Arcybiskup
Z Wikipedii
 |
Arcybiskup (gr. αρχή, arché - pierwszeństwo, gr. επίσκοπος, epískopos - nadzorca, biskup) - tytuł honorowy nadawany biskupom ważniejszych diecezji (archidiecezja), a także jako wyróżnienie samej osoby biskupa ("ad personam").
Pierwotnie arcybiskup był biskupem ważnego miasta regionu, sprawujący pieczę duszpasterską nad całym często krajem. Miał prawo przewodniczyć synodom podległych sobie biskupów, korygować ich prace, prowadzić wybory lub mianować nowych biskupów w swym terenie, udzielać im święceń. W historii utworzyła się w ten sposób instytucja arcybiskupa metropolity.
Obecnie wyróżnia się pięć rodzajów arcybiskupów:
- Metropolita - biskup noszący paliusz, stoi na czele metropolii tj. stolicy prowincji kościelnej, obejmującej diecezje (sufraganie);
- Biskupi stojący na czele pojedynczych archidiecezji bez sufraganii np. Strasburg;
- Biskupi stający na czele określonych (nielicznych) sufraganii (np. Sens i Auxerre w archidiecezji Dijon)
- Biskupi tytularni - stojący na czele nieistniejących obenie archidiecezji (np. Scythopolis - pełniący służbę najczęściej w papieskiej dyplomacji lub w urzędach papieskich (kuria rzymska);
- Biskupi wyróżnieni tym tytułem przez papieża ad personam - np. Sławoj Leszek Głódź.
Metropolitą prowincji rzymskiej jest papież. W Kościołach Wschodnich metropolici mają znacznie więcej władzy: wpływ na wybór biskupów, tworzenie diecezji i inne; zachowują więc część pierwotnej struktury metropolitalnej (zob. arcybiskup większy). Oprócz Kościoła Rzymskokatolickiego arcybiskupi istnieją także w Kościołach: Prawosławnym, Luterańskim Szwecji, Anglikańskim, czy w Kościele Starokatolickim Holandii.
