Władysław Machejek
Z Wikipedii
Władysław Machejek (ur. 25 lutego 1920, Chodów k. Miechowa, zm. 21 grudnia 1991, Kraków), pisarz, publicysta.
W czasie wojny współorganizator Gwardii Ludowej i Armii Ludowej. Po wojnie, jako sekretzrz powiatowy PPR w Nowym Targu, bierze udział w akcjach MO i KBW przeciw partyzantom Józefa Kurasia ps. Ogień.
Był redaktorem naczelnym: w roku 1945 „Głosu Pracy’’, w latach 1946-1948 „Echa Krakowa”, w roku 1950 „Dziennika Literackiego”, a w okresie1952-1989 „Życia Literackiego’’. Był wierny ideologii komunistycznej, i jako działacz PZPR, był posłem na Sejm kilku kadencji. Pomimo tego drukował pisarzy objętych cenzurą, takich jak Czesław Miłosz.
[edytuj] Tzw. machejkizm
Stanisław Barańczak jeden z esejów ze zbioru Książki najgorsze poświęcił analizie stylu i języka używanego przez Machejka. Ze względu na, jego zdaniem, swoistość stylu pisarskiego redaktora Machejka, Barańczak proponował określenie machejkizm na całokształt jego pisarskiej twórczości.
- To właśnie stanowi o istocie machejkizmu: nic nie powiedzieć sugerując jednocześnie, że coś się wie albo że sprawa jest powszechnie znana i oczywista. (...) Bardziej typowe dla machejkizmu są większe całości zdaniowe, w których chłopsko-partyzancka pieprzność i dosadność zderza się z partyjno-urzędniczym brakiem logiki i pustym frazesem. Produktem końcowym jest bełkot, przy którego pomocy tworzy się pozór jakiejś aktywnej i samodzielnej interwencji publicystycznej w „określonych” sprawach, jednocześnie zaś nie mówi się nic określonego, co pozwala skutecznie uniknąć kłopotów. Zdania takie tworzą prozę, która przeznaczona jest przede wszystkim do zapełniania wyznaczonego miejsca w gazecie czy czasopiśmie; nie należy jej natomiast czytać, a już zwłaszcza – wgłębiać się w nią i próbować zrozumieć, o co chodzi i jakie jest stanowisko autora. Nie jest to nawet język ezopowy, wypowiedź dla wtajemniczonych, pisanie między wierszami: jest to raczej język, którego ideał stanowi pustka znaczeniowa, zupełna asemantyczność
– analizował i dowodził Barańczak[1].
[edytuj] Wybrana twórczość
- Chłopcy z lasu (1950)
- Dzisiejsi chłopi (tom 1-2, 1953-1954)
- Rano przeszedł huragan (1955)
- Raport nie będzie wysłany (1959)
- Spiskowcy (1961)
- Niespokojny człowiek (1964)
- Partyzant sługa boży (1970)
- Czekam na słowo ostatnie (tom 1-4, 1975)
[edytuj] Przypisy
- ↑ Stanisław Barańczak, U źródeł machejkizmu [w] Książki Najgorsze i parę innych esejów krytycznoliterackich, Wydawnictwo a5, Poznań 1990, s. 91-94.
