Pieczarki
Z Wikipedii
Współrzędne: 54°06' N 021°48' E
Pieczarki | |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | węgorzewski |
Gmina | Pozezdrze |
Powierzchnia | 9,25 (obręb geodezyjny) km² |
Położenie | 54° 6' N 21° 48' E |
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
ok. 200 osób |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
87 |
Kod pocztowy | 11-610 Pozezdrze |
Tablice rejestracyjne | NWE |
Strona internetowa wsi | |
Położenie na mapie Polski
|
Pieczarki – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w południowej części powiatu węgorzewskiego, w gminie Pozezdrze nad jeziorem Dgał Wielki. W pobliżu miejscowości znajdują się inne jeziora: Dargin (część kompleksu jeziora Mamry), Skarż Wielki z zatoką Skarż Mały, Dgał Mały i Warniak. Wieś leży 8 km na północ od Giżycka, wzdłuż drogi powiatowej nr 142 łączącej Pozezdrze przez Świdry z Giżyckiem. Miejscowość jest siedzibą sołectwa. We wsi znajduje się Doświadczalny Ośrodek Zarybieniowy "Dgał" oraz ośrodek wakacyjny Pałacu Młodzieży w Warszawie.
Spis treści |
[edytuj] Przynależność administracyjna
1957-1975 - województwo olsztyńskie - powiat węgorzewski - gmina Pozezdrze
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego, gminy wiejskiej Pozezdrze.
1 stycznia 1999 - 31 grudnia 2001 - powiat giżycki - gmina wiejska Pozezdrze.
Od 1 stycznia 2002 - powiat węgorzewski - gmina wiejska ozezdrze.
We wsi powstała inicjatywa mieszkańców o przyłączenie wsi do gminy Giżycko.
[edytuj] Historia
Na terenie obecnej wsi w XV wieku istniał młyn oraz huta żelaza, wykorzystująca okoliczne pokłady rudy darniowej. W 1481 roku młyn i hutę nabył od Marcina Leckiego wraz z jedną włóką i czterema morgami na prawie magdeburskim niejaki Jan Pieczarka, który założył w tym miejscu wieś. 16 kwietnia 1529 roku książę Albrecht nadał mieszkańcom wsi 30 włók, z czego sołtysowi Janowi trzy. W XVI wieku nazywano wieś raz Pieczarkami (Pietzarken), drugi raz Gehlingen od nazwiska Prusaka, który był tu smolarzem i rybakiem, w końcu jednak polska nazwa wyparła staropruską. Był to dowód, że wieś uległa całkowitej polonizacji. W 1540 roku we wsi mieszkał sołtys, młynarz, dwudziestu chłopów czynszowych i jeden zagrodnik. W 1710 roku zmarło tu na dżumę 108 osób. Pieczarki były wsią królewską, jej mieszkańcy płacili czynsz i odrabiali robociznę na rzecz majątku domeny państwowej w Węgorzewie. Według spisu z 1858 roku wieś posiadała obszar 42 włók i zamieszkana była przez 398 osób. W roku 1939 miała 431 mieszkańców. Już w latach 1760, 1765, 1766 i 1774 mieszkańcy Pieczarek ubiegali się o założenie szkoły. Otrzymali ją w 1787 roku. W roku 1853 uczęszczało do niej 74 dzieci, spośród których 55 znało tylko język polski. W 1935 roku była to szkoła dwuklasowa, miała dwa etaty nauczycielskie i 93 uczniów. W 1931 roku urzędową nazwę wsi zmieniono z Pietzarken na Bergensee. Nazwę Pieczarki przywróciła po wojnie Komisja Ustalania Nazw Miejscowych.
na podst. książki: "Węgorzewo - z dziejów miasta i powiatu" Andrzej Wakar i Bohdan Wilamowski, Pojezierze 1968.
[edytuj] Historyczne nazwy wsi
- Gehlingen (1529)
- Piezarken (1627)
- Pietzarken (1930)
- Bergensee (1932).
[edytuj] Obiekty historyczne
Obelisk z kamienia polnego w centrum wsi poświęcony ofiarom bitwy nad jeziorami mazurskimi 8-9 września 1914 roku. Na tablicy znajduje się na górze napis:
Den Heldentod
fürs Vaterland fanden
im Weltkrieg 1914/18
aus Gem. Pietzarken
zaś poniżej wymienione są 32 nazwiska i imiona poległych. Po drugiej stronie pomnika znajduje się hasło:
Ehre dem Volke das seine Gefallenen ehret!
oraz marmurowa tablica upamiętniająca ofiary II wojny światowej.
Cmentarz żołnierzy poległych w czasie I wojny światowej (przy drodze gruntowej prowadzącej z Pieczarek do jeziora Skarż i Nowego Harszu)
Wiejski cmentarz dawnych mieszkańców wsi nad jezorem Dgał Wielki. Znajdują się tam żeliwne krzyże na których widnieją mazurskie nazwiska: Lalla, Peikowsky, Rumey.
Stare zabudowania wiejskie (chałupy, budynki gospodarcze).
Ślady staropruskiej osady na dawnej sztucznej wyspie usypanej na śródjeziornej płyciźnie jeziora Dgał Wielki połączonej z lądem drewnianym pomostem.
[edytuj] Obiekty współczesne
Doświadczalny Ośrodek Zarybieniowy "Dgał" należący do Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie. Obiekt modernizowano przy udziale środków ekofunduszu. Ośrodek leży na północy wsi nad jeziorem Dgał Wielki. Akwen ten wraz ze śródleśnymi jeziorkami Dgał Mały i Warniak jest jeziorem hodowlanym, w którym obowiązuje zakaz połowu ryb i kąpieli. Jeziorem dostępnym turystom jest Dargin - środkowa część Mamr.
Nad Darginem znajduje się ośrodek warszawskiego Pałacu Młodzieży, oraz dwa ogólnodostępne pola biwakowe. Wszystkie te obiekty, mimo powszechnie uznawanej przynależności do Pieczarek, znajdują się w obrębie geodezyjnym Harsz.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne: