Szpanowscy
Z Wikipedii
Szpanowski - polskie nazwisko utworzone od nazwy miejscowości Szpanów na Wołyniu (dzisiaj Ukraina). Nazwisko to nosili członkowie historycznego rodu Czapliców. Wśród nich wymienić można:
- Kadian Czaplic Szpanowski (zm. po 1528 r.) - syn Iwana, prawosławny ziemianin wołyński, sympatyk antytrynitaryzmu
- Teodor (Fiodor) Czaplic Szpanowski (zm. w 1611 r.) - syn Kadiana, sędzia ziemski łucki, z bratem Piotrem (Iwanem) podzielił się dobrami szpanowskimi, chociaż sam był wyznania prawosławnego posłał synów na ariańską Akademię Rakowską
- Jan Czaplic Szpanowski (zm. w 1604 r.) - syn Piotra, arianin, wojski łucki, kasztelan kijowski, w 1599 r. wybrany przez protestanckich Senatorów na obrońcę praw politycznych dysydentów
- Jerzy Czaplic Szpanowski (zm. w 1649 r.) - arianin, syn Teodora (Fiodora), pan na Kisielinie i Dmitrowcach, założyciel wspólnoty ariańskiej w Kisielinie, brał udział w elekcji Michała Korybuta Wiśniowieckiego na króla Polski
- Marcin Czaplic Szpanowski (zm. 1637 r.) - arianin, syn Teodora (Fiodora), pan na Hłupaninie, założyciel wspólnoty ariańskiej w Beresku, poseł na sejm, brał udział w elekcji Michała Korybuta Wiśniowieckiego na króla Polski
- Aleksander Czaplic Szpanowski (zm. 1664 r.) - syn Jerzego, arianin, protektor wspólnoty ariańskiej w Kisielinie, wygnany ok. 1660 r. do Prus Książęcych
- Józef Czaplic Szpanowski (zm. 1655 r.) - syn Mikołaja Czaplica, władyka (prawosławny biskup) łucki i ostrogski zatwierdzony na stanowisku przez króla Jana Kazimierza
Nazwisko "Szpanowski" występuje w spisach adresowych XIX-wiecznej Warszawy.
Z początku XX w. znany jest:
- Franciszek Szpanowski (ur. 1892?) - w 1926 r. muzyk Radiowej Orkiestry Symfonicznej w Berlinie (niem. Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin).
W końcu lat 90. XX w. znanych było w Polsce ponad 120 osób noszących to nazwisko (najwięcej w byłym województwie toruńskim i olsztyńskim na terenach należących obecnie do województwa warmińsko-mazurskiego) i w obecnym powiecie sierpeckim w woj. mazowieckim.
[edytuj] Bibliografia
- Polski Słownik Biograficzny, hasła: Czaplic Szpanowski Jan, Czaplic Szpanowski Jerzy, Czaplic Szpanowski Józef, Czaplic Szpanowski Kadjan, Czaplic Szpanowski Marcin, Czaplic Szpanowski Teodor, t. IV, ss. 170-172, 1938.
- Marzena Liedke, Mieszane związki małżeńskie a polonizacja możnych Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI w., w: Białoruskie Zeszyty Historyczne Nr 7, Białystok 1997
- Marzena Liedke, Szlachta ruska Wielkiego Księstwa Litewskiego a reformacja, w: Białoruskie Zeszyty Historyczne Nr 18, Białystok 2002