Niedokrwistość

Z Wikipedii

	Niedokrwistość
(anaemia)
ICD-10:	D50-D64
D50-D64.0 {{{X.0}}}
D50-D64.1 {{{X.1}}}
D50-D64.2 {{{X.2}}}
D50-D64.3 {{{X.3}}}
D50-D64.4 {{{X.4}}}
D50-D64.5 {{{X.5}}}
D50-D64.6 {{{X.6}}}
D50-D64.7 {{{X.7}}}
D50-D64.8 {{{X.8}}}
D50-D64.9 {{{X.9}}}

Niedokrwistość, potocznie nazywana anemią (łac. anaemia) to zespół objawów chorobowych, który polega na stwierdzeniu niższych od normy wartości hemoglobiny i erytrocytów i ich następstw.

Chorobami krwi zajmuje się hematologia.

Spis treści 1 Podział niedokrwistości 2 Niedokrwistości pokrwotoczne 3 Niedokrwistości niedoborowe 3.1 Niedokrwistości z niedoboru żelaza 4 Niedokrwistości megaloblastyczne 5 Niedokrwistość hipoplastyczna 6 Niedokrwistość aplastyczna 7 Niedokrwistość hemolityczna 8 Niedokrwistości syderoblastyczne 9 Wrodzone niedokrwistości hemolityczne 10 Nabyte niedokrwistości hemolityczne 11 Hemoglobinopatie

[edytuj] Podział niedokrwistości

Niedokrwistości dzielimy na trzy grupy:

1. Niedokrwistości spowodowane utratą krwi
2. Niedokrwistości będące wynikiem upośledzonego wytwarzania erytrocytów:
   1. niedoborowe
   2. hipoplastyczne
   3. aplastyczne
   4. dysplastyczne
3. Niedokrwistości związane ze skróconym czasem życia erytrocytów
   1. zespół hemolityczny wrodzony
   2. zespół hemolityczny nabyty
   3. zespół hemolityczny mieszany

[edytuj] Niedokrwistości pokrwotoczne

Niedokrwistości pokrwotoczne dzielimy na:

• niedokrwistości pokrwotoczne ostre
• niedokrwistości pokrwotoczne przewlekłe

Objawy zależą od ilości utraconej krwi, są to przede wszystkim:

• bladość powłok skórnych
• utrata przytomności
• niskie ciśnienie krwi
• tachykardia
• bóle zamostkowe

[edytuj] Niedokrwistości niedoborowe

Są to niedokrwistości, w których do upośledzonego wytwarzania erytrocytów dochodzi z powodu niewystarczającej podaży substancji potrzebnych w procesie erytropoezy. Spośród niedokrwistości niedoborowych wyróżniamy:

• niedokrwistość z niedoboru żelaza
• niedokrwistość z niedoboru kwasu foliowego
• niedokrwistość z niedoboru witaminy B₁₂
• niedokrwistość z niedoboru miedzi

[edytuj] Niedokrwistości z niedoboru żelaza

Niedokrwistość z niedoboru żelaza (łac. anaemia sideropenica) - niedokrwistość sideropeniczna. Występuje najczęściej u niemowląt między 6-18 miesiącem życia. Przyczyną niedoboru żelaza jest niedostateczne zaopatrzenie organizmu w ten pierwiastek przy zwiększonym jego zapotrzebowaniu. Do najczęstszych przyczyn niedoboru zaliczamy:

• zmniejszone zapasy w życiu płodowym
• zaburzenia wchłaniania
• szybki rozwój

U dorosłych niedokrwistości z niedoboru żelaza mogą być skutkiem przewlekłego krwawienia, stymulującego szpik do zwiększenia tempa erytropoezy doprowadzając do wyczerpania ustrojowych zapasów żelaza. U kobiet jedną z najczęstszych przyczyn są obfite krwawienia miesięczne. U kobiet po menopauzie i u mężczyzn w piątej dekadzie życia i starszych częstą przyczyną przewlekłego krwawienia mogą być zmiany dysplastyczne w obrębie układu pokarmowego (polipy jelita grubego, nowotwór jelita grubego). Innym częstym miejscem krwawienia są owrzodzenia żołądka i dwunastnicy. Również w tym przypadku należy wykluczyć obecność zmiany o charakterze nowotworowym.

Objawy:

• bladość skóry śluzówek i spojówek
• szorstkość skóry
• zanik brodawek
• wygładzenie języka
• zajady w kącikach ust
• pieczenie w jamie ustnej i przełyku
• łamliwość włosów i paznokci
• osłabienie

[edytuj] Niedokrwistości megaloblastyczne

Występuje wtedy gdy erytrocyty są większe niż prawidłowe. Najczęstszymi przyczynami są:

• niedobór witaminy B₁₂ (kobalamina)
• niedobór kwasu foliowego

Objawy:

• bladość z odcieniem słomkowym
• duszność
• osłabienie
• zapalenie błony śluzowej żołądka
• piekący, czerwony język
• objawy neurologiczne (tylko w przypadku niedoboru witaminy B₁₂)
• mala ruchliwość

[edytuj] Niedokrwistość hipoplastyczna

[edytuj] Niedokrwistość aplastyczna

Aplazja szpiku wynika ze zwiększenia użycia (także niektórych leków) i obecności środków chemicznych oraz toksycznych w życiu człowieka. Charakteryzuje się występowaniem we krwi erytrocytów o prawidłowej budowie i zawartości hemoglobiny, lecz stopniowo w coraz mniejszej liczbie. Niedokrwistość aplastyczna spowodowana jest najczęściej naświetlaniem szpiku kostnego promieniami X lub Gamma, oraz toksycznym uszkodzeniem szpiku przez jady bakteryjne i substancje chemiczne.

Objawy:

• wybroczyny, sińce
• krwawienia z nosa, krwotoki
• czasami stany zapalne jamy ustnej lub migdałków
• podatność na infekcje

[edytuj] Niedokrwistość hemolityczna

Spowodowana jest skróceniem czasu życia erytrocytów, co powoduje zmniejszenie ich ilości w krwi. Prawidłowo etrocyt żyje 100-120 dni, w stanie hemolitycznym - ok. 50 dni. Występuje podczas nasilenia hemolizy i osłabienia zdolności kompensacyjnej szpiku.

[edytuj] Niedokrwistości syderoblastyczne

Przyczyny:

• czynniki wewnątrzkrwinkowe
  • defekty błony erytrocytów
  • defekty enzymów tych krwinek
  • zaburzenia tworzenia hemoglobiny

• czynniki zewnątrzkrwinkowe
  • obce przeciwciała
  • własne przeciwciała
  • leki
  • choroby zakaźne
  • czynniki chemiczne
  • czynniki fizyczne

Objawy:

• bladość
• duszność
• osłabienie
• żółtaczka
• powiększenie śledziony
• kamica żółciowa

[edytuj] Wrodzone niedokrwistości hemolityczne

Przyczyny:

• sferocytoza wrodzona
• owalocytoza
• hemoglobinopatia
• talasemia
• niedobór enzymów glikolitycznych
• eliptocytoza
• wrodzona żołtaczka hemolityczna

[edytuj] Nabyte niedokrwistości hemolityczne

Przyczyny:

• hemoglobinuria
• zakażenia paciorkowcem hemolizującym, gronkowcem, pneumokokami, pałeczką okrężnicy lub salmonellą
• zakażenia wirusowe (grypa typu A, mononukleoza zakaźna, wirusowe zapalenie płuc) mogą powodować powstanie zespołu hemolitycznego

[edytuj] Hemoglobinopatie

Choroby spowodowane nieprawidłową budową hemoglobiny, np. anemia sierpowata, talasemie.