Kennkarta
Z Wikipedii
Kennkarta (niem. Kennkarte) - dowód tożsamości wydawany przez władze niemieckie wszystkim nie-niemieckim mieszkańcom Generalnego Gubernatorstwa, którzy ukończyli piętnasty roku życia. W początkowych latach okupacji poświadczeniem tożsamości były polskie dowody osobiste. Dopiero na mocy rozporządzenia Hansa Franka z 26 października 1939 przewidziano obowiązkowe wydawanie okupacyjnych Kennkart. Odpowiednie zarządzenia wykonawcze pojawiły się stosunkowo późno, bo dopiero 13 czerwca 1941. Władze postanowiły rozpocząć akcję wydawania Kennkart prawdopodobnie ze względu na szerokie rozpowszechnienie się fałszywych polskich dowodów osobistych. Do końca roku 1942 nie udało się opatrzyć wszystkich w nowe dokumenty i akcję przedłużono do 1 kwietnia 1943. Ostatnie obowiązkowe Kennkarty wydano w roku 1943.
[edytuj] Procedura i wygląd
Kennkarty Polaków miały kolor szary, Żydów i Cyganów żółty; Rosjan, Ukraińców, Białorusinów, Gruzinów i Górali niebieski. Dokumenty mniejszości oznaczone były dodatkowo literami: J (Żydzi), R (Rosjanie), W (Białorusini), K (Gruzini), G (Górale), Z (Cyganie). Do wydania Kennkarty niezbędne były:
- wniosek ubiegającego się
- metryka
- dowód osobisty
- ewentualne świadectwo ślubu
- Polaków obowiązywało złożenie pod przysięgą oświadczenia o aryjskim pochodzeniu
Przy odbiorze pobierano odcisk środkowego palca obu rąk, umieszczanego na karcie rozpoznawczej. W nowych dowodach tożsamości istniała też rubryka dotycząca zawodu. W związku z tym np. artyści którzy nie zarejestrowali się w Urzędzie Propagandy wpisywali tam zawód fikcyjny (np. Jan Parandowski wpisał „biuralista”).
Dzięki temu, że w procedurę wydawania nowych dokumentów zaangażowani byli polscy urzędnicy udało się wystawić ogromną ilość fałszywek. Umożliwiało to „zalegalizowanie” nowych tożsamości członków ruchu oporu lub ukrywających się po „aryjskiej” stronie Żydów. W czasie okupacji, obok komórek AK i Delegatury specjalizujących się w fałszerstwie, działały „przedsiębiorstwa” produkcji dokumentów. Kennkarty można było zakupić na straganach i placach targowych już od 500zł. Po Warszawie krążył nawet dowcip, że pierwsza obława na Kercelaku została zorganizowana po tym jak gubernatorowi Fischerowi w czasie inspekcji zaproponowano kupno jego „własnej” Kennkarty... Gestapo w roku 1943 przewidywało, że w samej stolicy ok. 150 tys. mieszkańców posiadało fałszywe dokumenty. Podobnie Komenda Główna AK szacowała pod koniec 1942 roku, że co dziesiąty mieszkaniec posiada podrobioną Kennkartę.
[edytuj] Inne dokumenty w Generalnym Gubernatorstwie
Mocne papiery pozwalały wydostać się z łapanki, uwolnić od obowiązku robót w Niemczech. Do innych niezbędnych dokumentów mieszkańca GG należały:
- Ausweis – rodzaj legitymacji wydawanej przez zakłady pracownikom oraz członkom ich rodzin,
- Erlaubniskarte – legitymację wydawaną przez okupanta śpiewakom, muzykom, księgarzom, fotografom itp.
- Arbeitskarte – karta pracy przechowywana u pracodawcy. Bescheinigung był potwierdzeniem jej założenia.