Kotrimoksazol
Z Wikipedii
Kotrimoksazol (cotrimoxazole) - skojarzony preparat trimetoprimu z sulfametoksazolem w stosunku 1:5, o szerokim spektrum przeciwbakteryjnym.
ATC |
|
wzór chemiczny | C14H18N4O3 trtimetoprim C10H11N3O3S sulfametoksazol |
masa cząsteczkowa | 290.32 g/mol trimetoprim 253.279 g/mol sulfametoksazol |
biodostępność | ?? |
metabolizm | ?? |
czas półtrwania | 8,6-17 h trimetoprim 9-11 h sulfametoksazol |
wydalanie | głównie przez nerki |
wiązanie z białkami osocza | 50 % trimetoprim 66 % sulfametoksazol |
drogi podania | doustnie dożylnie |
Spis treści |
[edytuj] Spektrum działania
Spektrum przeciwbakteryjne:
- Enterobacteriaceae
- Vibrio cholerae
- Listeria
- Bordetella pertussis
- Haemophilus influenzae
- Staphylococcus - również MRSA
- Nocardia
- Pseudomonas cepacia
- Xanthomonas maltophilia
- paciorkowce, menigokoki, Enterococcus - niewielka aktywność
Spektrum przeciwpierwotniakowe:
- Plasmodium
- Pneumocystis carinii
[edytuj] Mechanizm działania
Sulfametoksazol - kompetycyjnie hamuje wykorzystanie kwasu p-aminobenzoesowego przez komórkę bakteryjną (jest on niezbędny do biosyntezy kwasu dihydrofoliowego), co w konsekwencji prowadzi do zahamowania jej wzrostu.
Trimetoprim - odwracalnie hamuje działanie reduktazy dihydrofolianowej (DHFR), będącej bakteryjnym enzymem uczestniczącym w przemianie kwasu dihydrofoliowego w kwas tetrahydrofoliowy.
[edytuj] Wskazania
Postać doustna:
- niepowikłane zakażenia dróg moczowych
- zapalenia ucha środkowego
- zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli
- leczenie oraz zapobieganie zapaleniu płuc wywołanemu przez Pneumocystis carinii
- zakażenia układu moczowo-płciowego
- rzeżączka
- wrzód miękki
- ziarniniak pachwinowy
- cholera
- zakażenia pałeczkami Shigella
- biegunka podróżnych
- nieżyt żołądka i jelit
- nokardioza
- toksoplazmoza
Postać dożylna:
- leczenie oraz zapobieganie zapaleniu płuc wywołanemu przez Pneumocystis carinii
- zakażenia dróg moczowych
- posocznica
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
- nokardioza
- toksoplazmoza
[edytuj] Przeciwwskazania
- nadwrażliwość na sulfonamidy, trimetoprim lub kotrimoksazol
- poważne choroby układu krwiotwórczego
- ciężka niewydolność nerek
- nie należy stosować u wcześniaków oraz przez pierwsze 3 miesiące u noworodków donoszonych
Ostrożnie u chorych:
- z ciężkim uszkodzeniem wątroby
- w podeszłym wieku
- z ciężką alergią lub astmą oskrzelową
- z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej
- z ostrą porfirią
[edytuj] Działania niepożądane
- nudności, wymioty
- osutka
- zespół Stevensa-Johnsona
- martwica toksyczno-rozpływna naskórka
- reakcje uczuleniowe na światło
- choroba surowicza
- anafilaksja
- alergiczne zapalenie mięśnia sercowego
- obrzęk naczynioruchowy
- gorączka
- zmiany w obrazie krwi:
- leukopenia
- neutropenia
- agranulocytoza
- małopłytkowość
- niedokrwistość
- methemoglobinemia
- plamica
- hemoliza
- zaburzenia czynności wątroby:
- zwiększenie aktywności aminotransferaz
- zwiększenie stężenia bilirubiny
- żółtaczka zastoinowa
- martwica wątroby
- aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
- hiperkaliemia
- hiponatremia
- upośledzenie czynności nerek
- guzkowe zapalenie okołotętnicze
- toczeń rumieniowaty układowy
- zakrzepowe zapalenie żył w miejscu podania
- kaszel
- duszność
- nacieki płucne
- utrata łaknienia
- biegunka
- kandydoza
- zapalenie języka i jamy ustnej
- rzekomobłoniaste zapalenie jelit
- zapalenie trzustki
- drgawki
- zapalenie nerwów obwodowych
- ataksja
- zawroty głowy i szumy uszne
- bóle głowy
- depresja
- halucynacje
- bóle stawowe i mięśniowe
[edytuj] Stosowanie w trakcie ciąży i karmienia
Kategoria C. Nie stosować pod koniec ciąży, ani podczas karmienia piersią.
[edytuj] Dawkowanie
Ściśle według zaleceń lekarza!
[edytuj] Preparaty
- Apo-Sulfatrim
- Bactrim
- Biseptol
- Septrin
- Two-Septol
[edytuj] Bibliografia
Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006 str. 630-631 ISBN 83-7430-060-4