Bank
Z Wikipedii
Bank – przedsiębiorstwo wykonujące działalność polegającą na przyjmowaniu depozytów, udzielaniu kredytów, wydawaniu instrumentów pieniądza elektronicznego oraz innych czynności, określonych przepisami prawa i wymienionych w statucie banku.
Spis treści |
[edytuj] Nazwa
Nazwa "bank" pochodzi od włoskiego słowa banco, oznaczającego ławkę, przy której pracowali włoscy handlarze zajmujący się przekazywaniem monet kruszcowych od jednych klientów do drugich.
Na gruncie obowiązujących przepisów używanie nazwy "bank" (oraz "kasa") jest zastrzeżone wyłącznie dla banków w rozumieniu przepisów prawa bankowego.
[edytuj] Czynności bankowe
Usługi świadczone przez banki są na gruncie prawa bankowego określane mianem czynności bankowych. Zgodnie z art. 5 Prawa bankowego czynności bankowe dzielą się na:
- czynności zastrzeżone wyłącznie dla banków (tzw. czynności bankowe sensu stricto):
- tworzenie i prowadzenie rachunków bankowych;
- udzielanie kredytów;
- udzielanie gwarancji i potwierdzanie akredytyw;
- emisja bankowych papierów wartościowych;
- organizowanie rozliczeń pieniężnych;
- emitowanie instrumentów pieniądza elektronicznego;
- inne czynności, które mocą przepisów prawa zostały zastrzeżone wyłącznie dla banków;
- czynności dozwolone także niektórym podmiotom niebankowym (tzw. czynności bankowe sensu largo):
- udzielanie pożyczek pieniężnych;
- udzielanie poręczeń;
- operacje wekslowe i czekowe, których przedmiotem są warranty;
- terminowe operacje finansowe;
- nabywanie i zbywanie wierzytelności (wierzytelności wymagalne mogą być sprzedawane w drodze przetargu lub na podstawie oferty publicznej);
- czynności zlecone w związku z emisją papierów wartościowych;
- przechowywanie przedmiotów, papierów wartościowych, usługi polegające na udostępnianiu skrytek sejfowych;
- inne wymienione w ustawie;
Oprócz tego ustawa dozwala bankom na wykonywanie innych czynności, nie związanych z istotą ich działalności (np. usługi w zakresie doradztwa finansowego, usługi certyfikacyjne związane z podpisem elektronicznym, nabywanie akcji i udziałów, obrót papierami wartościowymi etc.)
[edytuj] Rodzaje banków
Podstawowe rodzaje banków w systemie bankowym to:
- bank centralny,
- banki operacyjne (komercyjne, świadczące usługi tzw. klientowi masowemu):
- banki uniwersalne;
- banki wyspecjalizowane (np. hipoteczne, wspierające budownictwo mieszkaniowe etc.).
Istnieje także podział banków ze względu na prawną formę działalności:
- banki państwowe (przedsiębiorstwa państwowe);
- banki spółdzielcze (spółdzielnie);
- banki w formie spółek akcyjnych.
Bankami nie są spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (SKOK), choć często bywają z nimi (a zwłaszcza z bankami spółdzielczymi) mylone.
[edytuj] Nadzór bankowy
Komisja Nadzoru Bankowego sprawuje nadzór nad działalnością wszystkich banków w Polsce. Organem wykonawczym Komisji, realizującym i koordynującym decyzje oraz określone przez nią zadania jest, wydzielony organizacyjnie w strukturze NBP, Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego.
Zgodnie z art. 25 ust. 2 Ustawy o NBP do zadań Komisji Nadzoru Bankowego należy w szczególności:
- określanie zasad działania banków zapewniających bezpieczeństwo środków pieniężnych zgromadzonych przez klientów w bankach,
- nadzorowanie banków w zakresie przestrzegania ustaw, statutu i innych przepisów prawa oraz obowiązujących je norm finansowych,
- dokonywanie okresowych ocen stanu ekonomicznego banków i przedstawianie ich Radzie Polityki Pieniężnej oraz wpływu polityki pieniężnej, podatkowej i nadzorczej na ich rozwój, opiniowanie zasad organizacji nadzoru bankowego i ustalanie trybu jego wykonywania.
[edytuj] System bankowy agrobiznesu
Bankowy system agrobiznesu tworzy ogół banków oraz instytucji parabankowych działających w agrobiznesie, odpowiednio zorganizowanych i powiązanych ze sobą.
W stosunku do sfery agrobiznesu banki spełniają następującą rolę:
- depozytariusza wkładów oszczędnościowych podmiotów gospodarczych i ludności,
- kredytodawcy,
- jednostki prowadzącej rachunki rozliczeniowe poszczególnych podmiotów gospodarczych.
Rolnicy mogą korzystać ze specjalnej grupy kredytów o korzystniejszych warunkach ekonomicznych. Są to tzw. kredyty preferencyjne z dopłatą do oprocentowania z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Szczególne zasady udzielania tych kredytów dotyczą:
- przeznaczenia kredytu,
- podmiotów mogących ubiegać się o kredyt,
- warunków udzielania kredytu,
- procedur ubiegania się o kredyt.
[edytuj] Największe banki
[edytuj] Najwięjsze banki świata wg Tier 1 capital
Liczby w USD, podane na koniec 2005 r. za [1]
- HSBC — 79 mld
- Citigroup — 75 mld
- Bank of America — 73 mld
- JP Morgan Chase — 72 mld
- Mitsubishi UFJ Financial Group — 64 mld
- Credit Agricole Group — 60 mld
- Royal Bank of Scotland — 48 mld
- Sumitomo Mitsui Financial Group — 40 mld
- Mizuho Financial Group — 39 mld
- Santander Central Hispano — 38 mld
[edytuj] Największe banki działające w Polsce
- PKO BP
- Bank Pekao SA
- Bank BPH
- ING Bank Śląski
- Bank Handlowy
- BRE Bank
- Bank Zachodni WBK
- Bank Millennium
- Kredyt Bank
- Bank Gospodarki Żywnościowej
- Raiffeisen Bank Polska
- GE Money Bank
- Bank Polskiej Spółdzielczości
- Bank Ochrony Środowiska
- Getin Bank
- Fortis Bank Polska
- Deutsche Bank Polska
- Nordea Bank Polska
- Lukas Bank
- Rabobank Polska
(pierwsze 20 banków wg sumy bilansowej za rok 2005[2])
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Narodowy Bank Polski
- Prawo bankowe (plik pdf)
- Związek Banków Polskich
- Informacja NIK o wynikach kontroli działalności kredytowej banków komercyjnych z przewagą kapitału państwowego w l. 1996 – 2000 (2001)
- Informacja NIK o wynikach kontroli udostępniania akcji Skarbu Państwa pracownikom niektórych prywatyzowanych banków (2000)
[edytuj] Źródła
- ↑ http://www.economist.com/markets/indicators/displaystory.cfm?story_id=7141354 The Economist
- ↑ Najlepsze banki 2006. Dodatek specjalny Gazety Bankowej 26.06 - 2.07 2006