Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Web Analytics
Cookie Policy Terms and Conditions Człowiekowate - Wikipedia, wolna encyklopedia

Człowiekowate

Z Wikipedii

Człowiekowate
Systematyka
Domena eukarioty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada ssaki
Podgromada łożyskowce
Rząd naczelne
Podrząd Haplorrhini
Nadrodzina małpy człekokształtne
Rodzina człowiekowate
Nazwa systematyczna
Hominidae
Gray, 1825

Człowiekowate, hominidy (Hominidae) - rodzina ssaków naczelnych.

Spis treści

[edytuj] Systematyka

Do rodziny człowiekowatych zalicza się dwie podrodziny: Ponginae i Homininae. Do pierwszej zalicza się tylko jeden rodzaj - orangutan, do drugiej zalicza się 3 rodzaje żyjące współcześnie i kilka wymarłych. Do żyjących współcześnie zaliczamy rodzaje: szympans, goryl i człowiek.

Według niektórych systematyków do rodziny człowiekowatych należy zaliczyć cztery podrodziny: Ponginae, Gorillinae, Paninae i Homininae.

Inni z kolei do człowiekowatych zaliczają jedynie człowieka i wymarłe gatunki blisko spokrewnione z człowiekiem. Według tych systematyków człowiekowate wraz z małpami człekokształtnymi tworzą nadrodzinę człekokształtnych (Hominoidea) lub wraz z małpami człekokształtnymi i makakakowatymi (Cercopithecidae) tworzą podrząd małp wąskonosych (Cercopithecoidae).

[edytuj] Pochodzenie

Człowiekowate pochodzą z Afryki. Nie wiemy jeszcze, w jakim stopniu hominidy żyjące w Afryce były ze sobą skoligacone. Nie wiemy też, czy znamy już wszystkie żyjące tam gatunki. W ciągu 4,5 milionów lat swej historii hominidy uczłowieczyły się, stały się w pełni dwunożne, zaczęły zespołowo uprawiać łowiectwo, korzystać w razie potrzeby z jaskiń, posługiwać się systematycznie prymitywnymi narzędziami i w końcu je produkować. Stopniowo wywędrowały z Afryki do Azji (najstarsze znaleziska pochodzą sprzed 1,6 mln lat), Europy (najstarsze znaleziska pochodzą sprzed 1,3 mln lat) i na inne kontynenty tworząc pierwsze kultury myśliwsko-zbierackie. W ciągu ostatniego miliona przyswoiły sobie umiejętność rozniecania ognia i budowania domostw. Z czasem usprawniły techniki zbieraczo-łowieckie, nauczyły się rybołówstwa, produkcji broni, odzieży, ceramiki, tkactwa, aż ostatecznie przeszły do gospodarki opierającej się na rolnictwie i pasterstwie, udomowiły najpierw psa, a później inne zwierzęta, zdobyły umiejętność rozpoznawania minerałów, praktykowania górnictwa, wytwarzania sztuki i muzyki.

[edytuj] Cechy charakterystyczne

Od pozostałych człekokształtnych odróżnia człowiekowate dwunożność, pionowa postawa ciała, esowato wygięty kręgosłup, długotrwały rozwój osobniczy, a przede wszystkim znacznie bardziej rozwinięty mózg.

Od czasów Karola Darwina (1809-1882) i jego teorii ewolucji pojawiają się przeróżne hipotezy na temat powstawania nowych gatunków. Niestety nie wiemy jeszcze, kto był bezpośrednim antenatem współczesnego człowieka. Przez wiele lat uważano, że człowiekowate pochodziły od australopiteków. Obecnie po odnalezieniu Kenyanthropus platyops, żyjących ok. 3,5 mln lat temu sprawa sukcesji uległa komplikacji.

[edytuj] Wymarłe gatunki blisko spokrewnione z człowiekiem

  1. Homo habilis
  2. Homo erectus
  3. Homo rudolfensis
  4. Homo ergaster
  5. Homo antecessor
  6. Homo heidelbergensis
  7. Homo helmei
  8. Homo neanderthalensis
  9. Homo floresiensis

[edytuj] Zobacz też

Commons
Wikispecies

[edytuj] Linki zewnętrzne


Zalążek artykułu To jest tylko zalążek artykułu związanego z biologią. Jeśli możesz, rozbuduj go.
Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu