Czarna Ręka
Z Wikipedii
Czarna Ręka (serb. Црна рука / Crna Ruka) – to serbska organizacja konspiracyjna założona 22 maja 1911 w Belgradzie przez oficerów – uczestników zamachu na króla Aleksandra Obrenovića i jego żonę Dragę Mašin (10 czerwca 1903).
Kierował nią płk Dragutin Dimitrijević ps. Apis, szef serbskiego wywiadu wojskowego. W jej skład wchodzili: Ilija Radivojević, Bogdan Radenković, Čedomiľ A. Popović, Velimir S. Vemić, Vojislav Tankosić, Ilija M. Jovanović, Milan Vasić i Milan G. Milovanović. Jej programem było wyzwolenie Serbów spoza Serbii (czyli z Austro-Węgier i Imperium Osmańskiego) i zjednoczenie wszystkich ziem serbskich w ramach Królestwa Serbów. Program ten zawierał się w jej oficjalnej nazwie: Ujedinjenje ili smrt – Zjednoczenie albo Śmierć. Czarna Ręka, z centralą w Belgradzie, zajmowała się propagandą oraz organizowała walke przeciw Austro-Węgier na terenie Bośni. W jej szeregach w 1914 było ok. 2500 osób, głównie młodych oficerów, ale także i cywili.
W 1911 podjęto nieudaną próbę zamordowania cesarza Franciszka Józefa, a potem austriackiego gubernatora Bośni gen. Oskara Potiorka. Czarna Ręka była organizatorem zamachu na następcę tronu austriackiego Franciszka Ferdynanda.
Książę Aleksandar, wódz armii serbskiej, widząc rosnące wpływy organizacji, postawił przywódców Czarnej Ręki przed sądem za próbę dokonania przewrotu. 23 maja 1917 sąd uznał Dimitrijevicia za winnego zdrady i skazał na śmierć. Wyrok wykonano 27 czerwca 1917 w Salonikach.
