Kwiedzina
Z Wikipedii
Kwiedzina | |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | kętrzyński |
Gmina | Kętrzyn |
Sołtys | Robert Borkowski |
Powierzchnia | 15 km² |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
89 |
Kod pocztowy | 11-400 |
Tablice rejestracyjne | NKE |
Kwiedzina (niem.Queden) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
[edytuj] Historia wsi
We wczesnym średniowieczu istniała tu osada pruska, po której zachowało się grodzisko zwane Zamkową Górą. Czasy historyczne wsi zaczynają się w 1343 r., gdy na 33 włókach osadzeni zostali Prusowie: Warpun, Weysnor (od tego nazwiska pochodzi przypuszczalnie nazwa wsi Wajsznory, Meirun i Bartold. Młyn wodny w Kwiedzinie założony został przez krzyżaków w 1373 r. Młyn ten przekazał Matzkemu w 1492 r. prokurator kętrzyński Jordan. Po młynie wodnym pozostał tu staw młyński na strumieniu Kwiedzianka.
W XIX w. i w pierwszych latach XX w. właścicielami Kwiedziny była rodzina v. Suchodoletz, potomkowie Samuela Suchodolskiego ze Starej Różanki. Przedstawiciele tej rodziny znani są z działalności w kętrzyńskiej loży masońskiej "Trzech bram Świątyni" ("Zu den drei Thoren des Temples"): Ferdynand von Suchodoletz (lektor loży w latach 1819-1820, (II jałmużnik w latach 1822-1823, I jałmużnik w latach 1823-1824), Oskar von Suchodoletz (strażnik loży 1851-1858). Suchodolcowie w Kwiedzinie wybudowali drewniany wiatrak typu holenderskiego, po którym nie ma śladu.
W 1913 r. właścicielem Kwiedziny był Karl Phol. Majątek ziemski w Kwiedzinie wraz z folwarkiem w Kruszewcu miał powierzchnię ogółną 503 ha. W tym czasie prowadzono tam hodowlę 185 szt bydła, w tym 36 krów, 20 szt owiec i 500 szt trzody chlewnej. W 1917 r. w Kwiedzinie było 9 budynków mieszkalnych, w których mieszkały 82 osoby.
W czasie II wojny światowej przez Kwiedzinę przebiegała trasa łacząca kwaterę główną Hitlera Wilczy Szaniec z Lotniskiem Wilamowo. Po 1945 r. majątek Kwiedzina jakiś czas funkcjonował jako PGR. W Kwiedzinie w 1970 r. było 50 mieszkańców, a w 2000 r. 34. W Kwiedzinie obecnie funkcjonują dwa gospodarstwa agroturystyczne państwa Birskich i Łabanowskich.
[edytuj] Bibliografia
- "Geschichte der Loge "Zu den drei Thoren des Temples" im Orient Rastenburg im ersten Jarhundert ihres Bestebens", 1920.
- Grenz Rudolf, "Der Kreis Rastenburg", Marburg/Lahn, 1976.
Wsie sołeckie:
Biedaszki • Czerniki • Filipówka • Gałwuny • Gnatowo • Jeżewo • Koczarki • Kruszewiec • Langanki • Linkowo • Mażany • Muławki • Nakomiady • Nowa Różanka • Nowa Wieś Kętrzyńska • Pożarki • Pręgowo • Salpik • Sławkowo • Stara Różanka • Wajsznory • Wilkowo • Wopławki
Miejscowości niesołeckie:
Biedaszki Małe • Brzeźnica • Działki • Gierłoż • Gnatowo-Kolonia • Góry • Gromki • Gryzławki • Jankowo • Karolewo • Kaskajmy • Katkajmy • Kwiedzina • Łazdoje • Marszewo • Martiany • Nowy Mikielnik • Nowy Młyn • Nowa Wieś Mała • Olchowo • Osewo • Ostry Róg • Owczarki • Owczarnia • Parcz • Poganowo • Porębek • Przeczniak • Smokowo • Stachowizna • Stadniki • Sykstyny • Trzy Lipy • Ugiertowo • Wilamowo • Windykajmy • Wólka • Wymiarki • Zalesie Kętrzyńskie