Organizacja Państwa Watykańskiego
Z Wikipedii
Państwo Watykańskie nie stanowi części Włoch, choć jest położone w obrębie Rzymu. Dostojnik wybrany na papieża i biskupa Rzymu jest jednocześnie głową Państwa Watykańskiego. Jest też ostatnim w Europie władcą absolutnym, najwyższą władzą ustawodawczą, sądowniczą i wykonawczą.
Państwo Watykańskie zostało powołane do życia Traktatem Laterańskim z 11 lutego 1929 roku. Celem zawarcia traktatu było unormowanie pozycji międzynarodowej Stolicy Apostolskiej, która ze względu na brak terytorium nie miała wszystkich cech państwa (terytorium-ludność-władza). Państwo Watykan pełni rolę służebną wobec Stolicy Apostolskiej - jest stroną umów międzynarodowych dotyczących transportu i lotnictwa. Jest członkiem Międzynarodowej Unii Pocztowej, Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego, bije własną monetę (Euro watykańskie). Jest stroną Konwencji Haskiej z 1954 o ochronie zabytków zniszczonyh w czasie konfliktów zbrojnych, także członekiem UNESCO.
Stolica Apostolska to osobny podmiot prawa międzynarodowego (tak zwany podmiot "sui generis"). Zawiera umowy międzynarodowe, konkordaty, jest stroną Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów z 1969, konwencji genewskich z 1946, Konwencji wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych z 1961.
Watykan ma niewielu stałych obywateli. Obywatelstwo watykańskie jest natomiast czasowo przyznawane osobom, które pełnią jakieś funkcje na rzecz Stolicy Apostolskiej, jest to tzw. obywatelstwo o charakterze funkcjonalnym. W 1994 Watykan miał zaledwie 475 obywateli, z czego połowa pozostawała w służbie dyplomatycznej. 110 osób to żołnierze Gwardii Szwajcarskiej (tracący obywatelstwo z chwilą powrotu do Szwajcarii). Pozostali obywatele to kardynałowie (w służbie czynnej i emerytowani) oraz osoby świeckie i duchowne zatrudniane przez Państwo Watykańskie. Obywatele Państwa Watykańskiego są w zasadzie wolni od podatków (poza niewielkimi świadczeniami). Zgodnie z prawem międzynarodowym Państwo Watykańskie może utrzymywać wojsko, a także posiadać marynarkę wojenną i lotnictwo, jednakże z woli Pawła VI "siły zbrojne" Watykanu zostały zredukowane (w 1970) do minimum; rozwiązaniu uległa Gwardia Szlachecka, Gwardia Palatyńska i Żandarmeria Pontyfikalna (które i tak od pewnego czasu pełniły funkcje czysto reprezentacyjne).
Papież zleca zarządzanie miastem papieskiej Komisji ds. Państwa-Miasta Watykan. Jest ona złożona z pięciu kardynałów i spotyka się kilka razy w roku. Przewodniczący Komisji ma do pomocy delegata specjalnego, który zajmuje się codziennymi sprawami miasta. Delegatowi specjalnemu podlega Sekretarz Generalny i cztery główne zarządy: Muzeów i Galerii, Służb Technicznych, Służb Ekonomicznych i Służb Sanitarnych. On też jest zwierzchnikiem Obserwatorium Astronomicznego, Dyrekcji Rezydencji Papieskiej i Dyrekcji Studiów Archeologicznych. Sekretarz Generalny sprawuje też władzę nad 10 instytucjami, w tym: biurem prawnym, biurem personalnym, biurem obrachunkowym, biurem poczty i telegrafu, archiwami państwowymi, wydziałałem ds. policji, biurem informacji turystycznej. Watykan ma 100-osobową służbę medyczną, aptekę, powołaną w 1941straż pożarną i 120-osobowy oddział żandarmerii, która troszczy się m.in. o bezpieczeństwo pielgrzymów przybywających do Rzymu.
[edytuj] Ważne terminy związane z funkcjonowaniem Stolicy Apostolskiej
Kuria Rzymska, Kolegium Biskupów, sobór, synod, Kolegium Kardynalskie, konsystorz, konklawe, Sygnatura Apostolska, kongregacja, rada papieska, dykasteria, prefekt, konsultor, Sekretariat Stanu
