Mehdi Frashëri
Z Wikipedii
Mehdi Frashëri ur. 1872 zm. 1963 |
|
Premier Albanii | |
Poprzednik | Pandeli Evangjeli, Ibrahim Biçaku |
Następca | Kosta Kotta, Rexhep Mitrovica |
Mehdi Frashëri (ur. 28 lutego 1872 r. w miejscowości Frashër, zm. 25 maja 1963 r. w Rzymie), polityk albański, wywodzący się z wpływowego rodu Frashërich.
Mehdi był synem Samiego Frashëri, wybitnego działacza albańskiego odrodzenia narodowego. Od 1896 r. wydawał w Stambule pismo "Kalendari kombiar" (Kalendarz narodowy), wokół którego skupiła się grupa albańskich polityków o orientacji narodowej. W późniejszym okresie Mehdi Frashëri zajmował rozmaite funkcje w administracji tureckiej, był m.in. generalnym gubernatorem Palestyny, zastępcą najwyższego komisarza w Egipcie. Po ogłoszeniu niepodległości Albanii jesienią 1912 r. współtworzył zręby państwowości kraju, uczestnicząc m.in. w międzynarodowej komisji kontrolnej ds. Albanii.
Okres I wojny światowej spędził na emigracji we Włoszech. Po powrocie do kraju zajmował rozmaite stanowiska ministerialne, reprezentował także Albanię na forum Ligi Narodów.
21 października 1935 Mehdi Frashëri został premierem rządu, popieranego przez króla Zogu I. W swoim exposé, przedstawionym w parlamencie, zobowiązał się do przeprowadzenia szeregu reform, mających uczynić z Albanii, także dzięki poprawie gospodarki, silne i nowoczesne państwo. Frashëri przyrzekł zadbać o rozszerzenie swobód obywatelskich, m.in. poprzez zniesienie cenzury. W swojej polityce opowiadał się za współpracą z Włochami, przede wszystkim gospodarczą, ale także polityczną. Niestety, gabinet ten upadł 7 listopada 1936 r., wkrótce po rozpoczęciu reform.
Mehdi Frashëri został ponownie szefem rządu (stając na czele czteroosobowej Rady Regencyjnej) w październiku 1943 r., po wygranych wyborach, które oznaczały dla kraju także zmianę orientacji z prowłoskiej na proniemiecką. W okresie tym przywrócono zawieszoną w 1939 r. konstytucję z 1928 r., ponownie wprowadzono zlikwidowaną nazwę Królestwo Albanii oraz pozbawiono korony albańskiej włoskiego króla Wiktora Emanuela III. 5 listopada 1943 tekę premiera objął Rexhep Mitrovica.
Po objęciu władzy przez komunistów w 1944 r. Mehdi Frashëri został zmuszony do emigracji z kraju. Zmarł w Rzymie.
Ismail Qemali | Myfit Libohova | Turhan Pasza Përmeti | Esad Pasza Toptani | Abdullah Rushdi | Turhan Pasza Përmeti | Sulejman Delvina | Ilias Vrioni | Pandeli Evangjeli | Hasan Prishtina | Omer Pasza Vrioni | Xhafer Ypi | Ahmed Zogu | Shefqet Verlaçi | Ilias Vrioni | Fan Noli | Ilias Vrioni | Ahmed Zogu | Kosta Kotta | Pandeli Evangjeli | Mehdi Frashëri | Kosta Kotta | Shefqet Verlaçi | Mustafa Merlika | Eqrem Libohova | Maliq Bushati | Eqrem Libohova | Ibrahim Biçaku | Mehdi Frashëri | Rexhep Mitrovica | Fiqri Dine | Enver Hodża | Mehmet Shehu | Adil Çarçani | Fatos Nano | Ylli Bufi | Vilson Ahmeti | Aleksander Meksi | Bashkim Fino | Fatos Nano | Pandeli Majko | Ilir Meta | Pandeli Majko | Fatos Nano | Sali Berisha