Lojban

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Lojban
Obszar	(cały świat)
Liczba mówiących	?
Ranking	?
Klasyfikacja genetyczna	Języki sztuczne •Języki logiczne ••Lojban
Pismo	łaciński
Status oficjalny
Język urzędowy	-
Regulowany przez	Logical Language Group
Kody języka
ISO 639-1	-
ISO 639-2	jbo
SIL	jbo
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata Lojbańska wersja językowa Wikipedii W Wikisłowniku: Słownik języka lojban

Lojban (IPA: [ˈloʒban]) to język sztuczny o składni opartej na zasadach logiki formalnej. Jest obecnie najpopularniejszym językiem apriorycznym.

Lojban został stworzony przez Grupę ds. Języka Logicznego (Logical Language Group, LLG; lojb. la lojbangirz) w 1987 r. na podstawie wcześniej istniejącego języka logicznego – loglanu. Przyczyną stworzenia odrębnego języka logicznego była niekompletność loglanu i objęcie go prawami autorskimi, co nakładało ograniczenia na jego używanie. Lojban jest kompletnym językiem, a jego reguły są wolno dostępne jako public domain.

Za pomocą lojbanu można jednoznacznie i precyzyjnie wyrażać nawet bardzo złożone konstrukcje logiczne – nie ma możliwości skonstruowania zdania niejednoznacznego pod względem gramatycznym. Ortografia i gramatyka lojbanu jest regularna, nie istnieją wyjątki, dzięki czemu tekst w tym języku można łatwo przetwarzać komputerowo.

[edytuj] Pisownia i fonetyka

Alfabet lojbański składa się z 26 liter: 23 liter alfabetu łacińskiego (bez h, q i w) oraz 3 dodatkowych liter (oznaczanych przez apostrof, przecinek i kropkę).

' , . a b c d e f g i j k l m n o p r s t u v x y z

Wymowa liter jest zwykle podobna do wymowy polskiej; wyjątki: c wymawia się jak polskie sz, j jak ż, x jak ch. Apostrof wymawiany jest jak dźwięczne h, kropka oznacza pauzę, a przecinek wykorzystywany jest do rozdzielania sylab w niektórych przypadkach. Wielkie litery są wykorzystywane jedynie w nazwach, do zaznaczenia akcentu wyrazowego innego niż paroksytoniczny (który jest domyślnie używany w lojbanie).

[edytuj] Gramatyka

Logo języka lojban

W lojbanie nie ma podziału na tradycyjnie wyróżniane części mowy (rzeczowniki, czasowniki, itd.). Wyrazy klasyfikuje się tu w ramach trzech kategorii:

brivla – określają relację między obiektami lub pojęciami; mogą być odpowiednikami zarówno rzeczowników, jak i czasowników
cmene – nazwy własne
cmavo – wyrazy strukturalne; zwykle nie posiadają samodzielnego znaczenia, wyrażają przede wszystkim cechy gramatyczne, ale także m.in. emocje i liczby.

Wśród brivla wyróżnia się ok. 1300 gismu, pięcioliterowych wyrazów-rdzeni, które służą za podstawę do tworzenia wyrazów złożonych – lujvo. Wszystkie brivla, z wyjątkiem niektórych słów zapożyczonych (fu'ivla), mają co najmniej pięć liter.

[edytuj] Przykładowy tekst

Fragment opowiadania Pleśń świata Bolesława Prusa.

mi pu kansa lo spatadni goi ko'a lenu diklo la'o py. Puławy .py .i mi'a zutse vi lo purdi lo ta'orstizu ni'a lo cambarda rokci noi se gacri lo mledi poi se tadju'i lemi tcecli se jikca no'u ko'a ca'o so'o nanca

ni'o mi te preti fi ledu'u zo'ekaunai te cinri ko'a le na'e dikni barna noi grusi jo'u fagyfesyska jo'u crino jo'u pelxu jo'uke pelxu joi xunre

.i ko'a catlu mi seci'o lenu senpi .i ku'i ko'a ja'e lenu berti lenu lo na'e certu no'u mi cu tavla cu co'a ciksi cusku

lu lei barna poi se viska do cu na'e jmive to'e se jinsa nagi'e girzu loi jmive .i ri noi na'eka'e se viska sepi'o lo kanla poi na se sidju cu jbena ce'o litru ce'o gletu ce'o se jbena ce'o .uenai morsi