V1 (broń)
Z Wikipedii
 |
|
|
V-1 (niem. Vergeltungswaffe-1, broń odwetowa nr 1) to niemiecki pocisk odrzutowy (samolot-pocisk) z okresu II wojny światowej, potocznie nazywany latającą bombą. Prace nad bronią, którą nazwano później Fiesler Fi-103 (V-1) prowadzone były już pod koniec lat trzydziestych. Prace na projektem prowadził Fritz Gosslau. W rakiecie V-1 zamierzano wykorzystać nowe silniki pulsacyjne. Prace posuwały się dość szybko, co prawdopodobnie spowodowane było naciskiem "sponsora", czyli Ministerstwa Lotnictwa. W połowie 1942 roku przedstawiono projekt do oceny. Prace nad Fi-103 prowadzone były w Peenemünde. Próby startowania pocisku wykonywano w wielu wariantach, również przy użyciu samolotu, a jedna z koncepcji zakładała kierowanie V-1 przez pilota (wersja Reichenberg). Najlepszym rozwiązaniem okazał się start ze specjalnej wyrzutni-katapulty.
Produkcja V-1 rozrzucona była po całych Niemczech i terenach okupowanych, co spowodowane było potężnym nalotem lotnictwa RAF 18 sierpnia 1943 roku na ośrodek Peenemünde. Pierwszym zakładem była fabryka VW w Fallersleben oraz Fiesler w Kassel. Później produkcję przejęły zakłady Dora położone w podziemnym kompleksie w Turyngii. Skąpe materiały mówią też o wytwarzaniu części do V-1 w Lubiążu, Ząbkowicach Śląskich, Świdnicy. Dla podobnej produkcji przeznaczony był prawdopodobnie kompleks "Riese" budowany w Górach Sowich. Na ziemiach polskich znajdowały się również poligony, na których przygotowywano pierwsze oddziały "artylerii rakietowej".
Pierwsze próby pocisków V-1 przeprowadzono na poligonie w Peenemünde w 1942 roku. W 1943 roku na północnym wybrzeżu Francji Niemcy wybudowali wyrzutnie pocisków V-1 oraz zespoły schronów służących do magazynowania pocisków. Nalot na Peenemünde dokonany przez RAF w połowie 1943 roku opóźnił bojowe użycie pocisków V-1. Dużą rolę odegrał w tym wywiad AK, zdobywając dane na temat niemieckich prac nad broniami V-1 i V-2 i przekazując aliantom zdobyte materiały wraz z ich analizą wykonaną m.in. przez inż. Antoniego Kocjana.
Poprzez to opóźnienie do dnia lądowania aliantów w Normandii czyli 6 czerwca 1944 nie odpalono ani jednej latającej bomby.
Pierwsze bombardowanie pociskami V-1 przeprowadzone zostało w nocy z 13 na 14 czerwca 1944 roku. Z dobrze zamaskowanych wyrzutni odpalono 10 pocisków w kierunku Londynu, z czego 4 tylko dotarły do wysp brytyjskich. 15 czerwca na krótko przed północą z 55 wyrzutni wystrzelono do południa 16 czerwca ok. 100 pocisków V-1. 18 czerwca już 500. Ataki te Niemcy rozpoczęli jednak za późno – gdyby pocisków V-1 użyli do bombardowania skoncentrowanych przed desantem barek i okrętów w brytyjskich portach przed 6 czerwca, wtedy mogliby osiągnąć większy efekt psychologiczny i być może wpłynąć na decyzję o inwazji.
W zależności od lokalizacji wyrzutni i innych czynników czas dolotu pocisku V-1 do Londynu wynosił 20-25 minut. Z racji stosunkowo małej celności broń ta nadawała się do ataków na duże powierzchniowo cele jak miasta: Londyn, a późniejszym okresie Antwerpię i Liege.
W niszczeniu budynków pociski V-1 były o wiele skuteczniejsze niż zwykłe bomby lotnicze o podobnej masie. Ogółem do końca 1944 wystrzelono 6 046 pocisków V-1, z tej liczby rozbiło się niebawem po starcie 1 681. Do końca wojny wystrzelono 1 279 latających bomb (także na Belgię). Razem wszystkie wyrzutnie lądowe wystrzeliły 20 880 pocisków V-1, do celów dotarło 18 435. Około 1 600 sztuk "odpalono" z samolotów (zwykle do tego używano bombowców He-111).
Wyprodukowano około 30 tys. pocisków V-1. Wystrzelono około 10 tys. przeciwko Anglii, z czego 7 tys. "trafiło", tzn. wylądowało gdzieś na angielskim terytorium. Z tego 3 876 pocisków trafiło w obrębie aglomeracji miejskiej Londynu.
Zwalczanie broni V-1 polegało na:
- niszczeniu wyrzutni pocisków,
- zestrzeliwaniu pocisków w locie nad kanałem La Manche przez szybkie samoloty myśliwskie,
- zestrzeliwaniu przez działa OPL na wybrzeżu Anglii,
- stosowaniu zapór balonowych.
Ponad 3000 pocisków zostało zniszczonych przez samoloty myśliwskie lub balony zaporowe.
Z powodu ataków pociskami V-1 zginęło w Anglii około 5 500 ludzi, a 16 tys. zostało rannych.
Zdobyczne pociski V-1 – przechwycone przez nacierające siły alianckie oraz niewybuchy – posłużyły alianckim konstruktorom do opracowania własnych pocisków rakietowych. W ramach tych projektów powstały m.in. amerykański JB-2, radzieckie pociski Ch-101, Ch-102 i 10ChN oraz francuskie CT.10 i Caisseur.
[edytuj] Dane techniczne i taktyczne
- długość: 8,35 m,
- długość silnika: 3,66 m,
- średnica kadłuba: 0,84 m,
- masa startowa: 2180 kg
- prędkość: 656 km/h
- zasięg: 240 km
- ciężar ładunku wybuchowego: 850 kg (materiał wybuchowy pod nazwą "Amatol 40": 50% dinitroanizol lub dinitrobenzol, 35% azotan amonu, 15% heksogen)
