Tupac Shakur
Z Wikipedii
Tupac Amaru Shakur | |
Policyjne zdjęcie z 1995 r. |
|
Urodzony | 16 czerwca 1971 Nowy Jork, USA |
Zmarł | 13 września 1996 Las Vegas, USA |
Tupac Amaru Shakur, pseudonimy 2 Pac, 2Pac, MC New York oraz przybrany przed śmiercią Makaveli (od włoskiego pisarza i filozofa Niccolò Machiavellego) (ur. 16 czerwca 1971, zm. 13 września 1996) – raper, poeta, aktor i aktywista społeczny z zachodniego wybrzeża Ameryki. Urodził się w Nowym Jorku na Brooklynie. W oficjalnych dokumentach został zapisany jako Lesane Parish Crooks. Dopiero gdy jego matka Alice Faye Williams (po ślubie Afeni Shakur) poślubiła Lumumba Abdul Shakura, otrzymał nowe imię Tupac Amaru.
Spis treści[ukryj] |
[edytuj] Biografia
[edytuj] Dzieciństwo
Tupac Shakur już jako dziecko przejawiał talent artystyczny. Matka zapisała go do The 127th Street Ensemble, grupy teatralnej, gdzie jako 12-latek zadebiutował na scenie (1983). Trzy lata późnej, w czerwcu 1986 roku, Shakurowie przenieśli się do Baltimore, gdzie Tupac zapisał się do Baltimorskiej Wyższej Szkoły Artystycznej (Baltimore School for the Performing Arts), rozpoczynając naukę baletu, aktorstwa i poezji. Właśnie w Baltimore Tupac napisał swój pierwszy rapowy tekst i występował pod pseudonimem MC New York.
Nie udało mu się ukończyć tej szkoły. Wraz z resztą rodziny przeprowadził się po raz kolejny (1988), tym razem do Marin City w Kalifornii. W sierpniu 1988 roku jego ojczym został skazany na 60 lat więzienia za udział w napadzie<=(Aresztowany: 12 luty 1986 Zarzuty: Spisek mający na celu przywłaszczenie bankowych pieniędzy. Dr Shakur został oskarżony w oparciu o zespół aktów prawnych znanych jako RICO , wykorzystywanych do walki ze zorganizowaną przestępczością - osiem zarzutów. Rząd Stanów Zjednoczonych utrzymuje , że towarzysze Mutulu ze świata politycznego tworzyli organizacje przestępczą. Pomoc w ucieczce Astaty Shakur ( Joanne Chesimard).) , a jego matka zaczęła popadać w narkomanię i alkoholizm. Tupac nie mogąc już tego znieść, wyprowadził się od matki do opuszczonego budynku, gdzie zamieszkał wraz z grupą przyjaciół.
[edytuj] Kariera
Rok 1990 okazał się przełomowy. Bliska przyjaciółka Tupaca (Leila Steinberg) poznała go z zespołem Digital Underground i dołączył do tej grupy, przybrał tam przydomek Rebel of the Underground i zaczął wraz z zespołem koncertować.
Po roku postanowił rozpocząć działalność solową. Pod koniec roku 1991 wydał debiutancki album 2Pacalypse Now. Wystąpił również w pierwszym filmie pt. Juice, gdzie zagrał rolę mordercy z getta. W grudniu Tupac złożył pozew w sądzie przeciwko miastu Oakland, za pobicie go przez policjantów, po zatrzymaniu za "nieostrożne przechodzenie przez jezdnię". Domagał się od miasta kwoty dziesięciu milionów dolarów. [Ostatecznie otrzymał 42 tysiące dolarów odszkodowania]
Na początku roku 1993 ukazał się drugi album Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z. Płyta otrzymała status platynowej, a Tupac otrzymał nominację do nagrody Grammy w kategorii Najlepszy Debiut. Zagrał również w filmie Poetic Justice – film o miłości u boku Janet Jackson. Pod koniec roku do sądu trafił pozew pewnej 19-letniej kobiety, która oskarżyła 2Paca i dwie osoby, które przebywały z nim w hotelu o molestowanie seksualne i gwałt.
W roku 1994 na ekrany wszedł kolejny film z jego udziałem – Nad obręczą. W listopadzie miała finał sprawa o gwałt. Tupac został skazany za jeden z trzech postawionych mu zarzutów – nadużycie seksualne (dotykanie pośladków). Dzień przed rozprawą miało miejsce zajście, które odcisnęło piętno na życiu i karierze artysty. 30 listopada 1994 roku o godzinie 0:20 w studiu nagraniowym Quad Records w Nowym Jorku został pięciokrotnie postrzelony i obrabowany z biżuterii i pieniędzy o łącznej wartości 40 tys. dolarów. W kilkanaście godzin po operacji wypisał się ze szpitala w obawie o swoje życie. Za zdarzenie to artysta obwinia P. Diddy'ego i Notoriousa B.I.G, którzy według niego zaplanowali zamach. Zdarzenie to było świetnym materiałem na wykreowanie przez media wojny - Zachód & Wschód
[edytuj] Dalsze życie
Dnia 15 lutego artysta zaczął odsiadywać wyrok w więzieniu Clinton Correctional Facility w stanie Nowy Jork. W tym czasie miała miejsce premiera kolejnego albumu Me Against the World, która okazała się wielkim hitem. Po siedmiu miesiącach otrzymała status podwójnej platyny. W maju ożenił się z Keishą Morris, lecz zaraz po opuszczeniu więzienia rozstali się. Po 11 miesiącach odsiadki, z więzienia wyciągnął go Marion "Suge" Knight, wpłacając kaucję w wysokości 1,4 mln dolarów. W zamian za to 2Pac podpisał kontrakt, w którym zobowiązał się do nagrania trzech płyt dla Death Row Records.
13 lutego [dokładnie 8 miesięcy przed śmiercią) 1996 r. światło dzienne ujrzała płyta All Eyez on Me, która rozeszła się do tej pory w ponad dziewięciu milionach egzemplarzy. Jest to pierwszy dwupłytowy album w historii rapu. Warto zaznaczyć, że 27 utworów z płyty zostało nagranych w około 2 tygodnie, co jest dowodem na wielki talent artysty. Tymczasem Tupac zaręczył się z Kidadą Jones. Wziął również udział w dwóch nowych filmach – Klincz i Gangsterskie porachunki. W maju ukazał się singel 2 of Amerikanz Most Wanted z Snoop Dogg'iem, a w czerwcu Hit ‘Em Up – singel, w którym atakuje raperów ze Wschodniego Wybrzeża (Notorious B.I.G., Junior Mafia, Puff Daddy (P-Diddy), Mobb Depp, Nas, Chino XL, the Fugees). W międzyczasie został ukończony materiał na kolejną płytę, której premiera była przewidziana na październik.
[edytuj] Śmierć
Tupac nie doczekał wydania tej płyty. 7 września Shakur, przebywający na zwolnieniu za kaucją wpłaconą przez Suge'a, pojechał do Las Vegas, aby zobaczyć walkę bokserską między Mikem Tysonem, który z resztą był jego bliskim przyjacielem, i Bruce'm Seldonem, która odbywała się w hotelu MGM Grand. Po skończonej walce 2Pac pogratulował Tysonowi (walkę trwającą zaledwie 199 sekund wygrał Tyson) i razem z Marionem Knightem oraz kilkunastoma ochroniarzami skierował się do wyjścia. Gdy grupa przechodziła przez korytarz MGM, doszło jeszcze do (jak uważał wtedy Tupac) niegroźnego incydentu, w którym główną rolę odegrał członek wrogiego gangu Southside Crips, Orlando "Baby Lane" Anderson. Został on pobity przez świtę Tupac'a, ponieważ kilka tygodni wcześniej rzekomo ukradł jednemu z pracowników Death Row Records złoty łańcuch z logiem wytwórni.
Kilka godzin później kawalkada luksusowych samochodów, w których znajdowali się członkowie Mob Piru Bloods i pracownicy Death Row, zatrzymała się naprzeciwko hotelu Maxim z powodu czerwonego światła. Kawalkadę prowadził, za kierownicą czarnego BMW 750 Sedan, Marion "Suge" Knight, obok niego siedział Tupac. Przejście dla pieszych było zatarasowane przechodzącymi z obydwu stron ulicy turystami, co nie pozwalało samochodom szybko ruszyć z miejsca. Nagle z prawej strony BMW pojawił się biały Cadillac, z samochodu oddano 13 strzałów. Cztery z nich raniły 2Paca. (dwie z nich godziły go w klatkę piersiową, jedna w miednicę i jedna odstrzeliła mu część palca wskazującego u prawej ręki)
Zmarł w University Medical Center 13 września, sześć dni po strzelaninie. W kuluarach mówi się, że zabójstwo 2Paca zlecił raper ze wschodniego wybrzeża, Christopher Wallace, w rapowym światku występujący pod pseudonimem Notorious B.I.G. Podejrzeń i spekulacji było coraz więcej, aż do momentu śmierci Notoriusa w zamachu pół roku później. Sprawa miała się ku końcowi, jednakże ostatnio światło dzienne zaczęły oglądać nowe fakty dotyczące śmierci Pac'a. Obecnie głównym podejrzanym w sprawie jest Knight, z którym to raper poróżnił się w trakcie nagrywania "All Eyez On Me", chcąc (dotrzymawszy ustaleń nagrania 3 albumów) odejść z Death Row i założyć własną wytwórnię płytową. "Już w momencie podpisania przez Paca umowy z Sugem wiedziałem, że będzie to błąd." – twierdził później przyrodni brat Paca Mopreme. Sprawa, choć badana wciąż przez FBI, pozostaje niewyjaśniona.
[edytuj] Twórczość poetycka
Tupac Shakur oprócz działalności aktorskiej i muzycznej, tworzył także wiersze. Ukazał się tomik wierszy Tupaca pt. "The Rose That Grew From Concrete", czyli "Róża, która wyrosła na betonie".
[edytuj] Dyskografia
[edytuj] Albumy
11 lat po śmierci 2Pac nadal jest najlepiej sprzedającym się raperem wszech czasów. Na całym świecie sprzedano 73 miliony płyt z jego muzyką (w samym USA – 43 mln).
[edytuj] Albumy studyjne
Tytuł Albumu | Data Wydania | Status | Single |
---|---|---|---|
2Pacalypse Now | 12 listopada 1991 | ZÅ‚oto U.S. |
|
Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z. | 16 lutego 1993 | Platyna U.S. |
|
Thug Life Vol. 1 | 26 września 1994 | Złoto U.S. |
|
Me Against the World | 27 lutego 1995 | 2x platyna U.S. |
|
All Eyez On Me | 13 lutego 1996 | 9x platyna U.S. |
|
Makaveli: The Don Killuminati: 7 Day Theory | 5 listopada 1996 | 7x platyna U.S. |
|
[edytuj] Albumy studyjne stworzone pośmiertnie
Tytuł Albumu | Data Wydania | Status | Single |
---|---|---|---|
R U Still Down? (Remember Me) | 25 listopada 1997 | 4x platyna U.S. |
|
2Pac's Greatest Hits | 24 listopada 1998 | 9x platyna U.S. |
|
Still I Rise (wraz z Tha Outlawz) | 14 grudnia 1999 | 2x platyna U.S. |
|
Until the End of Time | 27 marca 2001 | 5x platyna U.S. |
|
Better Dayz | 26 listopada 2002 | 3x platyna U.S. |
|
Loyal to the Game | 14 grudnia 2004 | Platyna U.S. |
|
Pac's Life | 21 listopada 2006 | – |
|
[edytuj] Soundtracki, remiksy, poezja, na żywo, składanki, etc.
[edytuj] Single
Tytuł Albumu | Data Wydania | Status | Single | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Poetic Justice | 29 czerwca 1993 | – |
|
||||
Above the Rim | 22 marca 1994 | 2x Platyna U.S. |
|
||||
Gridlock'd | 17 stycznia 1997 | 2x Platyna U.S. |
|
||||
1 in 21: A Tupac Shakur Story | 1 września 1997 | – | – | ||||
Gang Related | 7 października 1997 | 2x Platyna U.S. |
|
||||
In His Own Words | 1998 | – | – | ||||
You Never Heard (wraz z Trapp i Notorious B.I.G.) | 1998 | – | – | ||||
The Here After | 1999 | – | – | – | |||
The Lost Tapes: Circa 1989 | 18 kwietnia 2000 | – | – | ||||
The Rose that Grew from Concrete | 17 października 2000 | – | – | ||||
Nu-Mixx Klazzics | 7 października 2003 | Złoto U.S. | – | ||||
Tupac Resurrection | 11 listopada 2003 | Platyna U.S. |
|
||||
Ghetto Gospel (DJ One Remix) | 2004 | – | – | ||||
2Pac Live | 6 sierpnia 2004 | – | – | ||||
The Rose Vol. 2 | 20 października 2005 | – | – | ||||
Rok wydania | Tytuł | Pozycja na liście przebojów | Album | ||||
Billboard Hot 100|U.S. Hot 100 | R&B/Hip-Hop Tracks chart|U.S. R&B/Hip-Hop | Rap Tracks chart|U.S. Rap | UK Singles Chart | Rhythmic Top 40 | |||
1991 | "Brenda's Got a Baby" | – | #23 | #3 | – | – | 2Pacalypse Now |
1991 | "If My Homie Calls" | – | – | – | – | – | 2Pacalypse Now |
1992 | "Trapped" | – | – | – | – | – | 2Pacalypse Now |
1993 | "Keep Ya Head Up" | #12 | #7 | #2 | – | #3 | Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z. |
1993 | I Get Around" (feat. Digital Underground) | #11 | #5 | #8 | – | #7 | Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z. |
1993 | "Papa'z Song" | #87 | #82 | #24 | – | – | Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z. |
1993 | "Holla If Ya' Hear Me" | – | – | – | – | – | Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z. |
1994 | "Cradle to the Grave" (feat. Thug Life) | – | #91 | #25 | – | – | Thug Life: Thug Life Vol. 1 |
1994 | "Pour Out a Little Liquor" (feat. Thug Life) | – | – | – | – | – | Thug Life: Thug Life Vol. 1 |
1995 | "Dear Mama" | #9 | #3 | #1 | #27 | #16 | Me Against the World |
1995 | "Old School" | – | – | – | – | – | Me Against the World |
1995 | "So Many Tears" | #44 | #21 | #6 | – | – | Me Against the World |
1995 | Temptations" | #68 | #35 | #13 | – | – | Me Against the World |
1996 | "California Love" (feat. Dr. Dre) | #1 | #1 | #1 | #6 | #2 | All Eyez On Me |
1996 | "Hit 'Em Up" (feat. Outlawz) | – | – | – | – | – | 2Pac's Greatest Hits |
1996 | "2 of Amerikaz Most Wanted" (feat. Snoop Dogg) | – | – | – | – | – | All Eyez On Me |
1996 | "How Do U Want It" (feat. K-Ci & JoJo) | #1 | #1 | #1 | #17 | #23 | All Eyez On Me |
1996 | "I Ain't Mad at Cha" (feat. Danny Boy) | – | – | – | #13 | – | All Eyez On Me |
1996 | Life Goes On" | – | – | – | – | – | All Eyez On Me |
1996 | "Toss It Up" (feat. Danny Boy, K-Ci & JoJo) | – | – | – | #15 | – | Makaveli: The Don Killuminati: 7 Day Theory |
1997 | "To Live & Die in LA" | – | – | – | #10 | – | Makaveli: The Don Killuminati: 7 Day Theory |
1997 | Hail Mary" | – | – | – | #43 | – | Makaveli: The Don Killuminati: 7 Day Theory |
1997 | "Wanted Dead or Alive" (feat. Snoop Dogg) | – | – | – | #16 | – | Gridlock'd (OST) |
1997 | "Made Niggaz" (feat. Tha Outlawz) | #75 | – | #1 | #2 | – | Gang Related (OST) |
1997 | "I Wonder If Heaven Got a Ghetto" | #67 | #14 | #18 | #21 | – | R U Still Down? (Remember Me) |
1997 | "Do for Love" | #21 | #10 | #2 | #12 | #26 | R U Still Down? (Remember Me) |
1998 | Changes" | #5 | #3 | #3 | #3 | #5 | 2Pac's Greatest Hits |
1998 | "Runnin'" (feat. The Notorious B.I.G.) | – | – | – | #15 | – | – |
1998 | "Happy Home" | – | – | – | #17 | – | Until the End of Time |
1999 | "Unconditional Love" | – | – | – | – | – | 2Pac's Greatest Hits |
2000 | "Baby Don't Cry (Keep Ya Head up II)" (feat. Tha Outlawz) |
#72 | #36 | – | – | #16 | Still I Rise |
2001 | "Until the End of Time" | #52 | #21 | – | #4 | #20 | Until the End of Time |
2001 | "Letter 2 My Unborn" | – | #64 | – | #21 | – | Until the End of Time |
2002 | "Thugz Mansion [7 Remix]" (feat. Nas) | #19 | #10 | #4 | #24 | #5 | Better Dayz |
2003 | "Still Ballin [Nitty Remix]" (feat. Trick Daddy) | #69 | #31 | #15 | – | #24 | Better Dayz |
2003 | "Runnin' (Dying to Live)" (feat. The Notorious B.I.G.) | #19 | #11 | #5 | #17 | #11 | Tupac: Resurrection (OST) |
2003 | "One Day at a Time (Em's Version)" (feat. Eminem & Tha Outlawz) |
#80 | #51 | #22 | – | #27 | Tupac: Resurrection (OST) |
2004 | "Thugs Get Lonely Too" (feat. Nate Dogg) | #98 | #55 | – | – | #31 | Loyal to the Game |
2005 | "Ghetto Gospel" (feat. Elton John) | – | – | – | #1 | – | Loyal to the Game |
2006 | Untouchable" (feat. Krayzie Bone) | – | – | – | – | – | Pac's Life |
2006 | Pac's Life" (feat. T.I. and Ashanti) | – | #4 | – | #41 | #35 | Pac's Life |
[edytuj] Filmografia
Rok | Tytuł oryg. | Tytuł polski | Rola | Uwagi | Reżyseria |
---|---|---|---|---|---|
1991 | Nothing But Trouble | Same kłopoty | Tupac Shakur | Tupac pojawia się na krótką chwilę | Dan Aykroyd |
1992 | Juice | Juice | Bishop | Rola pierwszoplanowa | Ernest Dickerson |
1993 | Poetic Justice | Poetic Justice - film o miłości | Lucky | Główna rola razem z Janet Jackson | John Singleton |
1994 | Above the Rim | Nad obręczą | Birdie | Jeff Pollack | |
1996 | Bullet (film) | Bullet | Tank | Julien Temple | |
1997 | Gridlock'd | Klincz | Ezekiel 'Spoon' Whitmore | Vondie Curtis-Hall | |
1997 | Gang Related | Gangsterskie porachunki | Detective RodrÃguez | Jim Kouf | |
1997 | Rhyme & Reason | Tupac Shakur | Film dokumentalny o przyczynach popularności kultury Hip-hop | Peter Spirer | |
2001 | Welcome To Death Row | Witamy w Death Row | Tupac Shakur | Dr. Dre | |
2002 | Biggie & Tupac | Biggie i Tupac | Tupac Shakur | Film dokumentalny na temat okoliczności śmierci obu raperów | Nick Broomfield |
2003 | Beef | Tupac Shakur | Film dokumentalny na temat Beef'ów w Hip-Hopie | Peter Spirer | |
2003 | Tupac: Resurrection | Tupac: zmartwychwstanie | Tupac Shakur | Oficjalny dokument | Lauren Lazin |
2006/2007 | Live 2 Tell |