Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Web Analytics
Cookie Policy Terms and Conditions Park Narodowy Yosemite - Wikipedia, wolna encyklopedia

Park Narodowy Yosemite

Z Wikipedii

Park Narodowy Yosemite
Yosemite National Park
Położenie Kalifornia, USA
Data utworzenia 1890
Powierzchnia 3 081,00 km²
Liczba odwiedzających rocznie 3280911 (2004)
Siedziba Yosemite, Kalifornia
Oficjalna strona Parku
Położenie na mapie Polski
Symbol parku: Half Dome
Symbol parku: Half Dome

Park Narodowy Yosemite (ang. Yosemite National Park) - park narodowy położony w USA, w środkowej Kalifornii, na zachodnich zboczach gór Sierra Nevada. W ramach parku leży Yosemite Valley (Dolina Yosemite).

Spis treści

[edytuj] Podstawowe wiadomości

  • powierzchnia - 3081 km2
  • najwyższy szczyt Mount Lyell (3997 m n.p.m.)
  • główne jeziora - Eleanor, Tenaya, Mirror, Merced
  • główna rzeka - Merced
  • liczba turystów zwiedzających park - ponad 3 mln rocznie
  • lokalizacja - 3,5 godziny jazdy samochodem od San Francisco

[edytuj] Historia

Jezioro Tenaya w Parku Narodowym Yosemite
Jezioro Tenaya w Parku Narodowym Yosemite

Dolina Yosemite była od wieków domem Indian Miwok i Pajutów, którzy żyli tam w spokoju do chwili wybuchu gorączki złota w Kalifornii. Nazwa Yosemite pochodzi najprawdopodobniej od indiańskiego słowa Yohhe'meti lub Yos.s.e'meti, które było nazwą plemienia Indian zamieszkujących dolinę Yosemite. Yosemite dosłownie oznacza “ci, którzy zabijali” (Yos: “zabijać,” litera e: “którzy” oraz -meti: przyrostek wskazujący liczbę mnogą).

Uważa się, że pierwszymi białymi, którzy ujrzeli dolinę Yosemite z góry, nie wkraczając do niej, byli traperzy pod wodzą Josepha Reddeforda Walkera. Było to w 1833 roku. Prawdopodobnie patrzyli oni ze szczytu wodospadów Yosemite. Rok 1851 uważany jest za rok, w którym w Dolinie Yosemite po raz pierwszy postawił nogę biały człowiek. Wkrótce też miejsce to stało się sławne, ściągając malarzy i miłośników przyrody. W 1864, na skutek nacisków ze strony ówczesnych obrońców przyrody, prezydent Abraham Lincoln podpisał ustawę zapewniającą stanową ochronę dolinie Yosemite i lasom gigantycznych sekwoi, położonym na południe od niej. Nieco później, bo w 1890 roku, zaangażowanie amerykańskiego przyrodnika Johna Muira doprowadziło ostatecznie do ogłoszenia Yosemite drugim z kolei parkiem narodowym w Stanach Zjednoczonych (po Yellowstone). Z parkiem tym wiąże się osoba Galena Clarka, który uchodzi za jednego z odkrywców gigantycznego lasu położonego u gór Sierra Nevada.

[edytuj] Geologia

Wodospad Yosemite
Wodospad Yosemite

Dolina Yosemite jest najbardziej klasycznym przykładem U-kształtnej doliny polodowcowej, a jej współczesny wygląd wynikiem ruchów górotwórczych, erozji wodnej i miażdżącej siły lodowców.

  • powstanie gór Sierra Nevada
  • erozja wodna prowadzi do powstania płytkich koryt rzecznych
  • spływające lodowce pogłębiają koryta (1 mln - 30 tys. lat temu)

Naturalne kaniony gór Sierra zostały w epoce lodowcowej pogłębione i poszerzone przez lodowce. Potężne masy lodu z łatwością kruszyły granitowe, osłabione pęknięciami skały, pozostawiając nietknięte ściany o mocniejszej budowie. Lodowiec posuwający się potokiem Merced pozostawił nietknięte ściany, z których spadają w dół wody wodospadu Nevada oraz Vernal. Kanion potoku Yosemite jest typową "doliną wiszącą". Lodowiec, który go wyrzeźbił, był o wiele mniejszy od lodowca Merced, który wyciął leżącą 600 m niżej dolinę. Potok Yosemite płynie zatem doliną wiszącą, skąd spada w dolinę Yosemite przepięknym, trójkaskadowym wodospadem o takiej samej nazwie jak dolina (zdjęcie), o wysokości 740 m, co stawia go na 6. miejscu na świecie. W wyniku działania lodu, który pozostawił w nienaruszonym kształcie ich najtwardsze partie, powstały: Cathedral Rocks, El Capitan (1095 m) i Half Dome. Uformowanie wiszących dolin przyczyniło się do powstania wielu wodospadów.

[edytuj] Flora Yosemite

Na południu parku znajduje się Mariposa Grove słynący z mamutowców olbrzymich, zwanych potocznie sekwojami. Najsłynniejszy okaz sekwoi w Yosemite to "Grizzly Giant", liczący 2700 lat. Jest on wysoki na 65 metrów, a jego średnica u podstawy liczy 9 metrów. W parku występuje osiem gatunków sosny, w tym

a także inne drzewa, z których warto wymienić:

  • cedrzyniec kalifornijski
  • dąb czarny

[edytuj] Fauna Yosemite

[edytuj] Galeria

Half Dome
Half Dome

[edytuj] Zobacz też

Commons

[edytuj] Linki zewnętrzne


Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu