Pachyrinozaur
Z Wikipedii
|
Ta strona wymaga wstawienia tabelki, która przedstawia systematykę opisanego taksonu. |
Pachyrinozaur (Pachyrhinosaurus canadensis Sternberg, 1950), to późnokredowy ceratops z Ameryki Północnej. Pierwsze jego skamieniałości odkrył w Albercie (Kanada) w 1946, a nazwał w 1950, Charles Mortram Sternberg (1885 – 1981), amerykański paleontolog i kolekcjoner skamieniałości, który wsławił się odkryciem i opisaniem także skamieniałości: Brachylophosaurus, Parksosaurus i Edmontonia. Nawiasem mówiąc, jego ojciec, Charles Hazelius Sternberg (1850 – 1943; w czasie słynnych "wojen o kości" w obozie Cope'a), jak i dwaj bracia (George i Levi), również odnieśli sukces na polu dinozaurologii. W sumie z terenów Alberty i Alaski, znanych jest obecnie 12 fragmentarycznych czaszek i sporo elementów szkieletu postkranialnego (pozaczaszkowego), jednak większość materiału trafiła do opracowaniu dopiero w latach 80. XX wieku, lub później - stąd dotychczasowo powolny postęp w poznawaniu tego dinozaura.
Pachyrinozaur mierzył od 5,5 do 7 metrów, a jego masę szacuje się na 2 - 4 ton. Był, podobnie jak inne ceratopsy, gatunkiem roślinożernym, a jego najbliższym krewnym jest Achelousaurus. Początkowo wydawało się, że pachyrinozaur był bezrogim dinozaurem z krótką kryzą, jednak znaleziska z 1987 roku wskazują, że na środku kryzy miał prawdopodobnie od jednego do trzech prostych różków, a kościana wypukłość między oczami była w rzeczywistości podstawą dużego rogu nosowego. Wydaje się, że kształt i wielkość kryzy były cechami indywidualnymi i być może zależnymi od wieku i płci osobnika.
W roku 1972 Al Lakusta odkrył w Albercie nagromadzenie szczątków pachyrinozaura, skamieniałości skończono wydobywać dopiero pod koniec lat 80. Okazało się, że na jednym metrze kwadratowym znajdowało się aż do 100 kości! W sumie wydobyto 14 czaszek i 3,5 tysiąca innych elementów kostnych. Ten masowy grób wskazuje na to, że prawdopodobnie dinozaury te żyły stadnie i zostały zaskoczone przez powódź. Obecność kilku grup wiekowych zdaje się zaś wskazywać na pewien rodzaj opieki nad potomstwem. Nierozstrzygniętym jest, czy skamieniałości z masowego grobu należą do Pachyrhinosaurus canadensis, czy też do jakiegoś nowego gatunku.
Spis treści |
[edytuj] Klasyfikacja
- Dinosauria
- Ornithischia
- Marginocephalia
- Ceratopsia
- Ceratopsidae
- Centrosaurinae
- Pachyrhinosaurini
- Pachyrhinosaurus Sternberg, 1950
[edytuj] Długość
5,5-7 m
[edytuj] Masa
2-4 t
[edytuj] Lokalizacja
Alaska (USA), Alberta (Kanada)
[edytuj] Czas
późna kreda: mastrycht (70,6 - 65,5 mln lat temu)
