Bawaria

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Bawaria


Herb Bawarii	Flaga zwykła i urzędowa Bawarii

Pełna nazwa
kraju związkowego (niem.)

Freistaat Bayern

Stolica kraju związkowego

Monachium

ISO 3166-2:

DE-BY

Hymn kraju związkowego

Gott mit dir du Land der Bayern!

Powierzchnia

70 533 km²

Ludność

12 464 997 mieszk.
(30 września 2005)

Gęstość zaludnienia

177 mieszk./km²

Szczegółowy podział administracyjny
rejencje		7
(Dolna Bawaria, Górna Bawaria, Górny Palatynat, Dolna Frankonia, Środkowa Frankonia, Górna Frankonia, Szwabia)
powiaty	miasta na prawach powiatu	25
powiaty	powiaty ziemskie	71

gminy		2056

Premier

Partia rządząca

Skład landtagu:

124

Ostatnie wybory

Najbliższe wybory

Liczba posłów do
Rady Federalnej

Zadłużenie publiczne kraju

21,24 miliardów €
(2004)

Zadłużenie publiczne
w przeliczeniu na mieszkańca

1708 €
(2004)

oficjalna strona: www.bayern.de

Na tę stronę wskazuje przekierowanie z Bayern. Zobacz też: Bayern Monachium.

Bawaria (niem. Bayern, baw. Baiarn) to najdalej położony na południe kraj związkowy w Niemczech o największej powierzchni .

[edytuj] Informacje ogólne

stolica: Monachium
liczba mieszkańców: 12 464 997 (30 września 2005)
powierzchnia: 70 549,44 km²
język: niemiecki, bawarski, szwabski, wschodnio i reńskofrankoński, turyngyjski
produkt krajowy brutto: 385 miliardów dolarów
ważniejsze miasta: Monachium, Norymberga, Augsburg, Regensburg, Würzburg, Ingolstadt, Fürth i Erlangen
klimat: umiarkowany przejściowy, między morskim a kontynentalnym; w Alpach górski
- Średnie temperatury: od -5 do 1°C w zimie, od 12 do 23°C w lecie
- Opady: od 800 do 1 000 mm rocznie, od 2 000 do 2 500 mm rocznie (w Alpach Bawarskich)

[edytuj] Geografia

Bawaria graniczy z Austrią, Czechami oraz krajami związkowymi Badenią-Wirtembergią, Hesją, Turyngią oraz Saksonią.

Rzeki: Altmühl, Alz, Amper, Dunaj, Fänkische Salle, Iller, Inn, Isen, Izara, Lech, Men, Mindel, Naab, Paar, Pegnitz, Regen, Regnitz, Rott, Vils, Wertach

Kanały: Men-Dunaj

Jeziora: Ammer, Bodeńskie, Chiem, Starnbgerger

Ważniejsze wzniesienia: Nebelhorn (2224 m), Zugspitze (2963 m), Watzman (2714 m), Grosser Arber (1457 m)

[edytuj] Podział administracyjny

Siedem okręgów regencyjnych (Regierungsbezirke): Dolna Frankonia (Würzburg), Górna Frankonia (Bayreuth), Środkowa Frankonia (Ansbach), Szwabia (Augsburg), Górny Palatynat (Ratyzbona), Górna Bawaria (Monachium) i Dolna Bawaria (Landshut). Mieszkańcy każdego z tych regionów posiadają nieco odrębną kulturę i rozpoznawalny akcent językowy.

[edytuj] Rolnictwo i przemysł

Bawaria jest najbogatszym regionem współczesnych Niemiec. Wysoko rozwinięty jest tam przemysł elektroniczny, maszynowy (w tym samochodowy), lotniczy, włókienniczy, rafineryjny (ropa dostarczana jest rurociągami z portów Morza Śródziemnego).

Nazwa znanego producenta samochodów - BMW - znaczy "Bawarska Fabryka Silników" (Bayerische Motoren Werke).

Inne znane firmy z Bawarii: Siemens, Audi (samochody osobowe), MAN (autobusy i samochody ciężarowe), MTU (silniki lotnicze i czołgowe), EADS (europejski koncern militarny i lotniczy), o2 Germany (operator komórkowy), HypoVereinsbank (między innymi większościowy udziałowiec polskiego BPH), Munich RE (jedna z dwóch największych firm reasekuracyjnych na świecie), PREMIERE (niemiecka płatna telewizja), Sat1ProSieben (koncern medialny). Bawaria nazywana jest również doliną krzemową Niemiec.

Wysoko rozwinięte i wydajne jest też bawarskie rolnictwo. Bawaria szczyci się największą w Niemczech produkcją mleka, serów i wyrobów mleczarskich.

Na terenie Bawarii znajdują się 3 elektrownie atomowe: Isar 1 i Isar 2, Grafenrheinfeld, Gundremmingen. W miejscowości Garching (15km na północ od Monachium) znajduje się reaktor badawczy.

[edytuj] Kultura i sport

Religia

Bawaria jest krajem o tradycji katolickiej. W Altötting znajduje się jedno z najważniejszych w Europie sanktuariów kultu maryjnego. Z miejscowości Marktl am Inn w południowo-wschodniej Bawarii pochodzi Papież Benedykt XVI.

Zabytki

rezydencja biskupów Würzburga (od 1981 na liscie światowego dziedzictwa kultury UNESCO)
stare miasto w Ratyzbonie (od 2006 na liscie światowego dziedzictwa kultury UNESCO)
katedra w Bambergu
kociół NMP w Monachium
barokowy pałac Nymphenburg w Monachium
pałac królewski w Monachium
zamek w Norymberdze
zamek Trausnitz w Landshut
zamki Ludwika II: Neuschwanstein, Linderhof i Herrenchiemsee

Muzea

Stara Pinakoteka w Monachium - malarstwo światowe XIV-XVIII wieku
Nowa Pinakoteka w Monachium - malarstwo światowe XIX i XX wiek
Muzeum Niemieckie w Monachium - największe muzeum przyrodniczo-techniczne świata

Uniwersytety

Sport

W Bawarii znajdują się znane ośrodki sportów zimowych - Garmisch-Partenkirchen (olimpiada zimowa w 1936 roku), Berchtesgaden, Oberstdorf - oraz wodnych.
FC Bayern Monachium to najbardziej utytułowany niemiecki klub piłkarski.

Znani Bawarczycy

papież Benedykt XVI (Joseph Ratzinger)
piosenkarze: Daniel Küblböck, Maximilian Schlichter
malarze Hans Holbein starszy, Albrecht Dürer, Lucas Cranach, Franz Marc
kompozytorzy Orlando di Lasso, Christoph Willibald Gluck, Richard Wagner, Richard Strauss, Carl Orff
pisarze Thomas Mann i Bertolt Brecht
naukowcy - laureaci nagród Nobla Konrad Lorenz i Wilhelm Röntgen
reżyserzy - Werner Herzog, Rainer Werner Fassbinder
piłkarze - Franz Beckenbauer

Słynny festiwal piwa Oktoberfest odbywa się we wrześniu (od 1811 roku) i jest największym festiwalem tego typu na świecie. Początek imprezy jest wyznaczany na dwa tygodnie przed pierwszą niedzielą października, a festiwal trwa dwa tygodnie (dokładnie od piątku do niedzieli czyli 17 dni).

[edytuj] Historia Bawarii

W VI wieku obecna Bawaria wchodziła w obszar państwa plemiennego Bawarów. Od 788 r. znajdowała się w granicach państwa Franków. Następnie w Rzeszy Niemieckiej. Od 1180 do 1918 Bawaria była rządzona przez członków dynastii Wittelsbachów, którzy od 1623 r. byli elektorami. W 1806 stała się królestwem. W 1815 do Bawarii włączono Palatynat Reński. Od 1818 r. Bawaria stała się monarchią konstytucyjną. W 1871 r. została włączona do cesarstwa niemieckiego, z zachowaniem odrębności, które zlikwidowano w 1919 r. W tym samym roku doszło do krótkotrwałego powołania Bawarskiej Republiki Rad. W 1949 r. weszła w skład Republiki Federalnej Niemiec. We wrześniu 2006 roku tuż przed pielgrzymką do Niemiec, papież Benedykt XVI użył określenia Państwo Wielka Bawaria.