Józef Putek
Z Wikipedii
Józef Putek (ur. 4 lipca 1892 w Wadowicach, zm. 10 maja 1974 w Choczni) doktor praw, pisarz, działacz ruchu ludowego.
Szkołę powszechną ukończył w Choczni. Po ukończeniu gimnazjum im. Nowodworskiego w Krakowie, odbył studia na Uniwersytecie Jagiellońskim na wydziale prawa i uzyskał tytuł doktora praw. Od czasów szkolnych związał się z radykalną lewicą ruchu ludowego. Był kolejno członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego (1908-1913), PSL–Lewicy (1913-1922), PSL "Wyzwolenie" (1922-1931 i Stronnictwa Ludowego (1931-1938), z którego został usunięty za sprzeciwianie się idei strajku chłopskiego. Założył wówczas prosanacyjny Związek Polskich Ludowców. W 1923 oraz w latach 1926-1931 był wiceprezesem Zarządu Głównego PSL "Wyzwolenie", a w latach 1931-1938 członkiem Rady Naczelnej SL (1931-1933 członek naczelnego Komitetu Wykonawczego).
Znakomity mówca, znany był ze swej swady polemicznej i publicystyki. W okresie międzywojennym był czterokrotnie posłem na Sejm, najpierw na Sejm Ustawodawczy (1919-1922), a potem w latach 1922-1930 i 1938-1939. Z trybuny sejmowej wypowiadał się zawsze jako demokrata zwalczający dyktaturę sanacyjną. Aresztowany wraz z grupą posłów opozycyjnych w roku 1930 został osadzony w osławionej twierdzy brzeskiej, a następnie skazany w procesie brzeskim na trzy lata więzienia. W okresie pracy w Sejmie najwięcej uwagi poświęcał sprawom reformy rolnej, administracji oraz stosunku Kościoła do państwa.
Był nie tylko znanym adwokatem i wójtem wsi Chocznia (niegdyś samodzielnej obecnie wchodzącej w skład gminy Wadowice), ale również znanym pisarzem. Współpracował z czasopismami: "Przyjaciel Ludu" i "Wyzwolenie". Założył jedyne w okresie międzywojennym pismo wychodzące w Choczni przez dziesięć lat "Sztandar Chłopski".
Dr Józef Putek należał do znamienitych znawców przeszłości wsi polskiej. Opublikował szereg prac dotyczących historii chłopów. Najbardziej znane to:
- "Z dziejów wsi polskiej",
- "O zbójnickich zamkach, heretyckich zborach i oświęcimskiej Jerozolimie",
- "Miłościwi panowie i krnąbrni poddani"
Znaczącą w jego dorobku pracą są "Mroki Średniowiecza" (podtytuł: Obyczaje, przesądy, fanatyzm, okrucieństwa i ucisk społeczny w dawnej Polsce), książka postrzegana jako antyklerykalna (Putek został obłożony klątwą kościelną w 1928).
W pierwszych miesiącach wojny został aresztowany przez hitlerowców. Przeżył kaźń obozów w Oświęcimiu i Mauthausen-Gusen. Po wyzwoleniu był działaczem Stronnictwa Ludowego od 1945 do 1948 (wiceprezes NKW SL 1945-1946, prezes RN SL 1946-1948). Był członkiem Krajowej Rady Narodowej oraz Sejmu Ustawodawczego, a w latach 1947-1948 ministrem poczt i telegrafów. W 1951 został pozbawiony immunitetu poselskiego. Był więziony w latach 1950-1953. Od 1956 ponownie praktykował jako adwokat.
