Radomierz (województwo dolnośląskie)
Z Wikipedii
| Radomierz | |
| Województwo | dolnośląskie |
| Powiat | jeleniogórski |
| Gmina | Janowice Wielkie |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
75 |
| Tablice rejestracyjne | DJE |
Radomierz – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jeleniogórskim, w gminie Janowice Wielkie, w Górach Kaczawskich w Sudetach Zachodnich.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie jeleniogórskim.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Duża wieś łańcuchowa ciągnąca się na przestrzeni 2,2 km wzdłuż górnego biegu Radomierki od Kotliny Jeleniogórskiej po Przełęcz Radomierską w Górach Kaczawskich.
[edytuj] Historia
Wzmiankowana była w 1305 roku jako Sifridi villa. Jej dzieje są słabo udokumentowane. Początkowo była to wieś rycerska. Na przełomie XV i XVI w. we wsi wzniesiono murowany kościół, który wkrótce został przejęty przez ewangelików. Za zmianę wyznania mieszkańcy zostali dotkliwie ukarani podczas wojny trzydziestoletniej – najpierw przez kwaterujący we wsi pododdział rotmistrza Dehna, a w 1632 r. przez niesławnej pamięci Polaków spod znaków pułkownika Lisowskiego. Opisał to w swoim dzienniku w czasie od 1625 do 1654 (w tym okresie miejscowi ewangelicy należeli do parafii w Janowicach Wielkich) Jeremias Ullmann. Bydło zabierano z chlewów, zboże skarmiano, kazano płacić ogromne sumy na rzecz wojska. Zdzierano dachy wykorzystując je jako słomę obozową. Drzwi i okna palono w obozowych ogniskach. Ludzie musieli ciągle uciekać i miesiącami przebywać w lesie. Także duchowni ewangeliccy chowali się w lesie. Opatrywali chorych, chrzcili dzieci (mówi o tym ciechanowicka gazeta kościelna). Umierającym czynili ostatnią posługę podając im Ciało Pańskie. Umarłych odprowadzali nocą na cmentarz. Mimo to ewangelicy się nie poddali i mimo iż w połowie XVII w. władze przekazały kościół parafialny katolikom, został on jedynie filią parafii w Miedziance, a w 1849 r. został rozebrany z wyjątkiem wieży przekształconej w dzwonnicę.
[edytuj] Zabytki
Murowany kościół ewangelicki z lat 1748-1750 charakteryzuje się dość typową dla śląskich kościołów ewangelickich tego okresu konstrukcją założoną na planie wydłużonego ośmioboku (lub prostokąta ze ściętymi narożami) przykrytą łamanym dachem wielopołaciowym. Elewacje dzielone lizenami w tynku ze stosunkowo wysoko umieszczonymi oknami o wykroju koszowo-uszakowatym w fantazyjnych kamiennych opaskach. Portale o podobnym kształcie z naczółkami, pod którymi są ozdoby o charakterze dekoracji sztukatorskiej. W 1804 r. kościół wzbogacił się o kwadratową sygnaturkę z prześwitem, zwieńczoną hełmem iglicowym. Sygnaturka i górna część dachu kryte są blachą, a część dolna dachu dachówką.
Jeszcze niedawno w opisach radomierskiego kościoła podawano, że wnętrze przekryte jest drewnianym, pozornym sklepieniem kolebkowym wspartym na słupach podtrzymujących 2-kondygnacyjne drewniane empory. Dzisiaj po emporach nie pozostał już żaden ślad. Nie widać również sklepienia pozornego, gdyż zasłania je strop podwieszany. Wyposażenie wnętrza jest skromne: XIX-wieczny drewniany, polichromowany ołtarz, klasycystyczna drewniana, polichromowana chrzcielnica i 2 szklane żyrandole z końca XIX w. Na uwagę zasługują 16-głosowe organy z ok. 1800 r. ze świdnickiej firmy Schlag und Söhnen.
Obecnie kościół pełni funkcję kościoła parafialnego pw. MB Różańcowej dla miejscowej parafii rzymskokatolickiej.
