Nitronatryt

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Nitronatryt (nitratyn, saletra chilijska, saletra sodowa) – minerał należący do azotanów.

Nazwę utworzono od składu chemicznego minerału: łac. nitrogenium = azot, a natrium = sód. Natomiast określenie saletra (czyli azotan) pochodzi łac. sal petrae = sól skalna.

[edytuj] Właściwości

Wzór chemiczny: NaNO₃ - azotan (V) sodu
Układ krystalograficzny: trygonalny
Twardość: 1,5-2
Gęstość: 2,24-2,29
Rysa: biała
Barwa: biała, czerwonawa, żółtobrunatna
Przełam: nierówny
Połysk: szklisty
Łupliwość: doskonała względem ścian

Bardzo rzadko tworzy kryształy izometryczne, tabliczkowe, płytkowe, przyjmujące postać romboedrów. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, tworzy też naloty i wykwity. Kryształy są takie same jak kryształy kalcytu. Można sztucznie wyhodować kryształ nitratynu; do roztworu azotanu sodowego wprowadza się romboeder kalcytu w charakterze jądra. Jest higroskopijny, powinien być przechowywany w szczelnych pojemnikach.

[edytuj] Występowanie

Występuje na obszarach suchych i gorących, gdyż jest łatwo rozpuszczalny w wodzie. Powstaje w procesie odparowania, którego wynikiem są złoża solne. Występuje zwykle w towarzystwie halitu, anhydrytu, gipsu.

Miejsca występowania złóż nitronatrytu: Chile – wybrzeże i obszar pustyni Atacama (złoże ma ok. 600 km długości i kilkadziesiąt szerokości i do 2 m miąższości), Boliwia, Peru, Egipt, Indie, Kazachstan, USA.

[edytuj] Zastosowanie

służy jako nawóz mineralny
w przemyśle chemicznym, do produkcji saletry potasowej i kwasu azotowego
w przemyśle spożywczym (środek konserwujący)
w przemyśle szklarskim
służy do wyrobu materiałów wybuchowych – nitrogliceryny
jest minerałem interesującym dla kolekcjonerów

[edytuj] Bibliografia

Guillermo Gold Gormaz, Jordi Jubany Casanovas Atlas mineralogii – Wiedza i Życie, 1992, ISBN 83-85231-10-2
Jerzy Żaba Ilustrowany słownik skał i minerałów – Videograf II sp. z o.o., 2003, ISBN 8371831749
Walter Schumann Minerały świata – Wyd. Alma-Press, 2003, ISBN 83-7020-313-2
Jaroslav Bauer Skały i minerały – Wyd. Multico, 1997, ISBN 8370730507