het programma nog altijd gebruikt wordt, vooral in bepaalde niche-markten.
In 1993 ging WordPerfect Corporation een co-licentie aan met Borland Software Corporation en werd het een onderdeel van een kantoorpakket. Dit bevatte WordPerfect, Quattro Pro, Borland Paradox en een LAN-gebaseerde groupware-pakket WordPerfect Office (niet te verwarren met de complete set kantoortoepassingen die later onder dezelfde naam werden gecommercialiseerd door Corel).
[bewerk] Novell
Novell vond de verzameling kantoorapplicaties die de twee bedrijven samen ontwikkelden een waardevolle uitbreiding op haar Netware-besturingssysteem en nam in juni 1994 WordPerfect over. WordPerfect Office werd omgedoopt tot GroupWise. Later verkocht men de tekstverwerker WordPerfect door, maar behield GroupWise.
Een markant feit is dat ook nu, 10 jaar na de doorverkoop, nog steeds in de directory-structuur van GroupWise de historiek is af te lezen. GroupWise wordt nog steeds in een WPOFF-directory geïnstalleerd.
[bewerk] Corel en WordPerfect voor Windows
Sinds 1996 is WordPerfect eigendom van Corel, dat ook bekend is van het tekenpakket CorelDraw. De laatste Nederlandstalige versie is 9.0, daterend van 2000. WordPerfect heeft met de huidige, enkel voor Windows verkrijgbare, Engelse versie X3 (wat een marketingterm is voor versie 13) uitgebreide ondersteuning voor HTML, XML, SGML en PDF, alsook de documentformaten van MS Office.
Nadat Corel WordPerfect had overgenomen, heeft ook zij geprobeerd om er meer functies aan toe te voegen. Dit werd mede noodzakelijk vanwege de felle concurrentie van Microsoft met Microsoft Office.
De WordPerfect Office Suite van Corel bestaat uit de tekstverwerker WordPerfect, de spreadsheet Quattro Pro, de database Paradox en het presentatiepakket Presentations, aangevuld met wat kleinere programma's en een grote hoeveelheid lettertypes en tekeningen.
WordPerfect heeft al langere tijd standaard een spellingscontrole, grammatica en een synoniemenlijst in het softwarepakket.
[bewerk] WordPerfect voor Linux
In 1996 werd WordPerfect 6.0 voor Linux ter beschikking gesteld als een onderdeel van Caldera's internetofficepakket. Tegen het einde van 1997, was er een nieuwere versie beschikbaar als een download, maar deze moest aangekocht worden voor deze geactiveerd werd. Hopende dat Corel zichzelf een goede positie in de Linux-markt kon bemachtigen, ontwikkelde Corel zijn eigen Linux-distributie.
Hoewel de Linux-distributie goed ontvangen werd door de Linux-gemeenschap, was de respons op WordPerfect voor Linux gemengd. Verschillende Linux-adepten verwelkomden de beschikbaarheid van een welkbekend pakket voor het besturingssysteem. Het pakket werd ook bekritiseerd, bijvoorbeeld door fanatieke aanhangers van open source programma's omwille van de komst van een commercieel pakket in een wereld die gedomineerd wordt door vrije software. WordPerfect 9.0 maakte gebruik van Wine, wat de stabiliteit van WordPerfect onder Linux niet altijd ten goede kwam.
Hoewel de verkopen initieel hoog waren, kon WP niet direct een vaste voet aan de grond krijgen binnen de Linux-wereld. Door een verandering in de strategie van Corel en wegens een akkoord en investering van Microsoft in Windows werd de ontwikkeling van WP voor Linux stopgezet. In april 2004 werd WordPerfect 8.1 (de laatste Linux-versie) heruitgebracht met enkele updates als een soort test. Sinds 2005 is WordPerfect voor Linux echter niet meer te koop.
[bewerk] WordPerfect voor MacOS
De ontwikkeling van WordPerfect voor het Macintosh-platform liep niet gelijkmatig met de ontwikkeling voor andere besturingssystemen. De initiële versie leek op de DOS-versie en was niet succesvol. Versie 2 werd totaal herschreven volgens Apples richtlijnen voor de gebruikersinterface. Versie 3 was hierop een doorontwikkeling en maakte extensief gebruik van de technologieën die Apple introduceeerde in versie 7.0-7.5 van MacOS, terwijl het snel bleef draaien op oudere systemen. Versie 3.5 werd in 1996 door Corel uitgebracht, maar de ontwikkeling werd nadien stopgezet.
Gedurende verschillende jaren konden Mac gebruikers de WP 3.5e voor MacOS gratis downloaden van de Corels website. Het programma is vanaf sommige sites nog steeds te downloaden. Deze versie is te draaien door gebruik te maken van de Classic environment onder OS X. Alternatieven voor het gebruik van WP is het draaien van een Windows-emulator programma (zoals Virtual PC voor de Mac) en het installeren van de laatste versie van WordPerfect.
[bewerk] Kwaliteiten
WordPerfect wordt vooral geroemd om:
- de grote controle die de gebruiker heeft over de uiteindelijke opmaak
- de mogelijkheid tot opschonen van overbodige opmaakcodes door het ALT-F3-'onderwater-scherm': het documentscherm kan in tweeën gedeeld worden waarbij in de onderste helft alle (verborgen) opmaakcodes te zien en te bewerken zijn
- het werken met lange documenten
- door de wijze waarop referenties en inhoudstabellen aangemaakt worden
- de wijze waarop opmaakstijlen gebruikt worden
- de mogelijkheid om eigen tellers toe te voegen en te koppelen aan opmaakstijlen,
- de grote compatibiliteit
- met oude Windows-versies van WP kunnen de documenten van de meest recente WordPerfect-versies probleemloos ingelezen en bewerkt worden (met uitzondering van de recent toegevoegde opties in het programma)
- met een groot scala aan zowel stokoude als zeer recente documentformaten van eigen en concurrerende programma's
- de imitatie (toetsencombinaties en menu's) van oude versies van het programma, alsook imitatie van Word en Lotus WordPro
[bewerk] Trivia
- WordPerfect was op het hoogtepunt van zijn populariteit (begin jaren '90) ook de sponsor van een gelijknamig wielerteam.
[bewerk] Versie-overzicht
Jaar | DOS | Apple II | Macintosh | NeXT | Windows | Linux | Java |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1982 | 2.2 | ||||||
1983 | 3.0 | ||||||
1984 | 4.0 | ||||||
1985 | 4.1 | 1.0 | |||||
1986 | 4.2 | 2.0 | |||||
1988 | 5.0 | 1.0 | |||||
1989 | 5.1 | ||||||
1990 | 2.0 | ||||||
1991 | 1.0.1 | 5.1 | |||||
1992 | 5.2 | ||||||
1993 | 6.0 | 3.0 | 6.0 | ||||
1995 | 6.1 | 3.5 | |||||
1996 | 7.0 | 6.0 | |||||
1997 | 3.5e | 8.0 | WordPerfect for Java | ||||
1999 | 9.0 * | 8.1 | |||||
2000 | 9.0 | ||||||
2001 | 10.0 * | ||||||
2003 | 11.0 * | ||||||
2004 | 12.0 * | ||||||
2006 | X3 * |
(* - onderdeel van WordPerfect Office)
[bewerk] Concurrerende pakketten
- KOffice
- MS Office
- Open Office / Star Office
[bewerk] Zie ook
- OpenOffice.org
- Paradox (database)
- Corel Presentations
- Quattro Pro
- Tekstverwerker
- WYSIWYG
[bewerk] Externe links
- WordPerfect
- Barry MacDonnell's toolbox for WordPerfect, een niet-commerciële website van gebruikers met vrij beschikbare macro's, tips en sjablonen voor WP-versies sinds 1996