Guru Har Gobind
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Sikhismen |
Sikh-guruar |
1. Guru Nának |
2. Guru Angad Dev |
3. Guru Amar Das |
4. Guru Ram Das |
5. Guru Ardjan Dev |
6. Guru Har Gobind |
7. Guru Har Rai |
8. Guru Har Krisjan |
9. Guru Teg Bahadur |
10. Guru Gobind Singh |
Skrifter |
Guru Granth Sáhib |
Bani - «Tjaupai» |
«Djáp Sáhib» - «Djapdji Sáhib» |
«Mul Mantra» - «Sukhmani» |
Dasam Granth |
Religionsfilosofi |
Nám djapo (Gudsteneste) |
kirat karni (ærleg arbeid) |
vand kay sjako (del goda) |
tru - etikk - moral |
Dei fem K-ane |
kesj (uklipt hår) |
kaṛa (stålarmband) |
kangha (stålkam) |
katjha (knesid underbrok) |
kirpán (sabel, evt. dolk) |
Heilage stader |
Amritsar |
Harmandir Sáhib («Det gylne tempelet») |
gurdvara |
Folk og språk |
Panjab - panjabi |
sikhar - gurmukhiskrift |
Abrahamittiske rel. |
Jødedom kristendom |
islam bahá’í sikhisme |
Indoiranske religionar |
parsisme - hinduisme |
djainisme - buddhisme |
sikhisme - bahá’í |
Guru Har Gobind dji (19. juni 1595—3. mars 1644) var den sjette av dei ti sikh-guruane og vart guru den 25. mai 1606 som etterfølgjar etter far sin, guru Ardjan Dev dji. Føre guru Har Gobind dji døydde, utnemnde han guru Har Rai dji, barnebarnet sitt, som den neste sikh-guruen.
Dette er eit samandrag av høgdepunkta i livet hans:
- Han omforma sikh-samfunnet ved å innføre kampsportar og våpen for forsvar av massene etter at far hans døydde som martyr.
- Han militariserte sikh-rørsla; sjølv bar han to sverd — Miri og Piri.
- Han bygde Akal Takht i 1608 — dette er no ein av dei fem takhtane (styreseta) for sikhane.
- Han grunnla byen Kiratpur i Jalandhar i Panjab.
- Han sat som fange på fortet i Gwalior i eitt år, og da han vart frigjeven insisterte han på at dei andre 52 fangane der måtte frigjevast òg. Til minne om denne hendinga feirar sikhane divali.
- Han var den første sikh-guruen som gjekk ut i strid.
- Han slost fire slag mot Mughal-makta.
[endre] Eksterne lenkjer
AllAboutSikhs.com, Sikhs.org, Sikh-History.com