Fly by wire
Z Wikipedii
Fly-by-Wire (FBW) – rodzaj układu sterowania, w którym brak jest mechanicznego połączenia pomiędzy pilotem samolotu a powierzchniami sterowymi (sterem wysokości, sterem kierunku i lotkami), zaś w przypadku wiropłatów łopatami wirnika nośnego i śmigła ogonowego. Sygnał sterujący przekazywany jest za pomocą sygnału cyfrowego (dawniej analogowego) przewodem elektrycznym do siłowników elektrycznych lub hydraulicznych realizujących wychylenie powierzchni sterowych według praw zapisanych w komputerze sterującym.
Układy sterowania typu FBW posiadają wiele zalet, do których należy między innymi odciążenie od pracy pilota, mniejsza masa układu i większa niezawodność niż mechanicznych układów sterowania. Rozwiązanie to zaczęto stosować w bolidach Formuły 1 oraz w samochodach cywilnych gdzie np. zastosowano joystick zamiast dźwigni zmiany biegów którym steruje się siłowniki zainstalowane w skrzyni biegów.
Pierwszym statkiem powietrznym wykorzystującym układ sterowania typu Fly-by-Wire był amerykański samolot F-16 z lat 70. XX wieku. Obecnie wykorzystywane są w wielu samolotach myśliwskich, pasażerskich a także w śmigłowcach.
[edytuj] Zobacz też
- HOTAS
- MIL-STD-1553