Mandragora lekarska
Z Wikipedii
Mandragora lekarska | |
Owoce mandragory lekarskiej |
|
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Podklasa | jasnotowe |
Rząd | psiankowce |
Rodzina | psiankowate |
Rodzaj | mandragora |
Nazwa systematyczna | |
Mandragora officinarum L. |
Mandragora lekarska (ang. mandrake, Mandragora officinarum L.) - bylina śródziemnomorska należąca do rodziny psiankowatych.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Liście
- Długie, lekko karbowane.
- Kwiaty
- Zielonożółte, kielichowate o krótkich łodygach.
- Owoc
- Żółtawe jagody.
- Korzeń
- Gruby, mięsisty, brązowy, często rozwidlony.
Roślina trująca : Zawiera m.in. atropinę i alkaloidy z grupy tropanów.
[edytuj] Zastosowanie
Hodowana dla korzeni i jadalnych jagód.
- Roślina lecznicza: stosowana w produkcji środków przeciwbólowych, zwłaszcza w chorobach reumatycznych.
[edytuj] Ciekawostki
Użyta we właściwych dawkach może działać silnie erotyzująco. Przedawkowanie korzenia jest niebezpieczne z powodu podrażnienia dróg oddechowych i może łatwo doprowadzić do śmierci.
W starożytności mandragorę uważano za środek przeciwbólowy i nasenny. Spożywana w większych ilościach miała wywołać delirium, a nawet doprowadzać do szaleństwa.
Używano jej więc do ukojenia chronicznych bólów, a także przepisywano na melancholię, reumatyzm i drgawki. Jako roślina lekarska wymieniona jest już w tzw. papirusie Ebersa.
Hipokrates zalecał stosowanie małych doz nalewki dla opanowania depresji i stanów lękowych. Teofrast zalecał stosowanie na rany po zmieszaniu z mąką. Zauważył też, że jest silnym afrodyzjakiem.
Rzymianie używali mandragory jako środka znieczulającego, podając pacjentom przed operacją kawałek jej korzenia do żucia. Była także popularnym składnikiem miłosnych eliksirów, a najsilniejsze z nich miała sporządzać sama Kirke, toteż mandragorę nazywano Kirkaia, tj. roślina czarodziejkiej Kirke.
Mandragora była atrybutem bóstw podziemnych, zsyłających śmierć, takich jak Hekate, w której czarodziejskim ogrodzie rosła. Mandragora zwana była przez Greków również Apollinaris od stanów transu Pytii delfickiej, wieszczki Apollina.
W średniowieczu i później silnie zgrubiały, rozgałęziony korzeń (tzw. alrauna) tej rośliny był uważany za środek magiczny. Korzeń przypomina ludzką postać i to prawdopodobnie było źródłem przypisywanych jej magicznych mocy.
Jagody, nazywane "jabłkami miłości" były uważane za środek przeciw bezpłodności, pobudzający żądze miłosne, próżność w małych dozach i głupotę w dużych.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] W literaturze
Wzmianki na jej temat można znaleźć m.in. w:
- Odysei Homera
- Harrym Potterze Joanne Kathleen Rowling
- Sadze o Ludziach Lodu Margit Sandemo
- Chrzcie ognia Andrzeja Sapkowskiego
- Jonathanie Strange’u i panu Norrellu Susanny Clarke
- Romeo i Julii Szekspira
[edytuj] Linki zewnętrzne
O zabobonach związanych z mandragorą
Kategorie: Psiankowate • Zioła • Magia