Giewont

Z Wikipedii

Współrzędne: zobacz na mapie

Giewont
Giewont (masyw) – widok od strony północnej
Państwo	Polska, Europa
Pasmo	Tatry, Karpaty
Szerokość geograficzna	49°15' 02'' N
Długość geograficzna	19°56' 02'' E

Giewont – masyw górski w Tatrach Zachodnich o długości 2,7 km. Złożony jest z trzech części: Wielkiego Giewontu (1894 m n.p.m.), Małego Giewontu (1728 m n.p.m.) i Długiego Giewontu (1867 m n.p.m.). Pomiędzy Wielkim i Małym Giewontem znajduje się Giewoncka Przełęcz, z której opada cieszący się złą sławą (ze względu na to że ginie w nim wielu turystów, którzy zbaczają ze szlaku celem skrócenia drogi z Giewontu) Żleb Kirkora. Właściwy szczyt – Wielki Giewont ma płn. ścianę wysoką na ok. 600 m. Długi Giewont ma ok. 1,3 km długości, a jego płn. ściana ma ok. 620 m wysokości względnej i na południe opada do Wielkiego Upłazu ścianami 40-80-metrowymi. W kierunku południowym zbocza Wielkiego Giewontu opadają do Kondrackiej Przełęczy.

Masyw Giewontu położony jest w obrębie Tatrzańskiego Parku Narodowego, między Doliną Bystrej, Doliną Kondratową, Doliną Małej Łąki i  Doliną Strążyską. Oba wysokie szczyty Giewontu górują nad Zakopanem i są z niego znakomicie widoczne. Od strony północnej Giewont jest stromy i niedostępny, zbocza południowe są nieco łagodniejsze. Południowe jego stoki zbudowane są z twardych skał krystalicznych; granitów i gnejsów, północne zaś z bardziej miękkich – ułożonych warstwowo dolomitów, przechylonych pod kątem 80° na północ.

Między Wielkim a Długim Giewontem znajduje się głęboka przełęcz, zwana Szczerbą (1823 m n.p.m.), opada z niej Żleb Szczerby, jego środkowy fragment nazywany jest Śmietnikiem, ze względu na to, że znajdywano tam niezidentyfikowane ludzkie zwłoki, nierzadko już częściowo zmumifikowane. Na Wielkim Giewoncie znajduje się 15-metrowy żelazny Krzyż na Giewoncie, obiekt pielgrzymek religijnych, ale również niezwykle niebezpieczne miejsce w czasie burzy.

Najstarsze dokumenty wspominają o istnieniu już w XVI wieku kopalni miedzi Gyewant w Giewoncie. Nie zostało jednak do tej pory wyjaśnione ostatecznie pochodzenie nazwy góry. Wg Mariusza Zaruskiego podobnie, jak wiele innych nazw tatrzańskich nazwa góry pochodzi od nazwiska góralskiego – żyje do tej pory ród Giewontów.

Giewont to góra-symbol, której zarys często kojarzony jest z sylwetką śpiącego rycerza. Jedna z wersji legendy o rycerzach śpiących pod Tatrami, którzy obudzą się, gdy Polska znajdzie się w wielkim zagrożeniu, umiejscawia ich właśnie pod Giewontem. Istotnie, w ścianach Giewontu znajdują się liczne jaskinie. Najbardziej znane z nich, to: Jaskinia Juhaska, Kozia Grota, Dziura w Szczerbie, Dziura nad Doliną Strążyską.

Wielki Giewont – widok od strony zachodniej	Giewont – od strony południowej	Szczyt Giewontu – widok z Kopy Kondrackiej	Giewont – widok z Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Zakopanem
Giewont – widok z Kasprowego Wierchu	Giewont widziany z Myślenickich Turni	Giewont od strony południowej	Krzyż na Giewoncie
Krzyż na Giewoncie	Widok na Giewont z Hawryłówki	widok z wyciągu na Butorowy Wierch	Giewont w "morzu chmur", widok z Kasprowego Wierchu