Bodzanów (województwo małopolskie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°59'21,3" N 020°09'11,3" E
| Bodzanów | |
| Województwo | małopolskie |
| Powiat | wielicki |
| Gmina | Biskupice |
| Sołtys | Andrzej Kałuża |
| Położenie | 49° 59' 21,3'' N 20° 09' 11,3'' E |
| Liczba mieszkańców • liczba ludności |
1200 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
0-12 |
| Kod pocztowy | 32-020 Wieliczka |
| Tablice rejestracyjne | KWI |
|
Położenie na mapie Polski
  Bodzanów
|
|
Bodzanów – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Biskupice. W latach 1975-1998 gmina administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Przez obszar Bodzanowa przebiega międzynarodowa trasa Kraków-Medyka(droga krajowa nr 4 Kraków-Bochnia) oraz drogi powiatowe i gminne.
W centrum wsi znajduje się kościół parafialny i dawne zabudowania dworskie. W Bodzanowie jest dużo tradycyjnych domów drewnianych, budowanych na zrąb, z szerokimi okapami, podpartymi wysuniętymi na zewnątrz belkami sufitowymi. Domy są przeważnie szalowe i często mają ganki. Niektóre z nich pochodzą z początku XXw.
Spis treści |
[edytuj] Etymologia nazwy
Bodzanów to wg. prof. Bujaka nazwa dzierżawcza, nawiązująca do nazwiska pierwszego właściciela tej miejscowości. Zanim Bolesław Chrobry sprowadził Benedyktynów i osadził ich w Tyńcu, dobra im przyznane należały do rodziny Toporczyków. Nazwisko zasadźcy zaś miało brzmieć Boczan, ewentualnie Bocan.
[edytuj] Historia
Bodzanów, to mała miejscowość Powiatu Wielickiego, która podobnie jak sąsiednie miejscowości istniała już w okresie celtyckim. Dowodem tego faktu są znalezione przez archeologów przedmioty-głównie resztki naczyń glinianych oraz ślady pieców garncarskich.
Nazwa wsi Bodzanów pojawiła się w dokumencie pisanym pochodzącym z XIw., a dokładnie z 1044r. w związku ze sprowadzeniem do Wieliczki O.O.Benedyktynów. Jako proboszczowie Parafiii Wielickiej wspomniani ojcowie otrzymali w uposażeniu 2 wsie: Bodzanów i Sierczę oraz warzelnie soli. Zgodnie z przekazem Długosza Bodzanów posiadał wówczas 23 łany kmiece, 3 karczmy oraz trzech zagrodników posiadających ziemię.
Spis majątku Zakonu Benedyktynów potwierdza fakt istnienia Bodzanowa już na przełomie XI/XII wieków. Pierwszy kościół w Bodzanowie miał poświęcić Św. Stanisław, biskup krakowski, a więc musiało to nastąpić już w XIIw. W roku 1325 Bodzanów figurował jako parafia płacąca do Rzymu ofiarę tzw. "Święto- Pietrza"
[edytuj] Położenie geograficzne
Bodzanów od strony południowej sąsiaduje z Zabłociem, Szczygłowem i Biskupicami. Od zachodu graniczy z Przebieczanami, a od wschodu ze Słomirogiem i Zagórzem. Od strony północnej sąsiaduje z Ochmanowem, Zakrzowem i Zakrzowcem. Bodzanów położony jest 20 km od centrum Krakowa, a od Wieliczki i Niepołomic dzieli go 6 km.
[edytuj] Ukształtowanie powierzchni
Ukształtowanie terenu Bodzanowa jest bardzo ciekawe. Widoczne są tu liczne pagórki, z których najwyższa jest tak zwana "Pańska Góra". Rozciągają się z niej malownicze widoki na Bodzanów. "Pańska Góra" znajduje się na pograniczu Bodzanowa ze Słomirogiem. Na jednym ze wzniesień, na północo-zachodnim skraju wsi stoi zabytkowy kościół. Piękne ukształtowanie terenu, malownicze widoki zachęcają do wycieczek pieszych i rowerowych.
[edytuj] Sieć wodna
Sieć wodna na terenie Bodzanowa jest bardzo nikła. Przepływają tu tylko dwa cieki wodne. Jednym z nich jest potok zwany "Bogusława" biorący swój początek w zachodnim rejonie Biskupic i Przebieczan, zbierający wody z dużych połaci Bodzanowa płynie dalej przez gminę Niepołomice, wpadając do Wisły w miejscowości Grabie. Drugi ciek wodny, to potok "Podłęska" biorący początek w południowym rejonie Bodzanowa, w Podłężu łączy się z potokiem "Obrzydka" i potokiem płynącym ze Staniątek, zwanym Babicą i wpada do Wisły. Poza wymienionymi inne cieki wodne to ledwo sączące się strumyki, wzbierające tylko w czasie obfitych opadów, nie posiadających swoich nazw geograficznych.
[edytuj] Kościół w Bodzanowie
W Bodzanowie znajduje się zabytkowy drewniany kościół z XVIII w. pod wezwaniem św. apostołów Piotra i Pawła.
Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Bodzanowie należy do dekanatu wielickiego. XVIII-wieczny drewniany, jednonawowy kościółek malowniczo góruje nad okolicą wzniesiony na wzgórzu w północno-zachodniej części wsi. To jeden z najpiękniejszych zakątków gminy Biskupice.
Ten kościół jest to trzecia z kolei świątynia na tym miejscu. Została zbudowana w 1765 jako drewniana, jednonawowa, o konstrukcji zrębowej. Kościół przebudowywany i remontowany był w latach: 1870, 1910, 1923, a w 1910 od zachodu dobudowano kruchtę. Niska wieża, nakryta daszkiem o kształcie piramidy, wbudowana jest w korpus kościoła. Rokokowe ołtarze - główny i dwa boczne oraz boczny późnobarokowy, pochodzą z trzeciej ćwierci XVIII wieku.
Na zewnątrz wieży kościoła znajduje się figurka św. Floriana. Odlana z ołowiu, mająca kamienny stopień z drewnianą obudową ozdobioną malowidłami. Na zwieńczeniu wieży umocowany jest płaski, mosiężny krzyż. Przed prezbiterium po prawej stronie stoi chrzcielnica opasana czystym płótnem, zamykana stałym zamkiem. Wewnątrz znajduje się miseczka z wodą chrzcielną na podłożonym kamiennym stopniu. W prezbiterium świątyni znajduje się bogato złocony ołtarz, w którym pod obrusem umieszczone są relikwie świętych. Niewielkie tabernakulum w środku ołtarza ozdobione jest pięknymi malowidłami i zamkiem na klucz, który znajduje się pod opieką miejscowych księży.
U góry w centrum za ołtarzem widnieje czczony od lat obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Nad ołtarzem znajduje się symbol Trójcy Świętej i Bożej Opatrzności. Na bokach ołtarzy stoją figurki patronów parafii św. Piotra trzymającego klucze oraz Pawła dzierżącego w rękach miecz. W zakrystii znajdują się cenne srebrne i pozłacane puszki do przechowywania Najświętszego Sakramentu. Warto również wspomnieć o bogato zdobionej monstrancji okrytej jedwabną zasłoną z naszytymi srebrnymi kwiatuszkami z małym krzyżem na zwieńczeniu. Drugi ołtarz po stronie prawej pod wezwaniem św. Antoniego, pięknej rzeźbiarskiej roboty o strukturze ułożonej w kwiaty. Zbudowany został własnym sumptem przez byłego księdza proboszcza.
Po lewej stronie znajduje się ołtarz pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny. Na Obrazie Matka boża trzyma na ręku Boże Dzieciątko. Na ołtarzu umieszczony jest przenośny wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej, który peregrynował po domach parafii Bodzanów. Przymocowane są na nim wota, które mieszkańcy ofiarowali jako podziękowanie za opiekę Maryi nad ich rodzinami.
