Alf Landon

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Alfred Mossman "Alf" Landon 1887-1987

26. Gubernator stanu Kansas
Okres urzędowania	od 9 stycznia 1933 do 11 stycznia 1937
Partia polityczna	Partia Republikańska
Poprzednik	Harry H. Woodring
Następca	Walter A. Huxman
Kandydat Republikanów na urząd Prezydenta (w 1936)
Poprzednik	Herbert Hoover
Następca	Wendell Willkie

Alfred Mossman (Alf) Landon (ur. 9 września 1887, zm. 12 października 1987) był amerykańskim politykiem, najbardziej znanym jako kandydat Partii Republikańskiej na urząd prezydenta USA podczas wyborów w 1936 roku.

[edytuj] Wczesne lata

Urodzony w West Middlesex w Pensylwanii Landon mieszkał przez pewien czas w Ohio, zanim nie przybył, w wieku lat 17, do Kansas.

Tutaj właśnie ukończył szkołę i studia (na stanowym uniwersytecie w roku 1908). Pracował pewien czas w sektorze bankowym, ale już w roku 1912 został niezależnym przedsiębiorcą naftowym. W okresie I wojny światowej służył w US Army (w charakterze porucznika i specjalisty w zakresie chemii). W latach 20. jego interesy szły tak świetnie, że został milionerem w pełnym tego słowa znaczeniu.

[edytuj] Kariera polityczna

[edytuj] Pierwsze kroki

Landon już od dawna interesował się polityką. Uważał się za republikanina, ale i za członka liberalnego skrzydła tej partii. W roku 1912 popierał byłego prezydenta Theodore'a Roosevelta, kiedy ten ponownie ubiegał się o zajęcie miejsca w Białym Domu, kandydatując na postępowej platformie. Republikanie odmówili mu jednak swej powtórnej nominacji. Mimo to Roosevelt kandydował z ramienia trzeciej Partii Postępowej, zajmując drugie, po demokracie Woodrowie Wilsonie, a przed republikaninem i urzędującym prezydentem Williamem H. Taftem, miejsce.

Jakiś czas potem Landon był już uznanym przywódcą liberalnego skrzydła republikanów w stanie. W roku 1922 był osobistym sekretarzem ówczesnego gubernatora Henry'ego Justina Allena. Kolejny szczebel w karierze pokonał w roku 1928, zostając szefem wszystkich kampanii republikańskich w stanie.

[edytuj] Gubernator

Landon w okresie pełnienia funkcji gubernatora

W roku 1932, tym samym w którym prezydentem wybrano Franklina D. Roosevelta, Landon został gubernatorem Kansas. Jako gubernator popierał znaczną część reform Nowego Ładu, ale stał w opozycji wobec związków zawodowych.

W roku 1934 wybrano go ponownie, na drugą dwuletnią kadencję. Był wtedy jedynym republikańskim gubernatorem w kraju, który uzyskał reelekcję. Uważano go wówczas za fiskalnego konserwatystę, ale przy okazji polityka, który popiera aktywną politykę społeczną rządu.

[edytuj] Kandydat prezydencki

Rozkład głosów w czasie wyborów prezydenckich roku 1936

Landon w wyborach 1936 postanowił nie kandydować na trzecią kadencję, ale to nie dlatego, że chciałby odejść na emeryturę, tylko że mierzył wyżej. Konwencja republikanów mianowała go kandydatem na urząd prezydenta już w pierwszym głosowaniu. Jego partnerem na liście został inny liberał, Frank Knox z Massachusetts.

Republikanie, których poprzedni kandydat, prezydent Herbert Hoover, skompromitował się mocno swoją konserwatywną polityką i obojętnością wobec Wielkiego Kryzysu, tym razem postanowili wybrać na swego reprezentanta człowieka o bardziej liberalnych poglądach. Co ciekawsze również i dwaj następni kandydaci, Wendell Willkie i Thomas Dewey, też orientowali się na to skrzydło.

Landon miał o tyle trudną sytuację w kampanii, iż nie za bardzo mógł krytykować reformy Nowego Ładu, które wcześniej popierał. W związku z tym praktycznie cały ciężar ataków na gabinet Roosevelta dźwigali republikańscy menedżerowie.

Kampania wcale a wcale nie była porywająca, gdyż dość powszechnie przeczuwano wysokie zwycięstwo Roosevelta. Wybory w stanie Maine odbywały się wówczas nieco wcześniej i kiedy wygrał w nich Landon, republikanie uknuli hasło: jak poszło Maine, tak pójdzie reszta kraju.

Ale rachuby te nie sprawdziły się. W listopadzie Roosevelt uzyskał 27,752,648 (60.8%), co dało mu 523 głosów elektorskich. Wygrał też wybory w wszystkich stanach, za wyjątkiem rzeczonego Maine i Vermont, co pozwoliło szefowi Partii Demokratycznej i zarazem poczmistrzowi generalnemu, Jamesowi Farley'owi powiedzieć: jak poszło Maine, tak poszło Vermont.

Landon, po zakończeniu kadencji gubernatora, wycofał się z czynnego życia politycznego.

[edytuj] Dalsze życie

Landon, będąc już emeryturze politycznej, często był pytany przez swoich różnych czynnych kolegów o rady. W latach 30. nie zgadzał się głośno z izolacjonistyczną polityką swojej partii. W czasie II wojny światowej sprzeciwiał się natomiast części programu Lend-Lease, zaś po niej poparł Plan Marshalla.

W roku 1962 nawoływał do przystąpienia Stanów Zjednoczonych do Wspólnoty Europejskiej.

W listopadzie 1962 roku, zapytany o swoją filozofię polityczną odpowiedział, że jest zwolennikiem praktycznego postępu. W latach 60. popierał program Wielkiego Społeczeństwa prezydenta Lyndona B. Johnsona.

W roku 1966 wygłosił pierwszy "odczyt Landona" (Landon Lecture) na uniwersytecie stanu Kansas. Tym samym zapoczątkował zwyczaj wygłaszania ich przez amerykańskie i światowe osobostości polityczne, w tym prezydentów.

Landon zmarł w Topece, 34 dni po swoich setnych urodzinach. Jest jednym z bardzo niewielu (obok np. Stroma Thurmonda) znanych polityków amerykańskich, którzy dożyli tak sędziwego wieku. O owym czasie był najstarszym żyjącym byłym gubernatorem stanowym w USA.

Jego córka, Nancy Landon Kassebaum, była senatorem z Kansas w latach 1978-1997.