Praptak
Z Wikipedii
Praptak | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ptaki |
Podgromada | praptaki |
Rząd | Archaeopterygiformes |
Rodzina | Archaeopterygidae |
Rodzaj | Archaeopteryx |
Gatunek | praptak |
Nazwa systematyczna | |
Archaeopteryx lithographica | |
(Gmelin, 1789) |
Praptak (Archaeopteryx lithographica) – kopalny gatunek ptaka. Żył przed 150 milionami lat. Gatunek znany jest z sześciu skamielin znalezionych w litograficznych (lithographica) łupkach jurajskich w okolicach miejscowości Solnhofen w Bawarii odkrywanych kolejno w latach 1855 (rozpoznany dopiero w 1970), 1860 (tylko pióro), 1861, 1876, 1951 (rozpoznany w 1970) 1955 oraz 1987 (przy czym ten szkielet bywa niekiedy opisywany jako przedstawiciel osobnego rodzaju - Wellnhoferia grandis). Pomimo licznych sporów na temat przynależności gatunku, jest on tradycyjnie zaliczany do gromady ptaków. Szkielety które niegdyś opisywano jako osobne gatunki z rodzaju Archaeopteryx (A. crassipes, A. macrura, A. oweni, A. recurva i A. siemensii) zalicza się obecnie do jednego gatunku A. lithographica. Jedynie szkielet znaleziony w 1987 uznaje się za oddzielny gatunek Archaeopteryx bavarica.
- Przybliżone rozmiary
- długość ok. 45 cm
masa ok. 300g
W budowie praptaka można spotkać zarówno cechy ptasie jak i gadzie:
Cechy gadzie | Cechy ptasie |
dobrze ukształtowane, mocne, spiczaste zęby w obu szczękach | ciało pokryte piórami (obecne też u niektórych dinozaurów) |
amficeliczne (tzn. dwuwklęsłe) kręgi | lotki zróżnicowane na pierwszo i drugorzędowe |
bardzo długi ogon złożony z 20 ruchomych kręgów | obojczyki połączone w widełki |
niezrośnięte kości śródręcza i trzech palców, zakończone pazurami (współcześnie pisklęta hoacyna mają dwa wolne, chwytne pazury) | kości łonowe wysmukłe i skierowane w tył |
żebra bez wyrostków haczykowatych | obecność długiej kości skokowej |
żebra brzuszne | kości pneumatyczne |
nie zrośnięte piszczel i strzałkę | |
mózg o wydłużonych, prostych w budowie półkulach i niewielkim móżdżkiem |
[edytuj] Ciekawostki
Ponowne przebadanie szkieletu wykazało że Archaeopteryx miał lotki na tylnych nogach,jak Microraptor gui.