Automobilwerk Eisenach
Z Wikipedii
Automobilwerk Eisenach (AWE) - fabryka samochodów osobowych w Eisenach w Niemczech
Spis treści |
[edytuj] Historia fabryki
 |
|
|
|
[edytuj] Fahrzeugfabrik Eisenach
Historia fabryki zaczyna się 3 grudnia 1896 roku, kiedy to Heinrich Ehrhardt założył Fahrzeugfabrik Eisenach (FFE) w Eisenach. Początkowo zakład zajmował się produkcją rowerów i broni. Dwa lata później fabryka rozpoczęła produkcję samochodu Wartburg na licencji francuskiego Decauville. Firma była trzecią co do wielkości fabryką samochodów w Niemczech po Daimler Motoren Gesellschaft i Benz & Cie.. Syn Heinricha Ehrhardta - Gustav rozwinął fabrykę, która pod koniec XIX wieku zatrudniała już 1300 pracowników.
[edytuj] Era Dixi
w 1903 roku rodzina Ehrhardtów wycofała się z prowadzenia firmy z powodu problemów i wygaśnięcia licencji Decauville'a. Rok później fabryka zaczęła wytwarzać samochody pod nową nazwą Dixi. Głównym inżynierem został Willi Seck. Topowy model U 35 z 65-konnym silnikiem produkowano od 1907 roku, wkrótce przeszedł on modernizację w wyniku której znacznie poprawiono jego osiągi (prędkość maksymalna 85 km/h).
Podczas I wojny światowej fabryka produkowała ciężarówki i broń. W czasie wojny zniszczono wyposażenie zakładu. W 1919 produkcję samochodów wznowiono. Trudności finansowe zmusiły wytwórnię do mariażu z Gothaer Waggonfabrik AG. Spadek koniunktury spowodował zmianę profilu produkcji. Nastawiono się na wytwarzanie małych samochodów. W roku 1927 rozpoczęto produkcję modelu DA-1 3/15, na licencji brytyjskiego Austin 7.
[edytuj] Era BMW
W listopadzie 1928 roku zakład i prawa do marki Dixi wykupiło BMW. Fahrzeugfabrik Eisenach stała się kolebką osobowych samochodów BMW. Po zakończeniu produkcji BMW Dixi, nazwa Dixi wkrótce zniknęła z samochodów z Eisenach, a samą fabrykę przemianowano na BMW-Werk Eisenach. Niebawem rozpoczęto produkcję zmodernizowanej wersji samochodu BMW Dixi o nazwie BMW 3/15. Do roku 1931 wyprodukowano 25 000 egzemplarzy tergo samochodu w wersjach od DA 1 do DA 4 (DA - niem. Deutsche Ausführung - produkcja niemiecka). Rok później rozpoczęto produkcję nowego modelu BMW 3/20 AM-1 z niezależnym zawieszeniem wszystkich kół i silnikiem o pojemności skokowej 788 cm³.
W 1933 BMW rozpoczęło w Eisenach produkcję automobilii z 6-cylindrowymi silnikami. Pierwszym z nich był model 303, a następnie 315, 319, 327 oraz eleganckie sportowe coupé BMW 328. Łącznie wytworzono 62864 egzemplarzy nowej serii modeli.
W roku 1942 z powodu wybuchu II wojny światowej wstrzymano seryjną produkcję samochodów. Fabryka BMW w Eisenbach rozpoczęła produkcje motocykli dla Wehrmachtu i silników samolotowych dla Luftwaffe. W wyniku działań wojennych fabryka została zniszczona w blisko 60 procentach.
[edytuj] Lata powojenne: Eisenacher Motorenwerk
Po II wojnie światowej Turyngia znalazła się na terenie sowieckiej strefy okupacyjnej. Znacjonalizowana fabryka dostała sie pod zarząd Sowieckiej Administracji Wojskowej w Niemczech (niem. Sowjetische Militäradministration in Deutschland). Zmieniono także jej nazwę na Sowjetische AG Maschinenbau Awtowelo, Werk BMW Eisenach.
Produkcję samochodów wznowiono w 1945. Były to zmodyfikowane przedwojenne BMW 340, 321, 326. Wkrótce zmieniono oznaczenie samochodów opuszczających fabrykę, odtąd nosiły one nazwę EMW (Eisenacher Motorenwerk dla odróżnienia od BMW - Bayerische Motoren Werke). Powstawały kolejne modele BMW / EMW 327-1, 327-2, 327-3 i BMW / EMW 340, 340-1, 340-2. Tak długo jak fabryką zarządzali sowieci BMW nie mogło dochodzić swoich praw co do marki i znaku handlowego.
W roku 1952 Związek Radziecki przekazał fabrykę władzą powstałej trzy lata wcześniej Niemieciej Republice Demokratycznej. W imieniu państwa zarząd nad przedsiębiorstwem objęło Ludowe Stowarzyszenie Przemysłowe Zakładów Samochodowych, czyli Industrieverband Fahrzeugbau (w skrócie IFA). BMW zaczęło zarządało zmiany loga EMW, które niczym nie odbiegało od znaku firmy z Monachium. Ostatecznie fabryka w Eisenach musiała zmienić swój znak handlowy (charakterystyczną dla BMW niebiesko-białą szachownicę wewnątrz okręgu zastąpiono biało-czerwoną), zdecydowano także o zmianie nazwy zakładu na Eisenacher Motorenwerk (EMW). W 1953 roku EMW wystawiała nawet swój zespół w Formule 1 - pierwszym kierowcą był Niemiec - Edgar Barth.
[edytuj] VEB Automobilwerk Eisenach
W rok później ostatecznie zmieniono nazwę fabryki na VEB Automobilwerk Eisenach w skrócie AWE. Początkowo wytwarzano stare modele DKW z trzycylinrowymi dwusuwowymi silnikami - IFA F9. Równolegle, aż do roku 1955, produkowano przedwojemnne modele BMW.
W roku 1956 pojawiła się pierwsza seria nowych Wartburgów. Początkowo był to typ 311, potem dołączył do niego model 312. Konstrukcja i dwusuwowe silniki obu pojazdów bazowały na modelu IFA F9. Kolejny model Wartburga 353 był już o wiele nowocześniejszy. Planowano nawet produkcje 4-suwowych silników jednak zgodnie z wolą państwowych prominentów musiano zrezygnować z tego zamiaru. Ostatecznie dopiero w roku 1988 rozpoczęto w Wartburgach montaż czterowsuwowych jednostek napędowych (Wartburg 1.3). Produkcję Wartburgów zakończono trzy lata później.
Dodatkowo AWE zajmowała się także produkcją motocykli. Produkowano model ze sztywną ramą EMW R 35, zastąpiony R35/2 z amortyzowanym widelcem przednim, ostatecznie zastąpiony R35/3 z resorowany także zawieszeniem tylnym.
[edytuj] Losy fabryki po zjednoczeniu Niemiec
Zjednoczenie Niemiec oznaczało upadek socjalistycznego molocha jakim była fabryka w Eisenach. Automobilwerk Eisenach, która nie mogła dostosować się do nowoczenych metod produkcji, w roku 1991 została przejęta i zamknięta przez Treuhandanstalt (zakład prawa publicznego odpowiedzialny za restrukturyzację przedsiębiorstw byłej NRD). Wielu pracowników znalazło zatrudnienie w nowopowstałej w Eisenach filii koncernu Opla. W części dawnej fabryki AWE stworzono muzeum motoryzacji Automobilbaumuseum Eisenach.
[edytuj] Produkcja samochodów fabryki w Eisenach w latach 1898-1991
| 1898-1903 | Wartburg | ok. 250 | egzemplarzy |
| 1904-1927 | Dixi - samochody osobowe | 6.090 | " |
| 1907-1927 | Dixi - samochody ciężarowe | 2.622 | " |
| 1907-1928 | Dixi - model DA 1 | 9.308 | " |
| 1929-1942 | BMW DA 2, DA 3, DA 4, Wartburg-Sport 303, 309, 315, 319, 319/1, 329, 320, 321, 325, 326, 327, 328, 335 |
78.768 | " |
| 1945-1950 | BMW 321 | 8.996 | " |
| 1946-1947 | BMW 326 | 16 | " |
| 1952-1955 | BMW / EMW 327-1, 327-2, 327-3 | 505 | " |
| 1949-1955 | BMW / EMW 340, 340-1, 340-2 | 21.083 | " |
| 1952 | Kübelwagen IFA EMW 325-3 | 166 | " |
| 1953-1956 | EMW-IFA F9 | 38.782 | " |
| 1955-1965 | Wartburg 311/312 | 258.928 | " |
| 1957-1960 | Wartburg-Sport 313-1 | 469 | " |
| 1965-1966 | Wartburg 312-1 | 33.759 | " |
| 1966-1975 | Wartburg 353 | 356.330 | " |
| 1975-1988 | Wartburg 353 W | 868.860 | " |
| 1988-1991 | Wartburg 1.3 | 152.775 | " |
| RAZEM: | 1.837.708 | egzemplarzy |
|---|
